Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Η κατασκευή των Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας προϋποθέτει έλεγχο οικονομικότητας. Αν αυτό δεν γίνεται μαζί με το συνολικό σχεδιασμό του οδικού τμήματος, τότε πρέπει για τα υπόψη επιμέρους οδικά τμήματα ανωφερειών να γίνεται σύγκριση των εξόδων κατασκευής για τον φορέα της οδού με τα οφέλη που θα προκύψουν για τους χρήστες.

 

Κατά τον σχεδιασμό νεοκατασκευασμένων οδικών τμημάτων ελέγχεται η χάραξη ως οριζοντιογραφία και μηκοτομή με τη βοήθεια του διαγράμματος Ταχύτητας - Διαδρομής (βλέπε Σχήμα 1). Κατ' αυτόν τον τρόπο μπορεί υπό προϋποθέσεις να επιδιωχθεί η κατασκευή οδικών τμημάτων μικρότερου μήκους, αλλά μεγαλύτερης σχετικά κατά μήκος κλίσης, με ταυτόχρονη χρήση Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας, έτσι ώστε λόγω μικρότερου μήκους να επιτευχθεί συνολικά οικονομικότερη λύση. Αν αυτό δεν επιτυγχάνεται, θα πρέπει η χάραξη να παραλλάσσεται, με στόχο να αποφεύγονται κλίσεις που θα απαιτούσαν Πρόσθετες Λωρίδες Κυκλοφορίας. Το ίδιο ισχύει και για μεμονωμένες ή αλληλοδιάδοχες μικρού μήκους ανωφέρειες, οι οποίες βρίσκονται λίγο κάτω από τα όρια κατασκευής Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας. Όπου η χρήση Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας είναι αναπόφευκτη, η κατά μήκος κλίση θα πρέπει να διαμορφώνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε τα τμήματα ανωφερειών με Πρόσθετες Λωρίδες Κυκλοφορίας κατά το δυνατόν να ενοποιούνται, δεδομένου ότι πρέπει, για λόγους ασφαλείας, να μην διακόπτονται οι Πρόσθετες Λωρίδες Κυκλοφορίας στα μικρού μήκους ενδιάμεσα αναπαυτήρια τμήματα.

 

Οι καθοριστικοί παράγοντες, ως μεγέθη επιρροής, για τη διαμόρφωση των Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας είναι ο κυκλοφοριακός φόρτος, η σύνθεση της κυκλοφορίας, η τυπική διατομή της οδού, η διαδοχή των κατά μήκος κλίσεων και, σε οδούς ενιαίας επιφάνειας κυκλοφορίας δύο κατευθύνσεων, οι από τη χάραξη παρεχόμενες δυνατότητες προσπέρασης, καθώς και η επιδιωκόμενη για το υπόψη τμήμα ποιότητα κυκλοφορίας, που εκφράζεται από την ταχύτητα υπολογισμού VB (μέση ταχύτητα διαδρομής όλων των επιβατικών οχημάτων για τις υπάρχουσες συνθήκες της οδού και για τον κυκλοφοριακό φόρτο σχεδιασμού).

 

Η αναγκαιότητα των Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας στα τμήματα των ανωφερειών ελέγχεται με τα παρακάτω βήματα ελέγχου:

 

Σχήμα 1: Διάγραμμα ταχύτητας του βαρέως οχήματος μελέτης (ΒΟΜ), για διάφορες ανωφέρειες και κατωφέρειες, με κατά μήκος κλίσεις s (%)

 

α) Η επιρροή της ανωφέρειας ως μήκος του τμήματος και ως τιμή της κατά μήκος κλίσης για την διαμόρφωση των Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας, εκφράζεται από την υπάρχουσα ταχύτητα διαδρομής του βαρέος οχήματος της μελέτης (ΒΟΜ). Για το υπόψη οδικό τμήμα σχεδιάζεται ένα διάγραμμα Ταχύτητας - Διαδρομής για το ΒΟΜ σύμφωνα με το Σχήμα 1. Οι κυρτές και κοίλες καμπύλες της μηκοτομής μπορούν να αντικατασταθούν από μία πολυγωνική γραμμή, η οποία για έντονες αλλαγές κλίσεων (από ανωφέρεια σε κατωφέρεια, ή και αντιστρόφως), λαμβάνεται ως η οριζόντια εφαπτομένη στο τόξο στρογγύλευσης.

 

Ο υπολογισμός της υπάρχουσας ταχύτητας διαδρομής του ΒΟΜ αρχίζει σε μία διατομή στην οποία είναι γνωστή η ταχύτητά του. Τέτοιες θέσεις είναι π.χ.:

 

- Κόμβοι με φωτοσήμανση ή πινακίδα STOP

- Οδικά τμήματα με όριο ταχύτητας < 80 km/h

- Μεγάλου μήκους ανωφέρειες, στις οποίες το ΒΟΜ αποκτά την ταχύτητά του διαρκείας (τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα που παραμένει σταθερή).

 

Κατά τη διαμόρφωση του διαγράμματος Ταχύτητας - Διαδρομής προϋποτίθεται ότι η υπάρχουσα ταχύτητα διαδρομής του ΒΟΜ επηρεάζεται μόνο από τη δυναμική της κυκλοφορίας του, λόγω της κατά μήκος κλίσεως, όχι όμως και από την ύπαρξη άλλων οχημάτων.

 

β) Εφόσον η υπάρχουσα ταχύτητα διαδρομής του ΒΟΜ δεν είναι μικρότερη των 70 km/h ή δεν μειώνεται περισσότερο από 10 km/h κάτω της επιδιωκόμενης ταχύτητας υπολογισμού VB ολοκλήρου του οδικού τμήματος (καθοριστική είναι η μικρότερη εκ των δύο ταχυτήτων), θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας, διότι η επιδιωκόμενη ποιότητα κυκλοφορίας δεν επηρεάζεται από την ανωφέρεια, ή επηρεάζεται μόνον ασήμαντα.

 

Αντιθέτως, σε περίπτωση κατά την οποία η υπάρχουσα ταχύτητα διαδρομής του ΒΟΜ (Σχήμα 1) σε οδούς με διαχωρισμένες επιφάνειες κυκλοφορίας μειώνεται περισσότερο των 30 km/h, ή των 20 km/h σε οδούς με ενιαία επιφάνεια κυκλοφορίας δύο κατευθύνσεων, πρέπει να αντιμετωπίζεται η κατασκευή Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας ανεξαρτήτως του υπάρχοντος κυκλοφοριακού φόρτου, για λόγους ασφαλείας (μεγάλη διαφορά ταχυτήτων μεταξύ επιβατικών οχημάτων και βαρέων οχημάτων).

 

Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η υπάρχουσα ταχύτητα διαδρομής του ΒΟΜ βρίσκεται ανάμεσα στα παραπάνω αναφερθέντα όρια, πρέπει να γίνεται πρόσθετος έλεγχος με τη διαδικασία που αναφέρεται παρακάτω.

 

γ) Η επιρροή της τυπικής διατομής και - σε οδούς ενιαίας επιφάνειας κυκλοφορίας δύο κατευθύνσεων - των δυνατοτήτων προσπέρασης στις ανωφέρειες όσον αφορά τη χρήση Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας, βασίζεται, σε συνδυασμό και με την επιδιωκόμενη ταχύτητα υπολογισμού VB για το συνολικό οδικό τμήμα, στην επιτρεπόμενη ελάχιστη ταχύτητα νΕΕΤ του ΒΟΜ στο υπόψη οδικό τμήμα. Η ταχύτητα αυτή υπολογίζεται από τον τύπο (1). Οι τιμές για τη σταθερά a και τον συντελεστή b εξαρτώνται από την αρχική διατομή και από την επιδιωκόμενη ταχύτητα υπολογισμού VB. Η τιμή της σταθεράς a επηρεάζεται επί πλέον επίσης από το ποσοστό της βαρείας κυκλοφορίας. Οι τιμές a και b λαμβάνονται από τον Πίνακα 1. Για τους κυκλοφοριακούς φόρτους, οι οποίοι εισέρχονται απευθείας στον τύπο (1), πρόκειται γενικώς για φόρτους προγνώσεως της ώρας αιχμής των εργασίμων ημερών. Σε ειδικές περιπτώσεις θα πρέπει επίσης να ελέγχεται ποία χρονική περίοδος είναι καθοριστική για τον υπολογισμό.

 

VEET = επιτρεπομένη ελάχιστη ταχύτητα του ΒΟΜ, στο οδικό τμήμα (km/h)

a = σταθερά από τον Πίνακα 1 (εξαρτώμενη από την ταχύτητα υπολογισμού VB και από το ποσοστό της βαρείας κυκλοφορίας κατά τον κυκλοφοριακό φόρτο σχεδιασμού QB), (km/h).

b = συντελεστής, από τον Πίνακα 1 (εξαρτώμενος από την ταχύτητα υπολογισμού VB), (km/h).

QB = κυκλοφοριακός φόρτος υπολογισμού (= καθοριστικός ωριαίος κυκλοφοριακός φόρτος) (km/h)

 

Πίνακας 1: Σταθερά a και συντελεστής b για τον καθορισμό της επιτρεπόμενης ελάχιστης ταχύτητας VEET του ΒΟΜ στο οδικό τμήμα, βάσει του τύπου (1)

 

 

 

δ) Σε επιμέρους οδικά τμήματα, στα οποία η υπάρχουσα ταχύτητα διαδρομής του ΒΟΜ είναι μικρότερη από την ελάχιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα διαδρομής, όπως δίνεται από τον τύπο (1), απαιτείται Πρόσθετη Λωρίδα Κυκλοφορίας για την επίτευξη μιας επαρκούς στάθμης εξυπηρέτησης.

 

Σε μεμονωμένες περιπτώσεις η χρήση Πρόσθετης Λωρίδας Κυκλοφορίας μπορεί επίσης να αποφευχθεί, όταν υπάρχει μικρή υπέρβαση της επιτρεπόμενης ελάχιστης ταχύτητας διαδρομής, ή όταν αυτή η υπέρβαση γίνεται για μικρό μόνο οδικό μήκος. Σε μία τέτοια περίπτωση πρέπει να ελεγχθεί μεταξύ άλλων, εάν με μείωση της επιδιωκόμενης ταχύτητας υπολογισμού VB κατά 10 km/h στο υπόψη κεκλιμένο οδικό τμήμα, μπορεί να αποφευχθεί η χρήση Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας. Αυτό ισχύει κυρίως για οδούς με ενιαία επιφάνεια κυκλοφορίας δύο κατευθύνσεων, άνετη χάραξη, και ταχύτητα υπολογισμού VB>70 km/h, ή για οδούς με διαχωρισμένες επιφάνειες κυκλοφορίας, και ταχύτητα υπολογισμού VB >100 km/h.

 

Εφόσον προκύπτει ελάχιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα διαδρομής μεγαλύτερη της επιδιωκόμενης ταχύτητας υπολογισμού VB, πρέπει να αναμένεται ότι με τη δεδομένη διατομή και τον υπάρχοντα κυκλοφοριακό φόρτο, ακόμη και σε ομαλά εδάφη, δεν πρόκειται να επιτευχθεί η επιδιωκόμενη ανώτερη στάθμη εξυπηρέτησης.

 

Οι Πρόσθετες Λωρίδες Κυκλοφορίας σε οδούς με διαχωρισμένες επιφάνειες κυκλοφορίας δεν είναι κατά κανόνα απαραίτητες σε κατωφέρειες, διότι στις κατωφέρειες οι διαφορές ταχυτήτων, και λόγω αυτών η ανάγκη για προσπέραση, είναι μικρότερη από ότι στις ανωφέρειες. Είναι δυνατόν όμως να απαιτηθεί η κατασκευή τους σε τμήματα κατωφερειών με κλίση s>5% και μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο, καθώς επίσης σε μεγάλου μήκους κατωφέρειες με κλίση s>4%, όταν, στην αντίθετη περίπτωση, λόγω σημαντικής μείωσης της ταχύτητας των βαρέων οχημάτων, θα επηρεάζονταν σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα κυκλοφορίας (στάθμη εξυπηρέτησης), ή όταν, για λόγους ασφαλείας, ίσχυε μία μειωμένη επιτρεπόμενη μέγιστη ταχύτητα για τα βαρέα οχήματα.

 

Σε αντίθεση με τις οδούς με διαχωρισμένες επιφάνειες κυκλοφορίας, σε οδούς με ενιαία επιφάνεια κυκλοφορίας δύο κατευθύνσεων, σε κατωφέρειες, δεν υπάρχει η δυνατότητα προσπέρασης όταν έχει προβλεφθεί μόνον για την ανωφέρεια Πρόσθετη Λωρίδα Κυκλοφορίας. Γι αυτό στις οδούς με ενιαία επιφάνεια κυκλοφορίας δύο κατευθύνσεων πρέπει να εξετάζεται επιπλέον για κατά μήκος κλίσεις μεγαλύτερες του 5% και υψομετρική διαφορά άνω των 75 m, η περίπτωση κατασκευής Πρόσθετων Λωρίδων Κυκλοφορίας στην κατωφέρεια για τον υπάρχοντα κυκλοφοριακό φόρτο.