Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 612/2002 (13-11-2002)

 

Αριθμός ερωτήματος: 61482/26-09-2002 της Διεύθυνσης Οικοδομικού και Κτιριοδομικού Κανονισμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων

 

Περίληψη ερωτήματος: Αν επιτρέπεται ή όχι η έκδοση οικοδομικής άδειας ανακατασκευής κατεδαφιστέου λόγω σεισμού τμήματος (προσθήκης) κτιρίου που βρίσκεται σε οικόπεδο εντός σχεδίου και σε οικοδομικό τετράγωνο χαρακτηρισμένο ως Χώρος Πρασίνου.

 

Σχετικά με το παραπάνω ερώτημα, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Α') γνωμοδότησε ως ακολούθως:

 

I. Η Αναστασία Κόρακα, κάτοικος Αχαρνών Αττικής, φέρεται ως ιδιοκτήτης οικοπέδου εντός σχεδίου, στο οικοδομικό τετράγωνο 95, το οποίο με το από 26-06-1933 διάταγμα Ρυμοτομίας είναι χαρακτηρισμένο ως κοινόχρηστος χώρος (χώρος πρασίνου). Στο παραπάνω οικόπεδο σύμφωνα με τη διαδικασία που προέβλεπε ο νόμος 5269/1931 είχε ανεγερθεί ισόγεια κατοικία βάσει της υπ' αριθμόν 3259/1960 οικοδομικής άδειας και αργότερα βάσει της υπ' αριθμ. 2561/1970 οικοδομικής άδειας είχε ανεγερθεί επέκταση ισογείου της υπάρχουσας κατοικίας.

 

Μετά το σεισμό της 07-09-1999 κρίθηκε κατεδαφιστέο το τμήμα της ισόγειας κατοικίας, που είχε ανεγερθεί βάσει της αρχικής αδείας ενώ η μεταγενέστερη προσθήκη διατηρήθηκε ανέπαφη.

 

Με το προεδρικό διάταγμα 131/2000 Χορήγηση οικοδομικών αδειών για αποκατάσταση ζημιών κτιρίων που προξενήθηκαν από τους σεισμούς του έτους 1999 κ.λ.π., ρυθμίζεται ότι (άρθρο 2 παράγραφος 3 ΙΙΙ) κατά την ανακατασκευή πρέπει να τηρούνται οι οικοδομικές και ρυμοτομικές γραμμές, ενώ στην Εγκύκλιο Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων [Α] 81/2000 αναφέρεται ότι:

 

{Οικόπεδα που βρίσκονται εντός σχεδίου εγκεκριμένου προ του νόμου 1337/1983 και είναι άρτια αλλά μη οικοδομήσιμα οικόπεδα για οποιονδήποτε λόγο επί πλέον των αναφερομένων στην παράγραφο II του άρθρου 2 του ανωτέρω διατάγματος ελέγχεται η θέση της ανακατασκευαζόμενης οικοδομής, ώστε να μην εμποδίζεται, εάν είναι εφικτό, η μελλοντική εφαρμογή των άρθρων 30, 32 - 37 και 40 - 48 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος περί σχεδίων πόλεων κ.λ.π., όπως τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν μεταγενέστερα.}

 

Εξάλλου, από αντίγραφο απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Αχαρνών προκύπτει ότι ο Δήμος προωθεί τον αποχαρακτηρισμό του οικοδομικού τετραγώνου 95Β από χώρο πρασίνου σε οικοδομικό τετράγωνο - λόγω του ότι έχει ανοικοδομηθεί σε μεγάλο ποσοστό βάσει του νόμου 5269/1931 που ίσχυε μέχρι το 1983 - πλην όμως η υλοποίηση της όλης διαδικασίας καθυστερεί λόγω της αρνητικής θέσης του Συμβουλίου της Επικρατείας ως προς την κατάργηση κοινοχρήστων χώρων.

 

Με δεδομένο ότι το συγκεκριμένο οικόπεδο οικοδομήθηκε κατά τη διαδικασία που προέβλεπε ο νόμος 5269/1931 και επιπλέον διατηρείται ακόμη κτίσμα το οποίο έχει ανεγερθεί βάσει νομίμου αδείας, τίθεται το ερώτημα, μετά από σχετικό αίτημα της Αναστασία Κόρακα, εάν αίρεται το επιτρεπτό της οικοδόμησης του συγκεκριμένου ακινήτου μετά την καταστροφή τμήματος του κτιρίου - δεδομένου ότι διατηρείται το υπόλοιπο - με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η χορήγηση οικοδομικής άδειας ανακατασκευής του τμήματος που κατέρρευσε,

 

II. Ο νόμος 5269/1931 ορίζει τα εξής:

 

άρθρο 1: {Η επισκευή ρυμοτομούμενων υπό των σχεδίων πόλεων κτιρίων, ων δεν πραγματοποιήθηκε εισέτι η απαλλοτρίωσις, ως και η επί τούτων προσθήκη διέπονται υπό των εξής κανόνων ...}

 

άρθρο 2: {Η ανέγερση νέων κτιρίων επί ρυμοτομούμενων υπό των σχεδίων πόλεων οικοπέδων, ων δεν πραγματοποιήθηκε εισέτι η απαλλοτρίωσις, διέπονται υπό των ακολούθων κανόνων ...}

 

Ο νόμος 1337/1983 ορίζει στο άρθρο 36 παράγραφος 4, μεταξύ άλλων τα εξής:

 

{.... Για τα ήδη υπάρχοντα εγκεκριμένα σχέδια πόλεων οι διατάξεις των άρθρων 1 μέχρι και 5 του νόμου 5269/1931 εφαρμόζονται μόνο για επισκευές κτιρίων που βρίσκονται σε ρυμοτομούμενα οικόπεδα και όχι για προσθήκες σε υπάρχοντα κτίρια η ανέγερση νέων στα οικόπεδα αυτά}

 

Εξάλλου το προεδρικό διάταγμα 131/2000 προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

 

άρθρο 1: {Στις περιοχές του νομού Αττικής και του νομού Βοιωτίας που επλήγησαν από τους σεισμούς του έτους 1999 και έχουν χαρακτηριστεί σεισμόπληκτες... επιτρέπονται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα επόμενα άρθρα:

 

α) η χορήγηση οικοδομικής άδειας ανακατασκευής σε περίπτωση ολικής καταστροφής της οικοδομής (κατάρρευσης ή χαρακτηρισμού της ως επικινδύνως ετοιμόρροπης ή βλάβης που η επισκευή της απαγορεύεται ή κρίνεται οικονομικά ασύμφορη), υπό την προϋπόθεση ότι το έδαφος της περιοχής που βρίσκεται η οικοδομή κρίνεται κατάλληλο

 

β) Η χορήγηση οικοδομικής άδειας απλής ή ριζικής επισκευής, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και την έκταση της βλάβης και τον τρόπο αποκατάστασης. Η απλή επισκευή περιλαμβάνει μόνο εργασίες επισκευής βλαβών τοπικού χαρακτήρα, χωρίς ενίσχυση του φέροντος οργανισμού.}

 

άρθρο 2: Περιοχές εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου

 

{I. Ανακατασκευή ... 2. Σε οικόπεδα μη άρτια και μη οικοδομήσιμα, με την επιφύλαξη της παραγράφου III επιτρέπεται η χορήγηση οικοδομικής άδειας ανακατασκευής για την ανέγερση ...

 

II. Ριζικές επισκευές

 

1. Σε όλα τα οικόπεδα άρτια και οικοδομήσιμα ή μη άρτια και μη οικοδομήσιμα επιτρέπεται η χορήγηση οικοδομικής άδειας ριζικής επισκευής, με την επιφύλαξη της επόμενης παραγράφου III

 

III Προϋποθέσεις χορήγησης οικοδομικής άδειας ανακατασκευής ή ριζικής επισκευής.

 

Η ανακατασκευή και η ριζική επισκευή επιτρέπεται εφόσον τηρούνται:

 

α. Οι ρυμοτομικές και οικοδομικές γραμμές που ισχύουν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας.

 

β. Οι διατάξεις του άρθρου 6 της 3046/304/1989 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων Κτιριοδομικός Κανονισμός (ΦΕΚ 59/Δ/1989).}

 

Τέλος με την Εγκύκλιο [Α] 81/2000 του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων διευκρινίστηκε ότι για τα οικόπεδα που βρίσκονται εντός σχεδίου εγκεκριμένου προ του νόμου 1337/1983 και είναι άρτια αλλά μη οικοδομήσιμα για οποιοδήποτε λόγο, επιπλέον των αναφερόμενων στην παράγραφο II του άρθρου 2 του προεδρικού διατάγματος 131/2000, ελέγχεται η θέση της ανακατασκευαζόμενης οικοδομής ώστε να μην εμποδίζεται, αν είναι εφικτό, η μελλοντική εφαρμογή των άρθρων 30, 32 - 37 και 40 - 48 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος περί σχεδίων πόλεων κ.λ.π., όπως τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν μεταγενέστερα (δηλαδή οι διατάξεις περί αναλογισμού, τακτοποίησης κ.ο κ. της πράξης εφαρμογής σχεδίου πόλεως).

 

III. Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων συνάγεται ότι, μετά την ισχύ του νόμου 1337/1983 δεν είναι, κατ' αρχήν, επιτρεπτή η έκδοση οικοδομικής άδειας νια προσθήκες σε υπάρχοντα κτίρια ή για ανέγερση νέων επί ρυμοτομούμενων ακίνητων.

 

Από το πνεύμα, όμως του προεδρικού διατάγματος 131/2000, ως ειδικού νομοθετήματος κοινωνικής πρόνοιας, αποσκοπούντος στη θεραπεία αναγκών που προέκυψαν συνεπεία απρόοπτου φυσικού φαινομένου, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται ανοικοδόμηση κατεδαφιστέου λόγω σεισμού τμήματος νομίμως υφισταμένου ενιαίου κτιρίου, τελούντος σε οικοδομική και λειτουργική ενότητα προς το εναπομείναν και η οποία πρόκειται να συντελεσθεί στην αυτή θέση και εντός του αυτού περιγράμματος, όπου και η παλαιά οικοδομή, καθώς και το γεγονός ότι το ρυμοτομημένο οικοδομικό τετράγωνο, καλύπτεται από οικοδομές νομίμως ανεγερθείσες πριν από το νόμο 1337/1983, για το λόγο μάλιστα αυτό ο Δήμος Αχαρνών έχει ταχθεί υπέρ του αποχαρακτηρισμού του, δύναται να χορηγηθεί η σχετική Οικοδομική άδεια, ενώ, εξάλλου, ο υφιστάμενος χαρακτηρισμός του οικοδομικού τετραγώνου, στο οποίο βρίσκεται το οικόπεδο, ως χώρου πρασίνου δεν ασκεί επιρροή στην απαιτούμενη από το άρθρο 2 παράγραφος 3 III του προεδρικού διατάγματος 131/2000 προϋπόθεση της τήρησης των ρυμοτομικών και οικοδομικών γραμμών που ισχύουν κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας (ανακατασκευής ή ριζικής επισκευής), αφού εν προκειμένω δεν τίθεται θέμα παραβίασης των γραμμών αυτών εντός του χώρου που ρυμοτομήθηκε.

 

Κατά τη γνώμη, όμως, των Νομικών Συμβουλών Ν. Κατσίμπα και Β. Σουλιώτη: προς την οποία συντάχθηκε και ο εισηγητής Πάρεδρος Κ. Χαραλαμπίδης, δυνατότητα ανακατασκευής ή ριζικής κατασκευής, ως τοιαύτης νοούμενης και της ανέγερσης νέου κτίσματος - αυτοτελούς ή προσθήκης - μετά από κατεδάφιση προϋπάρχοντος σε χώρο χαρακτηρισμένο ως κοινόχρηστο, δεν παρέχεται ούτε από τις διατάξεις του προεδρικού διατάγματος 131/2000 αφού το άρθρο αυτού, που εφαρμόζεται σε εντός σχεδίου περιοχές, ομιλεί σαφώς για οικόπεδα και θέτει ως σχετική προϋπόθεση την τήρηση των ρυμοτομικών και των οικοδομικών γραμμών που ισχύουν στην συγκεκριμένη περιοχή, περί των οποίων όμως, δεν μπορεί να γίνεται λόγος σε χώρο χαρακτηρισμένο νόμιμα ως πράσινο. Άλλωστε το προεδρικό διάταγμα 131/2000 αποτελεί μεν νομοθέτημα κοινωνικής πρόνοιας πλην οι διατάξεις αυτού που αφορούν ανακατασκευές και επισκευές κτισμάτων στις εντός σχεδίου περιοχές εμφορούνται σαφώς από πνεύμα σεβασμού προς τον θεσμοθετημένο και ισχύοντα πολεοδομικό σχεδιασμό και προνοούν ώστε να αποφευχθούν ενδεχόμενες, μέσω των επιτρεπομένων αποκαταστατικών επεμβάσεων, παρεκκλίσεις ή εξαιρέσεις από αυτόν, που θα δυσκόλευαν την ολοκλήρωση της εφαρμογής του.

 

IV. Ενόψει των προεκτεθέντων το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Α') γνωμοδοτεί κατά πλειοψηφία ότι είναι δυνατή η έκδοση οικοδομικής άδειας κατά τις διατάξεις του προεδρικού διατάγματος 131/2000 νια την ανακατασκευή ή τη ριζική επισκευή κατεδαφιστέου λόγω σεισμού τμήματος κτιρίου που βρίσκεται σε ρυμοτομημένο οικόπεδο και έχει ανεγερθεί νόμιμα προ του νόμου 1337/1983.

 

Αθήνα 15-11-2002

 

Ο Εισηγητής