ΣτΕ 981/2012
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 981/2012
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Ε
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 09-01-2008, με την εξής σύνθεση: Κ. Μενουδάκος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Ε' Τμήματος, Αγγελική Θεοφιλοπούλου, Ιωάννης Μαντζουράνης, Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, Αντώνης Ντέμσιας, Σύμβουλοι, Ο. Παπαδοπούλου, Ρ. Γιαννουλάτου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Ειρήνη Βαϊδάνη.
Για να δικάσει την από 15-03-2006 αίτηση:
του __________, κατοίκου Αθηνών (__________), ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Σπυρίδωνα Βλαχόπουλο (αριθμός μητρώου 17001), που νομιμοποιήθηκε στην πρώτη επ' ακροατηρίου συζήτηση,
κατά του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο οποίος παρέστη με τον Παναγιώτη Αθανασούλη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την αίτηση αυτή ο αιτών επιδιώκει να ακυρωθούν: 1) η υπ' αριθμόν 572/16-02-2006 πράξη του Δασάρχη Πεντέλης, με την οποία απορρίφθηκε η υπ' αριθμόν 572/27-01-2006 αίτησή του για χορήγηση της βεβαίωσης του άρθρου 35 του νόμου 998/1979, 2) η υπ' αριθμόν 1465/16-02-2006 πράξη του ιδίου Δασάρχη, με την οποία ανακλήθηκε το προγενέστερο υπ' αριθμόν 893/18-02-1994 πιστοποιητικό ακαΐας και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Παρέδρου Ρ. Γιαννουλάτου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο του αιτούντος, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (737381, 1539503/2006 ειδικά έντυπα παραβόλου).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση α) του 572/16-02-2006 εγγράφου του Δασάρχου Πεντέλης, με το οποίο εκδηλώθηκε η άρνηση της Διοικήσεως να χορηγήσει στον αιτούντα το κατ' άρθρο 35 του νόμου 998/1979 πιστοποιητικό, περί μη καταστροφής από πυρκαϊά ακινήτου, εμβαδού 25.881,70 m2, ευρισκομένου στην θέση Διανίτα της Κοινότητος Εκάλης του νομού Αττικής, του οποίου φέρεται ως συγκύριος κατά τα 3/10 εξ αδιαιρέτου και β) της 1465/16-02-2006 πράξεως, με την οποίαν ο ίδιος Δασάρχης προέβη στην ανάκληση του 893/18-02-1994 προγενεστέρου πιστοποιητικού τού ως άνω άρθρου 35, το οποίο είχε εκδώσει για το επίδικο ακίνητο, κατόπιν αιτήσεως της τότε συγκυρίας αυτού __________.
3. Επειδή, η υπόθεση εισάγεται ενώπιον της επταμελούς συνθέσεως του Τμήματος, κατόπιν της εκδόσεως της 2877/2007 αποφάσεως του Τμήματος υπό πενταμελή σύνθεση, λόγω της σπουδαιότητος του ανακύψαντος ζητήματος, αναφερομένου στην ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 35 παράγραφος 2 του νόμου 998/1979.
4. Επειδή, το άρθρο 35 του νόμου 998/1979 (ΦΕΚ 289/Α/1979) ορίζει ότι:
{1. Ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις ή μέρη τούτων καταστραφέντα από 11-06-1975, ή καταστρεφόμενα εφεξής, εκ πυρκαϊάς δεν δύνανται να μεταβιβασθούν εν κατατμήσει, ουδέ κατ' ιδανικά μερίδια, δια δικαιοπραξίας εν ζωή επί τριάκοντα έτη από της τοιαύτης καταστροφής των.
2. Εις τις δικαιοπραξίες εν ζωή περί μεταβιβάσεως ιδιωτικού δάσους ή δασικής εκτάσεως ολοκλήρου, μέρους τούτων ή ιδανικού μεριδίου προσαρτάται πιστοποιητικόν της αρμοδίας δασικής αρχής ότι το μεταβιβαζόμενο δεν κατεστράφη εκ πυρκαϊάς μετά την 11-06-1975 και εις πάσαν εφεξής περίπτωσιν κατά την τελευταία τριακονταετία από της 11-07-1975, άλλως η δικαιοπραξία τυγχάνει άκυρος.}
5. Επειδή, με τις διατάξεις του προαναφερθέντος άρθρου 35 του νόμου 998/1979 επιβάλλεται για τα ιδιωτικά δάση και τις ιδιωτικές δασικές εκτάσεις που έχουν καταστραφεί από πυρκαϊά απαγόρευση μεταβιβάσεως με δικαιοπραξία εν ζωή, η οποία συνεπάγεται κατάτμησή τους, καθώς και μεταβιβάσεως, με τον ίδιο τρόπο, ιδανικών μεριδίων. Περαιτέρω δε, ανατίθεται στην οικεία δασική αρχή η διοικητικού χαρακτήρος αρμοδιότης, να βεβαιώνει την συνδρομή ή μη του ανωτέρω κωλύματος μεταβιβάσεως με σχετικό πιστοποιητικό, το οποίο πρέπει να είναι πρόσφατο εν σχέσει με την επιχειρούμενη δικαιοπραξία και να προσαρτάται στην πράξη μεταβιβάσεως επί ποινή ακυρότητας της δικαιοπραξίας και, το οποίο, συνεπώς, αποτελεί το μόνο νόμιμο μέσον για την απόδειξη της μη συνδρομής του κωλύματος. Εξ άλλου, η αρμοδία δασική αρχή, προκειμένου να ασκήσει την αρμοδιότητά της κατά τις ανωτέρω διατάξεις με την έκδοση του προαναφερθέντος πιστοποιητικού, οφείλει να προβεί σε αιτιολογημένη παρεμπίπτουσα έρευνα και κρίση και για τον χαρακτήρα του ακινήτου ως ιδιωτικού δάσους ή ιδιωτικής δασικής εκτάσεως, με βάση τα στοιχεία που διαθέτει ή τα στοιχεία που τίθενται υπ' όψιν της από τον ενδιαφερόμενο ιδιώτη, χωρίς να απαιτείται για την χορήγηση του πιστοποιητικού η έκδοση πράξεως χαρακτηρισμού, κατά τη διαδικασία του άρθρου 14 του νόμου 998/1979 ή η οριστική επίλυση του ιδιοκτησιακού ζητήματος από τα πολιτικά δικαστήρια, με αμετάκλητη ή τελεσίδικη απόφαση. Και τούτο διότι το άρθρο 35 του νόμου 998/1979 απαγορεύει την εν κατατμήσει ή κατ' ιδανικά μερίδια μεταβίβαση ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων που κατεστράφησαν από πυρκαγιά και, συνεπώς, η χορήγηση του πιστοποιητικού προϋποθέτει την διαπίστωση της συνδρομής και των σχετιζομένων με την ως άνω απαγόρευση προϋποθέσεων του νόμου που συναρτώνται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου. Η κρίση δε της δασικής αρχής για τον χαρακτήρα της εκτάσεως ως ιδιωτικού δάσους ή ιδιωτικής δασικής εκτάσεως, όπως και η κρίση της για την καταστροφή της ή μη από πυρκαϊά, ελέγχεται ακυρωτικά, ως προς τη νομιμότητα και επάρκεια της αιτιολογίας της (ΣτΕ 4530/2009 (επταμελές)). Κατά την γνώμη, όμως, του Προέδρου του Τμήματος και της Παρέδρου Ρ. Γιαννουλάτου, κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, αποκλειστικό περιεχόμενο του παραπάνω πιστοποιητικού αποτελεί η βεβαίωση εάν συντρέχει ή όχι το πραγματικό γεγονός που συνιστά το προαναφερόμενο κώλυμα, η δε χορήγησή του δεν ενέχει, με οιονδήποτε τρόπο, αναγνώριση εμπραγμάτων δικαιωμάτων για την έκταση, την οποία αφορά. Συνεπώς, για την έκδοση του πιστοποιητικού δεν εξετάζονται ιδιοκτησιακά δικαιώματα, η δε αρμοδία δασική αρχή δεν παρεμποδίζεται να προβεί στις προβλεπόμενες από τον νόμο ενέργειες προκειμένου να προστατεύσει τυχόν εμπράγματα δικαιώματα του Δημοσίου, η αναγνώριση των οποίων, σε περίπτωση αμφισβητήσεως, ανήκει, τελικώς, στα πολιτικά δικαστήρια (βλέπε ΣτΕ 2317/2004).
6. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως, με το 10793/06-12-2005 έγγραφό του, ο Δασάρχης Πεντέλης, προκειμένου να επιληφθεί αιτήματος περί χορηγήσεως του προβλεπομένου στο προαναφερθέν άρθρο 35 του νόμου 998/1979 πιστοποιητικού, για ακίνητο, εμβαδού 25.881,70 m2, ευρισκόμενο στην θέση Διανίτα της Κοινότητος Εκάλης, για το οποίο είχαν κατά το παρελθόν εκδοθεί τα 891/1994 και 893/1994 σχετικά πιστοποιητικά, απηύθυνε προς την Διεύθυνση Δασών Ανατολικής Αττικής ερώτημα σχετικώς με την δυνατότητα χορηγήσεως ή μη του πιστοποιητικού, δεδομένου ότι από το αρχείο του Δασαρχείου προέκυπτε αφ' ενός ότι το εν λόγω ακίνητο ευρίσκεται εκτός του περιγράμματος των εκτάσεων που είχαν αναγνωρισθεί ως ιδιωτικές, δασικές και μη, υπέρ των κληρονόμων του __________, με την 1230/1991 απόφαση του Αρείου Πάγου και, συνεπώς, συμφώνως προς την 160561/1000/23-02-1979 κοινή απόφαση των Υφυπουργών Οικονομικών και Γεωργίας, διαχειρίζεται από το Δασαρχείο ως δημόσια έκταση και αφ' ετέρου ότι το ακίνητο αυτό δεν έχει χαρακτηρισθεί ως δάσος ή δασική έκταση, κατά την διαδικασία του άρθρου 14 του νόμου 998/1979. Η ως άνω Διεύθυνση, με το 4366/16-12-2005 έγγραφό της απήντησε τα ακόλουθα:
{1. Το άρθρο 35 θέτει ως προϋπόθεση για την έκδοση σχετικού εγγράφου για μεταβίβαση δάσους ή δασικής έκτασης, να έχει αναγνωρισθεί ως ιδιωτικό με έναν από τους νόμιμους τρόπους.
2. Σύμφωνα με την υπ' αριθμόν 160561/1000/1979 κοινή απόφαση Υφυπουργών Οικονομικών και Γεωργίας, οι εκτάσεις που υπάγονται στη Δασική Νομοθεσία και δεν περιλαμβάνονται στο δεδικασμένο της υπ' αριθμόν 1230/1991 απόφασης του Αρείου Πάγου, καθώς και των άλλων δικαστικών αποφάσεων με τις οποίες έχουν αναγνωρισθεί τρίτοι σε αντιδικία με το δημόσιο κύριοι των διεκδικηθεισών εκτάσεων, ...θεωρούνται και διαχειρίζονται από την υπηρεσία μας ως δημόσιες.
3. Η ... 2317 Απόφαση του ΣτΕ αφορά έκταση του Νομού Κυκλάδων που σύμφωνα με (το άρθρο 62 παράγραφος 1 εδάφιο 2 του νόμου 998/1979) περί βάρους αποδείξεως εξαιρεί τα νησιά των Κυκλάδων. Εξάλλου η παραπάνω απόφαση δεν έχει γίνει αποδεκτή από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ώστε να έχει γενική εφαρμογή.
4. Ως προς το εάν θα πρέπει να ανακληθούν τα έγγραφα (891/1994 και 893/1994) ... αυτό είναι αυτονόητο διότι έρχονται σε αντίθεση με την 160561/1000/1979 κοινή απόφαση Υφυπουργών.}
Περαιτέρω, με την 572/27-01-2006 αίτησή του προς το Δασαρχείο Πεντέλης, ο αιτών εζήτησε την χορήγηση πιστοποιητικού του άρθρου 35 του νόμου 998/1979 για το αυτό ακίνητο, εμβαδού 25.881,70 m2, ιδιοκτησίας του κατά τα 3/10 εξ αδιαιρέτου, ευρισκόμενο στην θέση Διανίτα της Κοινότητος Εκάλης, επί της συμβολής της Λεωφόρου __________ και της οδού __________ και που αποτυπώνεται στο συνοδεύον την αίτηση σχετικό τοπογραφικό διάγραμμα του τοπογράφου μηχανικού __________, με ημερομηνία Απρίλιος 1993. Το εν λόγω ακίνητο χαρακτηριζόταν στην ως άνω αίτηση ως δασοτεμάχιο ... εκτός σχεδίου πόλεως και εντός ζώνης εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως του οικισμού Εκάλης Αττικής. Επί της ως άνω αιτήσεως εξεδόθη η πρώτη προσβαλλόμενη 572/16-02-2006 πράξη του Δασάρχου Πεντέλης, με την οποίαν εκδηλώθηκε η άρνηση της Διοικήσεως να χορηγήσει το αιτηθέν πιστοποιητικό, δια της παραθέσεως αυτούσιου του περιεχομένου του 4366/16-12-2005 εγγράφου της Διευθύνσεως Δασών Ανατολικής Αττικής, ως προς το ζήτημα αυτό. Ακολούθως, με την δεύτερη προσβαλλόμενη 1465/16-02-2006 πράξη τού ως άνω Δασάρχου, η οποία εξεδόθη κατ' επίκληση του προαναφερθέντος 4366/16-12-2005 εγγράφου της Διευθύνσεως Δασών Ανατολικής Αττικής, ανεκλήθη το 893/18-02-1994 προγενέστερο πιστοποιητικό του ιδίου, το οποίο είχε εκδοθεί για το επίδικο δασοτεμάχιο, κατόπιν αιτήσεως της τότε συγκυρίας αυτού __________ και στο οποίο βεβαιωνόταν ότι το ακίνητο εμπίπτει στις αναγνωρισθείσες ως ιδιωτικές δια της υπ' αριθμόν 1230/1990 αποφάσεως του Αρείου Πάγου (εκτάσεις) ... και πρόκειται περί Δάσους χαλεπίου πεύκης ουδέποτε καμένου. Όπως δε προκύπτει από το περιεχόμενο της πράξεως αυτής η αιτιολογία της ανακλήσεως ερείδεται επί δύο αιτιολογικών βάσεων και, συγκεκριμένα, επί των σκέψεων ότι:
{... η συγκεκριμένη έκταση: α) εμπίπτει εκτός του περιγράμματος των εκτάσεων που κρίθηκαν ως ιδιωτικές δασικές και μη, υπέρ κληρονόμων __________ με την υπ' αριθμόν 1230/1991 απόφαση του Αρείου Πάγου και διαχειρίζεται από την Υπηρεσία μας ως Δημόσια σύμφωνα με την 160561/1000/23-02-1979 κοινή απόφαση Υφυπουργών Οικονομικών και Γεωργίας και δεν έχει μέχρι σήμερα αναγνωρισθεί ως ιδιωτική με έναν από τους νόμιμους τρόπους και β) ο χαρακτήρας της δεν έχει κριθεί οριστικά και τελεσίδικα ...}
7. Επειδή, εν όψει των γενομένων δεκτών στην πέμπτη σκέψη, το Δασαρχείο Πεντέλης, στο πλαίσιο ασκήσεως της κατά το άρθρο 35 του νόμου 998/1979 αρμοδιότητός του, όφειλε να προβεί σε αιτιολογημένη, παρεμπίπτουσα έρευνα και κρίση, σχετικώς με τον χαρακτήρα αυτού ως ιδιωτικού δάσους ή ιδιωτικής δασικής εκτάσεως, βάσει των στοιχείων που διέθετε ή των στοιχείων που είχαν τεθεί υπ' όψιν του από τον αιτούντα. Όμως, όπως προκύπτει από το εκτεθέν ιστορικό της υποθέσεως, από τα μεν στοιχεία που είχε στην διάθεσή της η ως άνω δασική αρχή δεν προέκυπτε ότι η επίδικη έκταση είναι ιδιωτική, ο δε αιτών δεν προσκόμισε ενώπιον αυτής στοιχεία προς απόδειξη της κυριότητός του επί της εν λόγω εκτάσεως. Υπό τα δεδομένα αυτά, νομίμως απερρίφθη, με την πρώτη προσβαλλόμενη πράξη, το αίτημα περί χορηγήσεως του προβλεπομένου στο προαναφερθέν άρθρο πιστοποιητικού, ο δε λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο υποστηρίζεται ότι η αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος δεν αίρει την υποχρέωση της Διοικήσεως να εκδώσει το πιστοποιητικό, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
8. Επειδή, περαιτέρω, όπως ήδη εξετέθη, η δεύτερη προσβαλλόμενη πράξη, με την οποίαν ανεκλήθη το αναφερόμενο στο επίδικο ακίνητο 893/1994 πιστοποιητικό του Δασάρχου Πεντέλης, ερείδεται επί των προεκτεθεισών δύο επαλλήλων αιτιολογικών βάσεων, αναφερομένων στις προϋποθέσεις χορηγήσεως του κατά το άρθρο 35 του νόμου 998/1979 πιστοποιητικού, και επί της σκέψεως ότι το ανακληθέν πιστοποιητικό είχε εκδοθεί κατά πλάνη περί τα πράγματα ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών. Δεδομένου δε ότι καθεμία από τις επάλληλες αυτές αιτιολογικές βάσεις αρκεί αυτοτελώς για να στηρίξει την εν λόγω ανακλητική πράξη, η πράξη αυτή ευρίσκει νόμιμο και επαρκές αιτιολογικό έρεισμα στη σκέψη, η οποία αφορά την διατυπωθείσα υπό της Διοικήσεως παρεμπίπτουσα κρίση ότι το επίδικο ακίνητο δεν περιλαμβάνεται στις εκτάσεις που είχαν αναγνωρισθεί ως ιδιωτικές με την 1230/1991 απόφαση του Αρείου Πάγου και κατά της οποίας δεν προβάλλεται λόγος ακυρώσεως. Κατόπιν των ανωτέρω, η εξέταση του λόγου ακυρώσεως, με τον οποίο πλήττεται το δεύτερο αιτιολογικό έρεισμα της εν λόγω πράξεως, ήτοι η κρίση της Διοικήσεως ότι για το εν λόγω ακίνητο δεν είχε προηγουμένως εκδοθεί πράξη χαρακτηρισμού κατά την διαδικασία του άρθρου 14 του νόμου 998/1979, ανεξαρτήτως της βασιμότητας αυτού, αποβαίνει αλυσιτελής.
9. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινομένη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
Δια ταύτα
Απορρίπτει την αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Επιβάλλει εις βάρος του αιτούντος την δικαστική δαπάνη του Δημοσίου, η οποία ανέρχεται στο ποσόν των 920 €.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 19-12-2008 και στις 19-10-2009.
Ο Πρόεδρος του Ε' Τμήματος
Κ. Μενουδάκος
Η Γραμματέας
Ε. Βαϊδάνη
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 14-03-2012.