ΣτΕ 3756/2000
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 3756/2000
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Ε
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την 23-02-2000, με την εξής σύνθεση: Κίμων Χαλαζωνίτης, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Ε' Τμήματος, Κωνσταντίνος Μενουδάκος, Σωτήριος Ρίζος, Αγγελική Θεοφιλοπούλου, Νικόλαος Ρόζος, Σύμβουλοι, Βαρβάρα Καμπίτση, Όλγα Παπαδοπούλου, Πάρεδροι.
Γραμματέας ο Βασίλειος Μαντζουράνης.
Δια να δικάσει την από 29-10-1991 αίτηση: των: 1) Δήμου Νέας Ερυθραίας Αττικής και 2) Αντωνίου Δημήτρη Κατσιάνου, κατοίκου Νέας Ερυθραίας Αττικής, οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Φ. Σπυρόπουλο (Αριθμός Μητρώου 7310), που τον διόρισαν με πληρεξούσιο, κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Ιωάννη Συγγελάκη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, και κατά των παρεμβαινουσών: 1) Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία Διεθνής Φροντίδα Υγείας Ανώνυμη Εταιρεία, που εδρεύει στο Μαρούσι Αττικής, Λεωφόρος Κηφισίας αριθμός 32, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Ιωάννη Βαρώτσο (Αριθμός Μητρώου 3969), που τον διόρισε με πληρεξούσιο και 2) Ομόρρυθμης Εταιρείας με την επωνυμία Διεθνής Τεχνικής Ανώνυμη Εταιρεία - Μπάμπης Βωβός Ομόρρυθμη Εταιρεία - Agora Center, που εδρεύει στο Μαρούσι Αττικής, Λεωφόρος Κηφισίας αριθμός 32, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Προκόπη Παυλόπουλο (Αριθμός Μητρώου 7107), που τον διόρισε με πληρεξούσιο.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες ζητούν να ακυρωθεί η υπ' αριθμόν 85687/4968/1991 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητού, Συμβούλου Σωτηρίου Ρίζου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τους πληρεξουσίους των παρεμβαινουσών εταιρειών και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου,
Είδε τα σχετικά έγγραφα και
σκέφθηκε κατά το νόμο
1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την οποία κατεβλήθησαν τα νόμιμα τέλη και το παράβολο (αριθμοί γραμματίων 6142813 - 4/1991 και 4379810, 113156/1991), ζητείται η ακύρωση της υπ' αριθμόν 85697/4968/1991 αποφάσεως του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 655/Δ/1991), με την οποία τροποποιήθηκε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Νέας Ερυθραίας. Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο είχε εγκριθεί με την υπ' αριθμόν 81787/4622/1988 απόφαση του ίδιου Υπουργού (ΦΕΚ 394/Δ/1988). Με την κρινομένη αίτηση ζητείται η ακύρωση της προσβαλλομένης αποφάσεως, καθ' ο μέρος με αυτήν αφ' ενός μεταβάλλεται, για ορισμένα οικοδομικά τετράγωνα, η ισχύουσα κατηγορία χρήσεων γης της αμιγούς κατοικίας δια της προσθήκης ορισμένων χρήσεων από την κατηγορία της γενικής κατοικίας, αφ' ετέρου ορίζεται ότι σε περίπτωση πραγματοποιήσεως συντελεστού δομήσεως ο τελικός συντελεστής δομήσεως της περιοχής δεν θα υπερβαίνει τον αριθμό 1.
2. Επειδή, η υπόθεση παραπέμφθηκε στην επταμελή σύνθεση του Τμήματος λόγω της σπουδαιότητος ορισμένων ζητημάτων με την υπ' αριθμόν 1574/1998 απόφαση της πενταμελούς συνθέσεως.
3. Επειδή, όπως εκρίθη με την ως άνω απόφαση, η προσβαλλόμενη πράξη, ως προς την τελευταία διάταξή της στερείται εκτελεστότητας, αφ' ενός διότι αυτή θα ισχύσει μόνον στην υποθετική περίπτωση πραγματοποιήσεως μεταφοράς συντελεστού, αφ' ετέρου διότι οι σχετικές διατάξεις του νόμου 880/1979 καθώς και του διαδεχθέντος αυτόν νόμου 2300/1995 είναι ανίσχυρες ως αντισυνταγματικές, κατά την παγία νομολογία του Δικαστηρίου (βλέπε ΣτΕ 1073/1994, 6070/1996, 2003/1997 κ.α.).
4. Επειδή, όπως εκρίθη με την ίδια ως άνω απόφαση, μετ' εννόμου συμφέροντος παρεμβαίνει υπέρ του κύρους της προσβαλλομένης αποφάσεως η ομόρρυθμος εταιρία Διεθνής Τεχνικής Ανώνυμη Εταιρεία - Μπάμπης Βωβός Ομόρρυθμη Εταιρεία - Agora Center, διότι αφ' ενός φέρεται ως ιδιοκτήτρια εκτάσεως στην περιοχή στην οποία αναφέρεται η επίμαχη τροποποίηση και αφ' ετέρου ενδιαφέρεται για την εκμετάλλευση του ακινήτου της και ως προς τις προστιθέμενες χρήσεις της γενικής κατοικίας.
5. Επειδή, με ασκηθείσα παρέμβασή της η Διεθνής Φροντίδα Υγείας Ανώνυμη Εταιρεία προβάλλει προς θεμελίωση του εννόμου συμφέροντός της ότι βάσει αδείας ανεγείρει στην περιοχή Διαγνωστικό Κέντρο Υγείας. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του από 23-02-1987 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 166/Δ/1987) η ανέγερση κτιρίου περιθάλψεως δεν είναι επιτρεπτή ούτε στην κατηγορία χρήσεως της αμιγούς κατοικίας ούτε και σε αυτή της γενικής κατοικίας, επιτρεπομένη μόνο στην κατηγορία των κοινωνικών εξυπηρετήσεων (άρθρο 10 του ιδίου προεδρικού διατάγματος). Όμως, ο νόμος 2052/1992 (ΦΕΚ 94/Α/1992) προέβλεψε στο άρθρο 11 παράγραφος 12 ότι:
{σε περιοχές στις οποίας από τα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια προβλέπονται χρήσεις αμιγούς κατοικίας ή γενικής κατοικίας επιτρέπεται η ανέγερση ιδιωτικών κλινικών ...}
Συνεπώς, η κρινομένη παρέμβασις ασκείται άνευ εννόμου συμφέροντος, δεδομένου ότι η χρήση των ιδιωτικών κλινικών δεν προσετέθη στην περιοχή με την προσβαλλόμενη πράξη αλλά με τον ως είρηται νόμο.
6. Επειδή, στο άρθρο 24 παράγραφος 1 του Συντάγματος περιέχεται η επιταγή για ορθολογική χωροταξία και πολεοδομία, της οποίας ουσιώδες στοιχείο είναι ο καθορισμός ή η τροποποίηση των χρήσεων γης της πόλεως. Από την ίδια διάταξη προκύπτει ότι τροποποίηση των κατηγοριών χρήσεων γης νοείται μόνο επί το ευμενέστερο. Εξ άλλου, το από 23-02-1987 προεδρικό διάταγμα περί κατηγοριών και περιεχομένου χρήσεων γης (ΦΕΚ 166/Δ/1987) καθορίζει στο άρθρο 1 τις κατηγορίες χρήσεων γης στις περιοχές των γενικών πολεοδομικών σχεδίων αφ' ενός σύμφωνα με την γενική πολεοδομική τους λειτουργία (παράγραφος Α: αμιγής κατοικία, γενική κατοικία, πολεοδομικά κέντρα κ.λ.π.), αφ' ετέρου σύμφωνα με την ειδική πολεοδομική των λειτουργία (παράγραφος Β: κατοικία, ξενώνες, εμπορικά καταστήματα, γραφεία, τράπεζες κ.λ.π.). Στο άρθρο 2 ορίζεται ότι στις περιοχές αμιγούς κατοικίας επιτρέπονται μόνον: 1. Κατοικία 2. ξενώνες μικρού δυναμικού κ.λ.π. Στο άρθρο 3 ορίζεται ότι στις περιοχές γενικής κατοικίας, επιτρέπεται μόνο: 1. Κατοικία 2. ξενοδοχεία μέχρι 100 κλινών κ.λ.π. Στα επόμενα άρθρα καθορίζεται το περιεχόμενο των λοιπών γενικών κατηγοριών χρήσεων με την απαρίθμηση των χρήσεων γης κατά την ειδική πολεοδομική τους λειτουργία, που επιτρέπεται να αποτελέσουν περιεχόμενο των γενικών κατηγοριών.
7. Επειδή, από τον συνδυασμό των συνταγματικών διατάξεων προς τις διατάξεις του από 23-02-1987 προεδρικού διατάγματος και ιδίως εκείνων των άρθρων 2 και επόμενα αυτού, στις οποίες ορίζεται ότι σε κάθε κατηγορία χρήσεων επιτρέπονται μόνον οι εκεί αναφερόμενες χρήσεις, συνάγεται ότι με την ισχύουσα νομοθεσία καθιερώνεται το σύστημα της τυποποιήσεως των κατηγοριών χρήσεων γης. Κατά το σύστημα αυτό, η διενεργούσα τον πολεοδομικό σχεδιασμό διοίκηση δεν είναι ελευθέρα να αναμειγνύει τις χρήσεις γης, νοθεύουσα τις ορισθείσες δια του διατάγματος κατηγορίες, αλλά οφείλει να επιλέγει για κάθε περιοχή μία κατηγορία χρήσεων με το περιεχόμενο, το οποίο ορίζουν οι ως άνω διατάξεις και με εξυπακουόμενη την δυνατότητα να αφαιρεί ορισμένες από τις επιτρεπόμενες χρήσεις, εφ' όσον δεν παραβλάπτεται η πολεοδομική λειτουργία της οικείας κατηγορίας.
Περαιτέρω, εντός της αυτής κατηγορίας δεν επιτρέπεται να ανατρέπεται η να παραβλάπτεται η πολεοδομική της λειτουργία με την προσθήκη των υπολοίπων επιτρεπομένων χρήσεων σε τέτοια αναλογία που να ανατρέπεται η κυρία χρήσις (π.χ. επί γενικής κατοικίας ή χρήση της κατοικίας παράβαλε ΠΕ 700/1995, 287, 522/1996). Μειοψήφησε ο Σύμβουλος Κωνσταντίνος Μενουδάκος, ο οποίος υπεστήριξε ότι, κατ' αρχήν, από τις παρατεθείσες διατάξεις δεν αποκλείεται για την σχεδιάζουσα διοίκηση να προσθέσει εις μιαν γενική κατηγορία χρήσεων, όπως το περιεχόμενο αυτών καθορίζεται στα άρθρα 2 και επόμενα του ως άνω διατάγματος, χρήση ή χρήσεις γης που ανήκουν στο περιεχόμενο άλλης κατηγορίας. Πρέπει, όμως, η ανάμειξη αυτή να είναι συμβατή προς την κυρία λειτουργία της κατηγορίας και να μην την αναιρεί, ταύτα δε πάντα να έχουν καταστεί αντικείμενο ειδικής μελέτης από την Διοίκηση.
8. Επειδή, όπως έχει ήδη κριθή (ΣτΕ 1507/1997), συμφώνως προς τις διατάξεις του άρθρου 2 του νόμου 1387/1983 (ΦΕΚ 33/Α/1983), τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου επιτρέπεται μετά πάροδο ευλόγου χρόνου από την κατάρτιση του αρχικού Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου και κατόπιν ειδικής λεπτομερούς μελέτης. Κατ' εξαίρεση είναι δυνατή και η κατά πάντα χρόνο περιορισμένη τροποποίηση, όταν αποδεικνύεται, βάσει της σχετικής μελέτης, ότι επί μέρους ορισμοί και ρυθμίσεις του διατυπώθηκαν κατά πλάνη περί τα πράγματα, δηλαδή με παραγνώριση πραγματικών δεδομένων, τα οποία καθιστούν αδύνατη ή δυσχερή την εφαρμογή του αρχικού σχεδιασμού.
9. Επειδή, εν προκειμένω, εκ των στοιχείων του φακέλου, προκύπτουν τα εξής:
Με την προσβαλλόμενη απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων τροποποιήθηκε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Νέας Ερυθραίας (νομού Αττικής), το οποίον είχε εγκριθεί με την 81787/4622/1988 απόφαση του ιδίου Υπουργού (ΦΕΚ 394/Δ/1988). Κατά το προσβαλλόμενο μέρος της, η απόφαση ορίζει ότι σε ορισμένα οικοδομικά τετράγωνα έχοντα πρόσωπον επί της εθνικής οδού, των παραπλεύρων οδών και της οδού Γυμναστηρίου της πολεοδομικής ενότητος Μορτερό του Δήμου Νέας Ερυθραίας, θα ισχύει η κατηγορία της αμιγούς κατοικίας, στην οποία όμως θα προστεθούν ορισμένες χρήσεις από την κατηγορία της γενικής κατοικίας. Η δια της πράξεως αυτής επιχειρηθείσα τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου αιτιολογείται με την διαπίστωση των αρμοδίων πολεοδομικών οργάνων ότι η καθιέρωση της αμιγούς κατοικίας, ως προς τα οικοδομικά τετράγωνα στα οποία αφορά η μεταβολή, δεν είναι συμβατή με την γειτνίαση προς την εθνική οδό Αθηνών - Λαμίας και τα όσα αυτή συνεπάγεται (εκπομπή θορύβων, ατμοσφαιρικής ρυπάνσεως κλπ.).
Κατά τα διαληφθέντα στις προηγηθείσες σκέψεις, η Διοίκηση μπορούσε να μεταβάλει την κατηγορία χρήσεων της περιοχής και να ορίσει ότι σε αυτή θα κρατήσει η κατηγορία της γενικής κατοικίας, εφ' όσον διαπίστωνε, κατόπιν ειδικής μελέτης, ότι εμφιλοχώρησε πλάνη ως προς τις συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή (θόρυβοι κ.λ.π. εκπομπές ρύπων από την γειτνιάζουσα εθνική οδό). Δεν μπορούσε, όμως, να αναμείξει τις χρήσεις της αμιγούς προς εκείνη της γενικής κατοικίας, με την προσθήκη στην κατηγορία της αμιγούς κατοικίας ορισμένων χρήσεων από την κατηγορία της γενικής κατοικίας. Συνεπώς, για τον λόγο αυτό πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.
Δια ταύτα
Δέχεται την κρινόμενη αίτηση.
Ακυρώνει την υπ' αριθμόν 85697/4968/1991 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 655/Δ/1991), καθ' ο μέρος αυτή παραδεκτώς προσβάλλεται.
Απορρίπτει τις παρεμβάσεις.
Επιβάλλει στο Δημόσιο και στις παρεμβαίνουσες εταιρείες την δικαστική δαπάνη του Δήμου Νέας Ερυθραίας, ανερχομένη στο ποσόν των 56.000 δραχμών.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 4, 11 Απριλίου και 24-10-2000 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 22-11-2000.