Απόφαση Συμβουλίου της Επικρατείας 1118/93

ΣτΕ 1118/1993


Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο
Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.
   
Χρήστης
Κωδικός
  Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού
   
 
Νέοι χρήστες
Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.
Δημιουργία νέου λογαριασμού

 

 

Αριθμός 1118/1993

 

Το Συμβούλιο της Επικρατείας

 

Τμήμα Ε

 

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την 17-02-1993 με την εξής σύνθεση: Μ. Δεκλερής, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Ε Τμήματος, Ι. Μαρή, Π. Ν. Φλώρος, Σύμβουλοι, Δ. Αλεξανδρής, Ι. Μαντζουράνης, Πάρεδροι. Γραμματέας η Γ. Σακελλαρίου, Γραμματέας του Ε Τμήματος.

 

Δια να δικάσει την από 29-06-1992 αίτηση:

 

του σωματείου με την επωνυμία Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Φιλοθέης, που εδρεύει στην Φιλοθέη Αττικής, οδός Βαλαωρίτου αριθμός 9, το οποίο παρέστη με το δικηγόρο Ισίδωρο Λαμπίρη (Αριθμός Μητρώου 1301), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,

 

κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Ηλία Παπαδόπουλο, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,

 

και κατά των παρεμβαινόντων: 1) Ιερού Ναού Αγίας Φιλοθέης, που εδρεύει στην Φιλοθέη Αττικής, ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Στέργιο Ζέρβα (Αριθμός Μητρώου 667), που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 2) Δήμου Φιλοθέης, ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Προκόπη Παυλόπουλο (Αριθμός Μητρώου 7107), που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 3) Συλλόγου ανεγέρσεως νέου Ιερού Ναού εις Φιλοθέη, ο οποίος δεν παρέστη, αλλά ο δικηγόρος που υπογράφει το δικόγραφο της παρεμβάσεως νομιμοποιήθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο και 4) α) __________, κατοίκου Φιλοθέης Αττικής, οδός __________, ο οποίος παρέστη αυτοπροσώπως ως δικηγόρος (Αριθμός Μητρώου 1850) και β) __________, κατοίκου Φιλοθέης Αττικής, __________, ο οποίος παρέστη με τον ως άνω δικηγόρο Ιωάννη Αποστόλου, που τον διόρισε με πληρεξούσιο.

 

Με την αίτηση αυτή το αιτούν σωματείο ζητεί να ακυρωθεί η υπ' αριθμόν 5247/196/1992 απόφαση του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής (ΦΕΚ 556/Δ/1992).

 

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου, Π. Ν. Φλώρου.

 

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο του αιτούντος σωματείου, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τους πληρεξουσίους των παρεμβαινόντων που παρέστησαν και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, που ζήτησαν την απόρριψή της.

 

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη,

 

Είδε τα σχετικά έγγραφα και

 

Σκέφθηκε κατά το νόμο

 

1. Επειδή, για την κρινόμενη αίτηση έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη και το παράβολο (Διπλότυπα της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών 510672, 510673/1992, έντυπα γραμμάτια παραβόλου 1914715, 4186068/1992).

 

2. Επειδή, το αιτούν σωματείο ζητεί να ακυρωθεί η 5247/196/92/1992 απόφαση του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής (ΦΕΚ 556/Δ/1992), με την οποία αφ' ενός μεν τροποποιήθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο του Δήμου Φιλοθέης στο οικοδομικό τετράγωνο 47 με τη μετατόπιση ρυμοτομικών γραμμών και το χαρακτηρισμό τμήματός του ως χώρου για την ανέγερση ιερού ναού, αφ' ετέρου δε καθορίστηκαν οι όροι και περιορισμοί δόμησης του ναού αυτού.

 

3. Επειδή, το αιτούν σωματείο, επικαλούμενο ότι το οικοδομικό τετράγωνο 47 του ρυμοτομικού σχεδίου του Δήμου Φιλοθέης έχει χαρακτηριστεί ως κοινόχρηστος χώρος από το έτος 1957 και καλύπτεται από πυκνό πευκοδάσος, ασκεί με έννομο συμφέρον την κρινόμενη αίτηση, εφόσον σκοπός αυτού, σύμφωνα με το καταστατικό του, είναι η προστασία της φυσιογνωμίας της Φιλοθέης ως κηπούπολης και ειδικότερα η προστασία του πρασίνου και των ελεύθερων χώρων της, η προστασία και αναβάθμιση του περιβάλλοντος....

 

4. Επειδή, στη δίκη παρεμβαίνουν υπέρ της διατήρησης της ισχύος της προσβαλλόμενης πράξης: 1) ο Δήμος Φιλοθέης, με το από 18-01-1993 δικόγραφο παρέμβασης και με προφανές έννομο συμφέρον, 2) το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου Ιερός Ναός Αγίας Φιλοθέης με το από 15-01-1993 δικόγραφο και με έννομο συμφέρον, εφόσον η προσβαλλόμενη τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου έγινε υπέρ αυτού, ύστερα από δική του πρωτοβουλία, 3) το σωματείο Σύλλογος ανεγέρσεως νέου Ιερού Ναού εις Φιλοθέη, με το από 21-01-1993 δικόγραφο και με έννομο συμφέρον, εφόσον σκοπός αυτού, σύμφωνα με το καταστατικό του, είναι η απόκτηση κατάλληλου χώρου για την ανέγερση νέου ναού στη Φιλοθέη και 4) οι Ιωάννης Αποστόλου και Δημοσθένης Μαρούδης, με το από 25-01-1993 δικόγραφο και με έννομο συμφέρον, θεμελιούμενο στην ιδιότητά τους ως κατοίκων του Δήμου Φιλοθέης και ενοριτών του Ιερού Ναού Αγίας Φιλοθέης.

 

5. Επειδή, στο άρθρο 24 παράγραφος 1 του Συντάγματος ορίζεται ότι:

 

{1. Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους... Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και γενικά των δασικών εκτάσεων. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δημόσιων δασών και των δημόσιων δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη τους χρήση που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον.}

 

Εξάλλου στο άρθρο 3 του νόμου 998/1979 Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας (ΦΕΚ 289/Α/1979) ορίζεται ότι:

 

{4. Εις τις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται και οι εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών ευρισκόμενες εκτάσεις, οι οποίες καλύπτονται υπό δασικής βλαστήσεως φυσικώς ή τεχνητώς δημιουργούμενης (πάρκα και άλση) ως και οι οπουδήποτε δημιουργούμενες δενδροστοιχίες ή δασικές φυτείες.

 

5. ...

 

6. Δεν υπάγονται οπωσδήποτε εις τις διατάξεις του παρόντος νόμου:

 

α)...

ε) Οι περιοχές δια τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα έγκυρα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών προϋφιστάμενων του έτους 1923 ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων οικιστικών περιοχών του νόμου 947/1979.

στ)...}

 

Επίσης στο άρθρο 4 του παραπάνω νόμου ορίζεται ότι:

 

{1. ...

2. ... Από της απόψεως της θέσεως των δασών και δασικών εκτάσεων εν σχέσει προς τους χώρους ανθρώπινης εγκαταστάσεως και δραστηριότητος διακρίνονται: α) Πάρκα και άλση εντός των πόλεων ή των οικιστικών περιοχών, β)...}

 

Τέλος στο άρθρο 49 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι:

 

{1. Τα εντός εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή πολεοδομικής ζώνης ή εντός οικιστικής περιοχής υφιστάμενα πάρκα ή άλση και δενδροστοιχίας, υπό την επιφύλαξη των στα άρθρα 48 παράγραφος 1 και 52 παράγραφος 1 προβλεπομένων δεν δύνανται να μεταβάλουν προορισμό ή χρήσιν.

 

2. ...}

 

Από τις παραπάνω διατάξεις που εξομοιώνουν με δάση και παρέχουν την ιδιαίτερη συνταγματική προστασία και στα άλση ή πάρκα που βρίσκονται σε κοινόχρηστο χώρο εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου (βλέπε ΣτΕ 281/1990, Ολομέλεια 55/1993), σε αρμονία με τις προστατευτικές του περιβάλλοντος διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος, προκύπτει ότι δεν επιτρέπεται η μεταβολή της χρήσης ή του προορισμού των εντός σχεδίου πόλεων κοινόχρηστων εκτάσεων, οι οποίες καλύπτονται από βλάστηση που έχει δημιουργηθεί φυσικώς ή τεχνητώς (πάρκα ή άλση), ειμή μόνον κατ' εξαίρεση για τη διάνοιξη δημόσιων οδών προκειμένου να εξυπηρετηθεί σπουδαία ανάγκη επικοινωνίας (άρθρο 48 παράγραφος 1 του νόμου 998/1979), δεδομένου ότι η κατά το άρθρο 52 παράγραφος 2 του ίδιου νόμου δυνατότητα δημιουργίας αθλητικών εγκαταστάσεων έχει καταργηθεί ρητά με το άρθρο 18 παράγραφος 9 του νόμου 1734/1987 (ΣτΕ 2558/1992, 1997/1990 κ.α.).

 

Κατά συνέπεια, οι πράξεις που εκδίδονται κατ' εφαρμογή των εξουσιοδοτικών διατάξεων των άρθρων 3 και 70 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, όπως η ήδη προβαλλόμενη πράξη, δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν ρυθμίσεις αντιτιθέμενες προς τις διατάξεις του νόμου 998/1979, και ειδικότερα δε δύνανται να μεταβάλλουν την κατά προορισμό χρήση των αλσών ή πάρκων που βρίσκονται μέσα στο εγκεκριμένο σχέδιο πόλης ή σε πολεοδομική ζώνη ή οικιστική περιοχή, με τη μετατροπή τους, έστω και εν μέρει, σε οικοδομήσιμους χώρους είτε για οικιστικούς σκοπούς είτε για την εξυπηρέτηση δημόσιων, δημοτικών, κοινωφελών ή θρησκευτικών σκοπών. Η απαγόρευση αυτή μεταβολής της κατά προορισμό χρήσης τους ισχύει και για πάρκα ή άλση τα οποία δεν χαρακτηρίζονται από το εγκεκριμένο σχέδιο πόλης ως χώρος κοινόχρηστου πρασίνου αλλά έχουν αποκτήσει εν τοις πράγμασι τέτοιο χαρακτήρα (ΣτΕ 2588/1992), καθώς και για τμήματα πάρκου ή άλσους τα οποία είναι μερικώς ή ολικώς ασκεπή ή ακάλυπτα ή βραχώδη, συνδέονται όμως οργανικά με το σύνολο του άλσους ή πάρκου, υπό την έννοια ότι συμβάλλουν στη διατήρηση της φυσικής ισορροπίας του συνόλου και στην αποστολή του.

 

6. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η επίδικη έκταση, συνολικού εμβαδού 16.000 m2, εντάχθηκε σε ρυμοτομικό σχέδιο με το από [ΒΔ] 25-05-1907 βασιλικό διάταγμα Περί εγκρίσεως διαγράμματος ρυμοτομίας του κατά θέσιν Καλογρέζα του Δήμου Αθηναίων συνοικισμού Νέα Αλεξάνδρεια (ΦΕΚ 104/Α/1907). Στο ρυμοτομικό αυτό σχέδιο και στις τροποποιήσεις του ρυμοτομικού σχεδίου της Κοινότητας Νέας Αλεξανδρείας, που ακολούθησαν (από [ΠΔ] 28-04-1931 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 124/Α/1931), από [ΠΔ] 21-09-1932 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 349/Α/1932) και από [ΠΔ] 21-03-1934 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 120/Α/1934)), η επίδικη έκταση χαρακτηρίζεται ως οικοδομήσιμος χώρος (βλέπε τα συνοδεύοντα τα παραπάνω προεδρικά διατάγματα σχέδια και το 19844/691/92/1992 έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Ανατολικής Αττικής).

 

Μετά την ανακάλυψη, το έτος 1934, της Κρύπτης της Αγίας Φιλοθέης μέσα στην επίδικη έκταση, η Κοινότητα Νέας Αλεξανδρείας μετονομάστηκε σε Κοινότητα Φιλοθέης (βλέπε 32901/1936 απόφαση του Υπουργού των Εσωτερικών (ΦΕΚ 85/Β/1936)).

 

Το έτος 1937 ανεγέρθη μέσα στην έκταση αυτή μικρός ναός της Αγίας Φιλοθέης, ο οποίος απέκτησε τη σημερινή του μορφή και εμβαδόν 200 περίπου m2 μετά από δύο επεκτάσεις κατά τη δεκαετία του 1950. Με το από [ΒΔ] 18-07-1957 βασιλικό διάταγμα (ΦΕΚ 113/Α/1957) τροποποιήθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο της Κοινότητας Φιλοθέης Αττικής και η επίδικη έκταση, αποτελούσα το οικοδομικό τετράγωνο 47, χαρακτηρίστηκε ως κοινόχρηστος χώρος και έτσι παρέμεινε έκτοτε.

 

Το 1991, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Ιερού Ναού Αγίας Φιλοθέης, με το από 07-03-1991 έγγραφό του προς το Δήμο Φιλοθέης, ζήτησε τον αποχαρακτηρισμό τμήματος της επίδικης έκτασης, εμβαδού 1200 m2, από κοινόχρηστο χώρο σε χώρο για την ανέγερση νέου ιερού ναού, επικαλούμενο την αδήριτη ανάγκη ανέγερσης νέου μεγαλύτερου ναού για την εξυπηρέτηση των λατρευτικών αναγκών του πληθυσμού του Δήμου Φιλοθέης, που έχει υπερβεί τους 10.000 κατοίκους, την αδυναμία του υπάρχοντος ναού να ανταποκριθεί στις ανάγκες αυτές, την ανυπαρξία άλλου κατάλληλου οικοπέδου για την ανέγερση του σχεδιαζόμενου ναού, αλλά και την οικονομική αδυναμία της Εκκλησίας να αγοράσει οικόπεδο στην περιοχή λόγω των εξαιρετικά υψηλών τιμών των ακινήτων, και τέλος το γεγονός ότι το τμήμα αυτό της επίδικης έκτασης είναι γυμνό από βλάστηση και αποτελεί τον πυθμένα παλιού λατομείου με αποτέλεσμα η ανέγερση νέου ναού επ' αυτού να μην θίγει τον περιβάλλοντα χώρο πρασίνου. Το Δημοτικό Συμβούλιο Φιλοθέης, με την 76/1991 απόφασή του τάχθηκε υπέρ του χαρακτηρισμού του πιο πάνω τμήματος των 1200 m2 ως χώρου για την ανέγερση νέου ιερού ναού, στην απόφαση αυτή, αφού αναγνωρίζεται η ανάγκη ανέγερσης νέου ιερού ναού, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι:

 

{... το οικοδομικό αυτό τετράγωνο θεωρείται πλέον σαν χώρος της εκκλησίας... η προτεινόμενη θέση είναι η πλέον κατάλληλη αφ' ενός διότι βρίσκεται στο κέντρο της πόλης κι έτσι μπορεί να εξυπηρετούνται όλοι οι κάτοικοι εξ ίσου..., αφ' ετέρου διότι στον κοινόχρηστο αυτό χώρο υπάρχει παλαιό λατομείο, άδενδρο και βραχώδες... και μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί... χωρίς να θιγεί... το πράσινο ή να αλλοιωθεί το περιβάλλον και ο χαρακτήρας του τοπίου... αυτό άλλωστε φαίνεται ότι αποτελεί τη μόνη αποδεκτή λύση, αφού από σχετική έρευνα που έγινε, δεν υπάρχει άλλος κατάλληλος, κοινόχρηστος ή οικοδομήσιμος χώρος για το σκοπό αυτό στην περιφέρεια του Δήμου μας...}

 

Κατά της παραπάνω απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Φιλοθέης ασκήθηκαν 9 ενστάσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η από 25-06-1991 ένσταση του αιτούντος σωματείου και η από 26-06-1991 ένσταση, υπογραφόμενη από 2.559 κατοίκους του Δήμου Φιλοθέης. Στις ενστάσεις αυτές επισημαίνεται ο χαρακτήρας του οικοδομικού τετραγώνου 47 ως κοινόχρηστου χώρου πρασίνου, με πλούσια δασική βλάστηση, ο κίνδυνος καταστροφής του πρασίνου και αλλοίωσης του φυσικού τοπίου με την ανέγερση υπερμεγέθους ναού και προτείνεται η ανέγερση νέου ναού είτε στον περικλειόμενο μεταξύ των οδών Στρατηγού Δαβάκη και Μεγάλου Αλεξάνδρου χώρο είτε στον έναντι της Ιονίου Σχολής χώρο.

 

Εν τω μεταξύ ο Δασάρχης Πεντέλης στο 2042/1991 έγγραφό του που υπογράφεται με εντολή νομάρχη και απευθύνεται στο αιτούν σωματείο, αναφέρει μεταξύ άλλων και τα εξής:

 

{... το άλσος Αγίας Φιλοθέης προστατεύεται από τις διατάξεις του νόμου 998/1979 και... δεν επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης του ή τυχόν επέμβαση επί της βλαστήσεώς του. Τουναντίον θα πρέπει όχι μόνον να διαφυλαχθεί αλλά και να εμπλουτισθεί από δασική βλάστηση με παράλληλη καλλιέργειά του...}

 

Ο χαρακτηρισμός του συνόλου του επίδικου χώρου ως άλσους, ο οποίος περιέχεται στο πιο πάνω έγγραφο, δεν ανακλήθηκε με το 4821/1992 έγγραφο του ίδιου Δασάρχη στο οποίο αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής:

 

{... Μετά από την τροποποίηση του οικοδομικού τετραγώνου 47 του ρυμοτομικού Φιλοθέης - Αττικής με την υπ' αριθμόν 5247/196/1992 (ΦΕΚ 556/Δ/1992) απόφαση Νομάρχη Ανατολικής Αττικής τροποποιούμε το υπ' αριθμόν 2042/1991 έγγραφό μας ως εξής: Το τμήμα του οικοδομικού τετραγώνου 47 υπό στοιχεία (ΑΒΓΔΑ) εμβαδού 1200 m2... ύστερα από την παραπάνω τροποποιητική απόφαση του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής χαρακτηρίστηκε ως οικοδομήσιμος χώρος για την ανέγερση Ιερού Ναού και ως εκ τούτου ως οικοδομήσιμος χώρος εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού δεν διέπεται από το νόμο 998/1979 και δεν διαχειρίζεται από την υπηρεσία μας... Κατά τα υπόλοιπα ισχύει το 2042/1991 έγγραφό μας.}

 

Στη συνέχεια το Δημοτικό Συμβούλιο Φιλοθέης, αφού έλαβε υπόψη και δήλωση υπέρ της τροποποίησης υπογραφόμενη από 1200 περίπου κατοίκους του Δήμου Φιλοθέης, με την 237/1991 απόφασή του απέρριψε με ψήφους 8 έναντι 7 τις ενστάσεις που ασκήθηκαν και ενέμεινε στην προηγούμενη απόφασή του. Ειδικότερα στην απόφαση αυτή επαναλαμβάνονται οι περιλαμβανόμενες και στην 76/1991 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου σκέψεις, ως προς την ανάγκη ανέγερσης νέου ναού, τη φύση του τμήματος όπου πρόκειται να ανεγερθεί ο νέος ναός ως αδένδρου, και επιπλέον διαλαμβάνεται πλήρης και ειδική αιτιολογία ως προς την ακαταλληλότητα των δύο χώρων που προτάθηκαν εναλλακτικώς από τους ενιστάμενους για την ανέγερση του νέου ναού.

 

Ακολούθησε η από 19-02-1992 εισήγηση της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Ανατολικής Αττικής προς το Συμβούλιο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος Ανατολικής Αττικής, με την οποία αποκρούεται μεν ο δασικός χαρακτήρας της επίδικης έκτασης, ολόκληρο όμως το 47 οικοδομικό τετράγωνο χαρακτηρίζεται ως χώρος κοινόχρηστου πρασίνου, προτείνεται δε η αποδοχή της τροποποίησης με την αιτιολογία ότι ο χώρος στον οποίο θα κτιστεί ο ναός δεν είναι δενδροφυτευμένος (παλαιό λατομείο). Το Συμβούλιο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος Ανατολικής Αττικής με την 11/39/1992 απόφασή του υιοθέτησε τις απόψεις της εισήγησης και γνωμοδότησε κατά πλειοψηφία υπέρ της τροποποίησης. Τα δύο από τα πέντε μέλη του Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος που μειοψήφησαν διατύπωσαν την άποψη ότι:

 

{... είναι πολεοδομικά απαράδεκτη η κατασκευή νέου ιερού ναού εμβαδού 700 m2 μέσα στο αλσύλιο της Φιλοθέης, όπου υπάρχει ήδη ο Ιερός Ναός της Αγίας Φιλοθέης εμβαδού περίπου 200 m2, επίσης η Κρύπτη... και δύο μικρά διεσπαρμένα κτίσματα και είναι αυτονόητη η υπέρμετρη σε οικοδομές επιβάρυνση του αλσυλίου... με κατασκευή νέου ιερού ναού 700 m2 (μεγαθήριο ναός)... Είναι πολεοδομικά σωστό, εάν απαιτείται η κατασκευή νέου ιερού ναού για την εξυπηρέτηση των αναγκών του Δήμου να γίνει σε άλλο χώρο πολεοδομικά κεντροβαρή, ώστε να δημιουργηθεί νέα ενορία...}

 

Τέλος με την προσβαλλόμενη 5247/196/92/1992 απόφαση του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής αφ' ενός μεν τροποποιήθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο του Δήμου Φιλοθέης στο οικοδομικό τετράγωνο 47, με τη μετατόπιση ρυμοτομικών γραμμών και το χαρακτηρισμό τμήματός του, εμβαδού 1200 m2 περίπου, ως χώρου για την ανέγερση ιερού ναού, αφ' ετέρου δε καθορίστηκαν οι όροι και περιορισμοί δόμησης του ναού αυτού.

 

Από τα παραπάνω μνημονευόμενα έγγραφα στοιχεία και πράξεις, καθώς και από το τοπογραφικό διάγραμμα που συνοδεύει την προσβαλλόμενη πράξη και τις φωτογραφίες που έχουν προσκομίσει οι διάδικοι προκύπτει ότι, ολόκληρος ο χώρος, ο οποίος αποτελεί το οικοδομικό τετράγωνο 47 του ρυμοτομικού σχεδίου του Δήμου Φιλοθέης και είχε χαρακτηριστεί από το έτος 1957 ως κοινόχρηστος, έχει εν τοις πράγμασι το χαρακτήρα κοινόχρηστου πρασίνου (άλσους), το δε τμήμα αυτού, 1200 τ.μ. περίπου, όπου κατ' εφαρμογή της προσβαλλόμενης πράξης πρόκειται να ανεγερθεί ο νέος ναός, περιβαλλόμενο πλήρως από δένδρα, βρίσκεται μέσα στο ανωτέρω άλσος και αποτελεί σχεδόν ακάλυπτο άνοιγμα αυτού, πλην όμως και το τμήμα τούτο συνδέεται οργανικά και αναπόσπαστα με το σύνολο του άλσους αυτού, συμβάλλοντας στην αποστολή του. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα αναπτύσσονται στην προηγούμενη σκέψη, το όλο άλσος απολαμβάνει αδιαίρετης προστασίας και δεν είναι νόμιμη η επιχειρούμενη με την προσβαλλόμενη πράξη μεταβολή του χαρακτήρα και της κατά προορισμό χρήσης του τμήματος, 1200 m2 περίπου, του παραπάνω άλσους και η μετατροπή του σε χώρο για την ανέγερση ιερού ναού. Για το λόγο αυτό, που προβάλλεται βασίμως, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη.

 

7. Επειδή, ναι μεν από το άρθρο 13 του Συντάγματος προστατεύεται η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία της λατρείας, πλην όμως και η άσκηση της ελευθερίας αυτής, περιεχόμενο της οποίας είναι και το δικαίωμα ανέγερσης ιερού ναού, υπόκειται στους περιορισμούς από τις άλλες νομικά ισοδύναμες διατάξεις του Συντάγματος, μεταξύ των οποίων και το άρθρο 24 που προστατεύει το περιβάλλον. Συνεπώς πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι οι ισχυρισμοί των παρεμβαινόντων, με τους οποίους προβάλλεται γενικώς είτε ότι η ανέγερση ιερού ναού, ως εκδήλωση της θρησκευτικής ελευθερίας, δεν υπόκειται στις προστατευτικές του περιβάλλοντος διατάξεις του Συντάγματος και των σχετικών νόμων (βλέπε παρέμβαση Αποστόλου - Μαρούδη και Δήμου Φιλοθέης), είτε ότι σύμφωνα με την ιεράρχηση των διαφόρων δικαιωμάτων, αγαθών και αξιών, η οποία εμφιλοχωρεί στις συνταγματικές διατάξεις, η ικανοποίηση του δικαιώματος της λατρείας προηγείται της προστασίας του περιβάλλοντος (βλέπε παρέμβαση Ιερού Ναού Αγίας Φιλοθέης, βλέπε και ΣτΕ 292/1984).

 

8. Επειδή, κατά ταύτα, η απαγόρευση αλλαγής της κατά προορισμό χρήσης τμήματος, 1200 m2 περίπου, του παραπάνω άλσους της Φιλοθέης για την ανέγερση εντός αυτού ιερού ναού, η οποία (απαγόρευση) επιβάλλεται, σε αρμονία και με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος, από τις προαναφερόμενες διατάξεις του νόμου 998/1979, αποτελεί θεμιτό περιορισμό του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας, εκδήλωση της οποίας αποτελεί και το δικαίωμα ίδρυσης ναών, διότι δεν εξαφανίζει ούτε περιορίζει υπέρμετρα το δικαίωμα αυτό, αφού είναι πάντοτε δυνατή η ανέγερση νέου ναού σε άλλα ακίνητα του Δήμου Φιλοθέης κατόπιν αγοράς ή αναγκαστικής απαλλοτριώσεως του απαραιτήτου προς τούτο χώρου, ενώ ήδη εξακολουθεί να λειτουργεί μέσα στο επίδικο άλσος ο Ιερός Ναός Αγίας Φιλοθέης, ο οποίος, μάλιστα, αποτελεί ενιαίο σύνολο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με το άλσος αυτό. Συνεπώς, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι οι ισχυρισμοί των παρεμβαινόντων με τους οποίους προβάλλονται τα αντίθετα (βλέπε παρεμβάσεις Δήμου Φιλοθέης και Συλλόγου Ανέγερσης Νέου Ιερού Ναού εις Φιλοθέη).

 

9. Επειδή, μετά την αποδοχή του παραπάνω λόγου ακυρώσεως, παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών λόγων ακυρώσεως.

 

Δια ταύτα

 

Δέχεται την κρινόμενη αίτηση.

 

Απορρίπτει τις παρεμβάσεις.

 

Ακυρώνει την 5247/196/92/1992 απόφαση του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής (ΦΕΚ 556/Δ/1992).

 

Διατάζει την απόδοση του παραβόλου και

 

Επιβάλλει, ισομερώς, στο Δημόσιο και τους παρεμβαίνοντες 28.000 δραχμές, ως δικαστική δαπάνη του αιτούντος σωματείου.

 

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 20-05-1993 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 16-06-1993.

 



Copyright © 2020 TechnoLogismiki. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.