Άρθρο 61: Απόκτηση ακινήτων της ζώνης ενεργού πολεοδομίας

(άρθρο 33 του νόμου 947/1979)

1. Οι αναγκαίες εκτάσεις για την ενεργοποίηση της ζώνης και την εφαρμογή του προγράμματος αυτής τίθενται στη διάθεση του φορέα που αναφέρεται στο άρθρο 55 παράγραφος 1 είτε με απευθείας παραχώρηση αυτών από το Δημόσιο ή άλλο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, είτε μετά από άσκηση του δικαιώματος επί ίσοις όροις προτίμησης σύμφωνα με το άρθρο 225, είτε μετά από αναγκαστική απαλλοτρίωση αυτών σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 285. Το Δημόσιο έχει υποχρέωση να διαθέσει αμέσως στον ανάδοχο τα ακίνητα τα οποία ανήκουν σ' αυτό ή περιήλθαν σ' αυτό μετά την άσκηση του δικαιώματος προτίμησης ή την αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ αυτού.

2. Επιτρέπεται πάντοτε η απόκτηση ακινήτων μέσα στη ζώνη ενεργού πολεοδομίας με ειδικά συμφωνούμενο τίμημα ή αντάλλαγμα μετά από ελεύθερες διαπραγματεύσεις από το Δημόσιο ή δημόσιο οργανισμό ή δημόσια επιχείρηση πολεοδομίας και στέγασης, ή από τον ανάδοχο φορέα σύμφωνα με το άρθρο 55. Το αντάλλαγμα μπορεί να είναι παροχή ίσης αξίας είτε οικοπέδου, είτε κτιρίου, ή διαμερίσματος, αν πρόκειται για διηρημένη κατά κτίρια ή κατά ορόφους ιδιοκτησία αντίστοιχα από τα τελικά οικόπεδα ή κτίρια της ζώνης που διαμορφώνονται.

3. Για το εύλογο του τιμήματος ή του ανταλλάγματος γνωμοδοτεί, πριν την αγορά ή τη σύμβαση για την ανταλλαγή, τριμελής επιτροπή που αποτελείται από ένα πρόεδρο διοικητικού πρωτοδικείου ή το νόμιμο αναπληρωτή του, από τον αρμόδιο οικονομικό έφορο της τοποθεσίας του ακινήτου και από έναν ανώτερο υπάλληλο της πολεοδομικής υπηρεσίας. Η επιτροπή ορίζεται για κάθε ζώνη με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, και αποφασίζει αφού λάβει υπόψη τα υπάρχοντα στοιχεία μεταβίβασης ακινήτων στην περιοχή ή τις τιμές μονάδος που έχουν ήδη ορισθεί για αναγκαστικές απαλλοτριώσεις και κάθε άλλο νόμιμο στοιχείο. Η αγορά ή ανταλλαγή που αναφέρεται στην παράγραφο 2 δεν μπορεί να συμφωνηθεί με τίμημα ή αντάλλαγμα ανώτερο από αυτό που η παραπάνω επιτροπή εκτιμά ότι καλύπτει πλήρως την αξία του ακινήτου κατά το χρόνο της αγοράς ή ανταλλαγής. Ο τρόπος συγκρότησης της παραπάνω επιτροπής, τα σχετικά με το διορισμό των αναπληρωματικών μελών, τη διαδικασία ενώπιον αυτής, τα ειδικότερα στοιχεία και κριτήρια εκτίμησης καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια καθορίζονται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.

4. Με τη σύμβαση που καταρτίζεται με τον ανάδοχο είναι δυνατό να οριστεί ότι εφόσον ιδιοκτήτης ζητά την ανταλλαγή ακινήτου του που βρίσκεται μέσα στη ζώνη με αντάλλαγμα την παροχή σε αυτόν οικοδομήσιμου χώρου που θα διαμορφωθεί με την πολεοδομική μελέτη ή με αντάλλαγμα έτοιμη κατοικία ή διαμέρισμα από αυτά που θα κατασκευασθούν σύμφωνα με το οικείο πρόγραμμα, τότε η παραχώρηση με ανταλλαγή, ίσης τουλάχιστον αξίας οικοπέδου ή κατοικίας ή διαμερίσματος είναι υποχρεωτική.

5. Εκτάσεις που απαλλοτριώθηκαν αναγκαστικά για δημόσια ωφέλεια και δεν χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό για τον οποίο απαλλοτριώθηκαν πριν τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος του άρθρου 52 παράγραφος 3, διατίθενται υποχρεωτικά εφόσον περιληφθούν σε ζώνη ενεργού πολεοδομίας για την εκπλήρωση του προγράμματος αυτής μετά από κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και τον Υπουργό που είναι κατά περίπτωση αρμόδιος.

6. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων καθορίζονται τα όργανα στα οποία ανατίθεται η διαπραγμάτευση, καθώς και εκείνα τα οποία αποφασίζουν τη σύναψη της σύμβασης αγοράς ή ανταλλαγής, τη διαδικασία που πρέπει να τηρηθεί και τα σχετικά με την υπογραφή της σύμβασης, τα στοιχεία που πρέπει να προσκομιστούν από τον πωλητή, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.