Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο | | | Νέοι χρήστες | Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. | Δημιουργία νέου λογαριασμού | | |
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 93/2001 (07-02-2001)
Αριθμός ερωτήματος: οίκοθεν Δ15/1017/25-01-2001 της Διεύθυνσης Μητρώων και Τεχνικών Επαγγελμάτων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων.
Περίληψη ερωτήματος: Ερωτάται αν, φυσικό πρόσωπο, διπλωματούχος Μηχανολόγος- Μηχανικός, το οποίο είναι διαχειριστής σε Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης του Ιδιωτικού Τομέα, της οποίας σκοπός είναι, μεταξύ των άλλων, σύμφωνα με το καταστατικό της η Μελέτη και Κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών έργων μπορεί να εγγραφεί στο τηρούμενο στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων Μητρώο μελετητών.
Επί του ερωτήματος αυτού το Β' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε κατωτέρω:
I) α) Σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στα άρθρα 2 παράγραφος 3 και 3 παράγραφοι 1 και 2 περίπτωση δ' του νόμου 716/1977 Περί μητρώου μελετητών και αναθέσεως και εκπονήσεως μελετών (ΦΕΚ 295/Α/1977):
{2. παράγραφος 3. Μελετητής (θεωρείται): Επιστήμων, διπλωματούχος ανωτάτης σχολής ημεδαπής ή ομοταγούς αναγνωρισμένης σχολής της αλλοδαπής, ασχολούμενος με εκπόνηση μελετών και επιβλέψεις τεχνικών και άλλων έργων και νομίμως ασκών το επάγγελμα εν Ελλάδι.
3. παράγραφος 1. Η ιδιότης του μελετητή αποκτάται δια της εγγραφής εις το μητρώον μελετητών και της χορηγήσεως πτυχίου μελετητή.
παράγραφος 2. Την ιδιότητα του μελετητή δεν δύναται να αποκτήσουν: ...
περίπτωση δ. Οι κάτοχοι πτυχίου εργολήπτη δημοσίων έργων και οι καθ' οιανδήποτε τρόπον παρέχοντες τις υπηρεσίας των εις αυτούς, εξαιρουμένων των κατά τις περί εκτελέσεως δημοσίων έργων διατάξεις περιπτώσεων, καθ' ας προβλέπεται τούτο.}
β) Περαιτέρω στο άρθρο 15 παράγραφοι 1 και 3 του νόμου 1418/1984 (ΦΕΚ 23/Α/1984) όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 1 του νόμου 2229/1994 (ΦΕΚ 138/Α/1994) αναγράφεται ότι:
{15. παράγραφος 1 Την κατασκευή των δημοσίων έργων επιτρέπεται να αναλαμβάνουν ημεδαπές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (ΜΕΕΠ) και στην αντίστοιχη με το έργο κατηγορία και τάξη εγγραφής, καθώς και εργοληπτικές επιχειρήσεις Κρατών - Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να είναι ατομικές ή εταιρείες οποιασδήποτε μορφής ή συνεταιρισμοί, όπως ειδικότερα ορίζεται στην παράγραφο 8 του άρθρου 16 του παρόντος ... Με προεδρικό διάταγμα καθορίζονται οι περιπτώσεις μικρών έργων την κατασκευή των οποίων μπορεί να αναλάβουν επιχειρήσεις που δεν είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων.
παράγραφος 3 Για την παρακολούθηση της τεχνικής εμπειρίας στην κατασκευή έργων των προσώπων που στελεχώνουν τις εργοληπτικές επιχειρήσεις του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων τηρείται στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων Μητρώο Εμπειρίας Κατασκευαστών (ΜΕΚ), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του νόμου αυτού.}
Εξάλλου, με το άρθρο 16 παράγραφος 1 του αυτού νόμου (νόμος 1418/1984) όπως τροποποιήθηκε με τις παραγράφους 5 και 6 του νόμου 2229/1994 ορίζεται ότι:
{16 παράγραφος 1. Η εγγραφή των εργοληπτικών επιχειρήσεων στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων γίνεται με αίτησή τους. Κριτήρια για την εγγραφή αποτελούν η οργάνωση της επιχείρησης, η στελέχωσή της από τεχνικούς εγγεγραμμένους στο Μητρώο Εμπειρίας Κατασκευαστών, η στελέχωσή της από άλλο επιστημονικό ή τεχνικό και βοηθητικό προσωπικό ...}
ενώ στην παράγραφο 1 του άρθρου 17 επίσης του νόμου 1418/1984 διαλαμβάνεται ότι:
{17 παράγραφος 1. Η εγγραφή στο Μητρώο εμπειρίας Κατασκευαστών (ΜΕΚ) γίνεται με αίτηση των ενδιαφερομένων τεχνικών διπλωματούχων ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή τεχνολογικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και πρώην ανωτέρων τεχνικών σχολών που ασχολούνται με την παραγωγή έργων σε οποιοδήποτε στάδιο της (μελέτη, κατασκευή, επίβλεψη) ...}
II) α) Επισημαίνεται επίσης ότι στο άρθρο 19 παράγραφοι 1 και 2 της εκδοθείσας κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 16 παράγραφος 6 του νόμου 1418/1984 ΕΔ2Α/01/27/ΦΝ294/1985 απόφασης του Υπουργού Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 170/Β/1985) όπως ισχύει μετά την τροποποίηση του με το άρθρο μόνο της ΕΔ2Α/ΦΝ294/1986 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων αναφέρεται ότι:
{19 παράγραφος 1 Οι επιχειρήσεις που δεν είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων μπορεί να αναλάβουν την κατασκευή μικρών έργων του δημόσιου τομέα σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15 του νόμου 1418/1984 και τις σχετικές διατάξεις των εκτελεστικών διαταγμάτων του νόμου αυτού, αν είναι εγγεγραμμένες σε μητρώα που τηρούνται στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχίας (ΔΤΥΝ). Κάθε επιχείρηση μπορεί να γραφεί στα μητρώα μιας μόνο Νομαρχίας ...
παράγραφος 2. Για την εγγραφή των επιχειρήσεων αυτών στα Νομαρχιακά μητρώα απαιτείται η επιχείρηση να έχει πείρα στην κατασκευή αντίστοιχων κατηγοριών έργων ή ειδικότερων εργασιών, να ασκείται από πρόσωπα που ορίζουν οι διατάξεις του σχετικού προεδρικού διατάγματος και να συγκεντρώνει ανάλογα με τη νομική μορφή της τα στοιχεία εκείνα που προσιδιάζουν στα κριτήρια της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του νόμου 1418/1984}.
β) Τέλος, στο άρθρο 6 παράγραφοι 1, 2 και 4 του κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 15 παράγραφος 1 του νόμου 1418/1984 εκδοθέντος προεδρικού διατάγματος 472/1985 (ΦΕΚ 168/Α/1985), όπως οι παράγραφοι 1 και 4 αντικαταστάθηκαν από το άρθρο μόνο του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 225/1993 αναγράφονται τα κατωτέρω:
{Άρθρο 6. παράγραφος 1. Οι περιπτώσεις μικρών έργων την κατασκευή των οποίων μπορεί να αναλάβουν σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15 του νόμου 1418/1984 επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στα νομαρχιακά μητρώα, ορίζονται ως εξής:
α) Οι επιχειρήσεις που ασκούνται από εργοδηγούς πτυχιούχους των μέσων Τεχνικών σχολών, που καταργήθηκαν με το νόμο [Ν] 576/1977, και οι οποίοι έχουν τουλάχιστον τριετή κατασκευαστική εμπειρία, ύστερα από τη λήψη του πτυχίου, μπορούν να αναλάβουν έργα κατηγοριών του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων που αντιστοιχούν στην ειδικότητα των σπουδών τους και σε προϋπολογισμό μέχρι ποσού 5.000.000 δραχμών. Το χρηματικό αυτό όριο αυξάνεται μέχρι ποσού 7.500.000 δραχμών ή 10.000.000 δραχμών ή 12.000.000 δραχμών όταν έχουν ή αποκτήσουν εξαετή, εννεαετή ή δωδεκαετή κατασκευαστική εμπειρία από τη λήψη του πτυχίου αντιστοίχως.
β) Οι επιχειρήσεις που ασκούνται από κατόχους σχετικών αδειών οι οποίοι έχουν τουλάχιστον τριετή κατασκευαστική εμπειρία, ύστερα από τη λήψη της άδειας μπορούν να αναλάβουν έργα κατηγοριών του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων που αντιστοιχούν στις άδειες και σε προϋπολογισμό μέχρι ποσού 3.500.000 δραχμών. Το χρηματικό αυτό όριο αυξάνεται μέχρι ποσού 5.000.000 δραχμών ή 7.500.000 δραχμών ή 10.000.000 δραχμών όταν έχουν ή αποκτήσουν εξαετή, εννεαετή ή δωδεκαετή κατασκευαστική εμπειρία από τη λήψη του πτυχίου αντιστοίχως.
γ) Οι επιχειρήσεις που ασκούνται από εμπειροτέχνες, που έχουν τουλάχιστον πενταετή κατασκευαστική εμπειρία, μπορούν να αναλάβουν έργα κατηγοριών του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων που αντιστοιχούν στην εμπειρία τους και σε προϋπολογισμό μέχρι ποσού 3.500.000 δραχμών. Το χρηματικό αυτό όριο αυξάνεται μέχρι ποσού 5.000.000 δραχμών ή 7.500.000 δραχμών ή 10.000.000 δραχμών όταν έχουν ή αποκτήσουν οκταετή, ενδεκαετή ή δεκατετραετή κατασκευαστική εμπειρία αντιστοίχως.
2. Για την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου, ως επιχείρηση που ασκείται από τα ανωτέρω πρόσωπα νοείται η επιχείρηση που:
α) Έχει τη μορφή της ατομικής επιχείρησης ή
β) Έχει τη μορφή της προσωπικής εταιρείας, στην οποία ο πτυχιούχος ή αδειούχος ή εμπειροτέχνης συμμετέχει στα κέρδη και τις ζημιές κατά ποσοστό τουλάχιστον 51%.
4. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται ανάλογα και για επιχειρήσεις που ασκούνται από Υπομηχανικούς ή πτυχιούχους τεχνολογικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και Κέντρων Ανωτέρας Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαιδεύσεως μετά τριετία από τη λήψη του πτυχίου. Για τις επιχειρήσεις αυτές ισχύει ως όριο προϋπολογισμού έργων, που μπορούν να αναλάβουν, τα 7.500.000 δραχμές.}
III) Από τις προπαρατεθείσες διατάξεις σαφώς προκύπτει - μεταξύ των άλλων - ότι:
1) Την ιδιότητα του μελετητή δεν μπορούν να αποκτήσουν οι κάτοχοι πτυχίου εργολήπτη δημοσίων έργων ή οι με οποιοδήποτε τρόπο παρέχοντες υπηρεσίες σε εργολήπτες ή εργοληπτικές επιχειρήσεις δημοσίων έργων.
2) Τα Δημόσια έργα κατασκευάζονται μόνο από εργοληπτικές επιχειρήσεις.
3) Ως εργοληπτικές επιχειρήσεις θεωρούνται όσες είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων ή στα Νομαρχιακά Μητρώα και ως εργολήπτες, (φυσικά πρόσωπα), όσοι είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο εμπειρίας Κατασκευαστών ή στα Νομαρχιακά Μητρώα.
4) Στα Νομαρχιακά μητρώα εργοληπτικών επιχειρήσεων μπορούν να εγγραφούν - τηρουμένων και των λοιπών όρων - μόνον όσες λειτουργούν με τη μορφή της ατομικής επιχείρησης ή της προσωπικής εταιρείας.
IV. α) Από το αναφερόμενο στο ερώτημα ιστορικό και το προσαρτημένο 980/10-02-1999 συμβόλαιο της συμβολαιογράφου Αθηνών Χαρίκλειας Σερβετά προκύπτει ότι ο Ηλίας I. Σωφρόνης και Δημήτριος Ι. Σωφρόνης, που είναι και οι δύο διπλωματούχοι Μηχανολόγοι Μηχανικοί συνέστησαν Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης με την επωνυμία Ενεργειακές κατασκευές, Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης, (άρθρο 1 του καταστατικού), της οποίας σκοπός είναι, μεταξύ των άλλων, σύμφωνα με το άρθρο 2 του καταστατικού η μελέτη και κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών τεχνικών έργων, ενώ η διαχείριση και εκπροσώπηση της Εταιρείας ανατέθηκε αποκλειστικά στον Ηλία Σωφρόνη, κατά το άρθρο 13 του καταστατικού.
Δεν υπάρχουν στοιχεία από τα οποία να προκύπτει αν ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για τη σύστασή της, αλλά η περί τούτου έρευνα δεν είναι αναγκαία για την έκδοση γνωμοδότησης επί του τεθέντος ερωτήματος. Η πιο πάνω Εταιρεία δεν έχει εγγραφεί στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων, ή στα Νομαρχιακά Μητρώα των εργοληπτικών επιχειρήσεων - στα οποία άλλωστε δεν θα μπορούσε να εγγραφεί, διότι δεν πληροί τις αναφερόμενες στο άρθρο 6 του προεδρικού διατάγματος 472/1985 προϋποθέσεις - ενώ ο Ηλίας I. Σωφρόνης δεν έχει εγγραφεί στο Μητρώο εμπειρίας Κατασκευαστών η στα Νομαρχιακά Μητρώα και υπέβαλε αίτηση για να εγγραφεί στα Μητρώα μελετητών, η προς τούτο δε αρμόδια επιτροπή ανέβαλε τη λήψη απόφασης, για να ερευνηθεί αν η συμμετοχή του ως (βασικού) μετόχου και διαχειριστή της Εταιρείας με την επωνυμία Ενεργειακές κατασκευές, Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης αποτελεί κώλυμα για την εγγραφή του στα μητρώα μελετητών, λαμβανομένου υπόψη ότι μεταξύ των σκοπών της περιλαμβάνεται και η κατασκευή δημοσίων έργων.
β) Σύμφωνα όμως με όσα έχουν ήδη παρατεθεί, την κατασκευή των δημοσίων έργων μπορεί να αναλαμβάνουν μόνο εργοληπτικές επιχειρήσεις οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων ή τα Νομαρχιακά μητρώα και κατά συνέπεια, κατά την ομόφωνη γνώμη του Τμήματος, ανεξαρτήτως της υπάρχουσας στο άρθρο 2 του καταστατικού της πρόβλεψης ότι μεταξύ των σκοπών της Εταιρείας Ενεργειακές κατασκευές Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης περιλαμβάνεται και η κατασκευή δημόσιων έργων, η περί τούτου πρόβλεψη είναι ανίσχυρη ως αντιβαίνουσα στις δημόσιας τάξης διατάξεις που αφορούν στη δυνατότητα συμμετοχής των νομικών (και φυσικών) προσώπων σε διαγωνισμούς για την κατασκευή δημόσιων έργων (Άρειος Πάγος Ολομέλεια 274/1971 Νομικό Βήμα 19,863) και η προσήκουσα απάντηση στο τεθέν ερώτημα είναι ότι η συμμετοχή του μηχανολόγου μηχανικού Ηλία I. Σωφρόνη ως (βασικού) μετόχου και διαχειριστή της πιο πάνω εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, δεν αποτελεί κώλυμα για την εγγραφή του στα μητρώα μελετητών.
Ο Εισηγητής
Αντιπρόεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.