ΝΣΚ 710/1999
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 710/1999 (17-11-1999)
Αριθμός ερωτήματος: Δ17Α/68/5/Φ.5.11/14-07-1999 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων / Διεύθυνση Νομικού Συντονισμού και Κωδικοποίησης.
Περίληψη ερωτήματος: Εάν με τον όρο κατοικημένη περιοχή του άρθρου 11 παράγραφος 1 του νόμου [Ν] 2696/1999 (Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας) εννοείται και περιοχή δομημένη και ευρισκομένη εκτός σχεδίου και ειδικότερα η περιοχή αυθαιρέτου οικισμού. Επίσης ποία είναι η έννοια του όρου διέλευση της οδού από κατοικημένη περιοχή της ανωτέρω διατάξεως του νόμου και ειδικότερα θεωρείται ότι υφίσταται διέλευση της οδού από κατοικημένη περιοχή: α) Όταν και από τις δύο πλευρές της οδού υπάρχει σχέδιο πόλης, β) Όταν από την μία πλευρά της οδού υπάρχει σχέδιο πόλης και από την άλλη πλευρά περιοχή με αυθαίρετη δόμηση και γ) Όταν και από τις δύο πλευρές της οδού υπάρχει αυθαίρετη δόμηση;
Επί του ερωτήματος αυτού το Δ' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:
Από τις διατάξεις του προϊσχύσαντος Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (νόμος [Ν] 2094/1992) ορίζονταν, μεταξύ άλλων, ότι για την εφαρμογή του παρόντος κώδικα νοούνται ως: Κατοικημένη περιοχή, η περιοχή που έχει σημανθεί με πινακίδες ως κατοικημένη στις εισόδους και εξόδους της (άρθρο 2 εδάφιο 21). Απαγορεύεται κάθε διαφήμιση, που πραγματοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο και μέσα σε ζώνη μέχρις 150 m και από τις δύο πλευρές του άξονα των τμημάτων εθνικών και επαρχιακών οδών και είναι ορατή από τους χρήστες των οδών αυτών. Η παραπάνω ζώνη απαγόρευσης περιορίζεται στα 40 m και από τις δύο πλευρές του άξονα των τμημάτων εθνικών και επαρχιακών οδών, τα οποία εφάπτονται τουλάχιστον κατά την μία πλευρά τους σε οικισμούς που έχουν εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή επίκειται η ένταξή τους στο ρυμοτομικό σχέδιο, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή είναι οικισμοί προ του 1923, εκτός αν το επιτρεπόμενο ανώτατο όριο ταχύτητας στα παραπάνω τμήματα είναι 70 km την ώρα ή μικρότερο, οπότε το τέλος της παραπάνω ζώνης απαγόρευσης καθορίζεται από τις οικοδομικές γραμμές, εφόσον υπάρχουν ... (άρθρο 11 παράγραφος 1)
Από τις διατάξεις του ισχύοντος Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (νόμος [Ν] 2696/1999) ορίζεται μεταξύ άλλων, ότι για την εφαρμογή του παρόντος Κώδικα νοούνται ως Κατοικημένη περιοχή, η περιοχή που έχει σημανθεί με πινακίδες ως κατοικημένη στις εισόδους και εξόδους της (άρθρο 2 παράγραφος 1 εδάφιο 24). Απαγορεύεται κάθε διαφήμιση που πραγματοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο. στα εκτός κατοικημένης περιοχής, τμήματα των χαρακτηρισμένων εθνικών και επαρχιακών οδών και σε ζώνη μέχρι 150 m και από τις δύο πλευρές του άξονα των οδών αυτών και είναι ορατή από τους χρήστες των οδών. Η παραπάνω ζώνη απαγόρευσης περιορίζεται στα 40 m και από τις δύο πλευρές του άξονα των ανωτέρω τμημάτων εθνικών και επαρχιακών οδών, που διέρχονται μέσα από κατοικημένη περιοχή, αν το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας στα τμήματα αυτά είναι ανώτερο των 70 km/h Προκειμένου περί οδών που βρίσκονται εντός κατοικημένων περιοχών και το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας είναι 70 km/h ή κατώτερο, επιτρέπεται η διαφήμιση, με την επιφύλαξη των κατωτέρω απαγορεύσεων, στο χώρο της οδού και μέχρι τη ρυμοτομική γραμμή (άρθρο 11 παράγραφος 1).
Από την σύγκριση των διατάξεων αυτών των δύο νομοθετημάτων προκύπτει ότι (α) αμφότεροι οι νόμοι αποδίδουν την αυτή έννοια στον όρο κατοικημένη περιοχή, όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεών τους, δηλαδή θεωρούν αυτήν ως την περιοχή, που έχει σημανθεί με πινακίδες ως κατοικημένη στις εισόδους και εξόδους της (β) Για την εφαρμογή των ελαστικότερων (ευνοϊκότερων) ρυθμίσεων, όσον αφορά την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων (δηλαδή τήρηση μικρότερης αποστάσεως από τον άξονα της οδού) ο μεν ισχύων νόμος [Ν] 2696/1999, θέτει ως προϋπόθεση την διέλευση της οδού μέσα από κατοικημένη περιοχή, χωρίς να εξειδικεύει αν στην περιοχή αυτή συμπεριλαμβάνεται και η περιοχή αυθαιρέτου οικισμού, ο δε προϊσχύσας νόμος [Ν] 2094/1992, θέτει ως προϋπόθεση να εφάπτεται η οδός, τουλάχιστον από τη μία πλευρά τους, σε οικισμούς, που έχουν εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή επίκειται η ένταξή τους στο ρυμοτομικό σχέδιο, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή είναι οικισμοί προ του 1923, δηλαδή αποκλείει από την συγκεκριμένη ρύθμιση τους αυθαίρετους οικισμούς.
Στην εισηγητική έκθεση του ισχύοντος νόμου [Ν] 2696/1999, προκειμένου περί των διατάξεων του άρθρου 11 αναφέρεται, ότι ο ορισμός κατοικημένη περιοχή αντικαθιστά τον όρο σχέδιο πόλεως του ισχύοντος Κώδικα (δηλαδή του νόμου [Ν] 2094/1992), διότι αναφέρεται σε πραγματικές και υπαρκτές συνθήκες με δυνατότητα σήμανσης και προσδιορισμού Προκύπτει δηλαδή βούληση του νομοθέτη, να περιλάβει στη σχετική ρύθμιση και περιοχές οικοδομημένες εκτός σχεδίου πόλεως, αρκεί κατά την κοινή πείρα και τα διδάγματα της πολεοδομικής επιστήμης, να στοιχειοθετούν την έννοια της κατοικημένης περιοχής με δυνατότητα να σημανθεί και προσδιορισθεί ως τοιαύτη, δηλαδή να αποτελούν οικισμό.
Κατά την άποψη που κράτησε στο Τμήμα απαρτισθείσα από τον Προεδρεύοντα και τους παριστάμενους Νομικούς Συμβούλους, πλην των Χρήστου Θωμόπουλου Σπυρίδωνος Δελλαπόρτα και Σωτήριου Παπαγεωργακόπουλο, η ανωτέρω βούληση του νομοθέτη της διατάξεως του άρθρου 11 παράγραφος 1 του νόμου [Ν] 2696/1999, επεκτείνεται μέχρι του σημείου, ώστε να συμπεριλάβει και οικισμούς εκτός σχεδίου οικοδομημένους νομίμως, σύμφωνα με τις περί οικοδομήσεως εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμών υφισταμένων προ του έτους 1923 κείμενες διατάξεις του νόμου Αντιθέτως δεν συμπεριλαμβάνονται στη σχετική ρύθμιση αυθαίρετοι οικισμοί, δηλαδή οικισμοί οικοδομημένοι σε περιοχές, που κατά τις κείμενες διατάξεις απαγορεύεται η οικοδόμηση και επιπλέον σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 15 παράγραφος 2 και 16 παράγραφοι 1 και 2 του νόμου 1337/1983 δεν επιτρέπεται η μετέπειτα ένταξή τους στο σχέδιο πόλεως ή η επέκταση σχεδίου σ' αυτές (πχ αιγιαλοί, παραλίες, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις κ.λ.π.) και τούτο διότι:
(α) Οι περιοχές αυθαιρέτων οικισμών λόγω του παράνομου, ακανόνιστου και άναρχου τρόπου δημιουργίας και λειτουργίας τους δεν έχουν αναγνωρισμένες από τον νόμο γραμμές ορίων, ούτε οικοδομικές και ρυμοτομικές γραμμές (άρθρο 2 του νόμου 1577/1985 Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός), τόσον ως ενιαίο σύνολο, όσον και για το καθένα από τα εντός αυτών οικοδομημένα ακίνητα, με συνέπεια να καθίσταται αδύνατος ο προσδιορισμός των αποστάσεων από τον άξονα της οδού για την τοποθέτηση των διαφημίσεων.
(β) Η εφαρμογή των ευνοϊκότερων ρυθμίσεων, όσον αφορά την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων και σε περιοχές αυθαιρέτων οικισμών, οι οποίες (ευνοϊκότερες ρυθμίσεις), σημειωτέον, δεν συμβάλλουν στην ενίσχυση της ασφαλείας της κυκλοφορίας, θα ήταν έμμεση αναγνώριση και επιβράβευση από τον νομοθέτη της παρανομίας και αυθαιρεσίας, που διέπει τους οικισμούς αυτούς, πράγμα, που δεν συνάδει προς τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος 1975 περί προστασίας του περιβάλλοντος και την βάσει σχεδίου χωροταξική αναδιάρθρωση, ανάπτυξη και επέκταση των πόλεων και των οικιστικών εν γένει περιοχών.
Κατά την γνώμη των μειοψηφησάντων Νομικών Συμβούλων τα κρινόμενα ερωτήματα θα μπορούσε να αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης ενόψει της σήμανσης μιας περιοχής ως κατοικημένης. Μετά την εγκατάσταση όμως των πινακίδων σήμανσης τα εν λόγω ερωτήματα είναι χωρίς αντικείμενο, δεδομένου ότι ο νόμος [Ν] 2696/1999 (άρθρο 2 εδάφιο 21) ορίζει ευθέως ως κατοικημένη περιοχή αυτή, που έχει σημανθεί με πινακίδες ως κατοικημένη στις εισόδους και εξόδους της και συνεπώς για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 11 παράγραφος 1 του νόμου [Ν] 2696/1999 εξετάζεται απλώς το πραγματικό γεγονός της ύπαρξης ή μη σχετικής σήμανσης. Περαιτέρω το Τμήμα ομόφωνα αποφαίνεται, ότι ο νομοθέτης της διατάξεως του άρθρου 11 παράγραφος 1 του νόμου [Ν] 2696/1999 δεν θέλησε να αποστεί των ρυθμίσεων του προϊσχύσαντος νόμου [Ν] 2094/1992, όσον αφορά την έννοια του όρου διέλευση της οδού από κατοικημένη περιοχή, δηλαδή εννοεί, όπως και ο προηγούμενος νομοθέτης, να εφάπτεται η οδός κατά την μία τουλάχιστον πλευρά με κατοικημένη περιοχή.
Θεωρήθηκε
Αθήνα 23-11-1999