Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 639/2001 (25-10-2001)

 

Αριθμός ερωτήματος: Το υπ' αριθμόν ΔΥ8Γ/2608/23-07-2001 έγγραφο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών Υπουργείου Υγείας & Πρόνοιας.

 

Περίληψη ερωτήματος: Τίθεται το ερώτημα εάν, η αρμοδιότητα για την έγκριση για εκτέλεση έργων, αγορά ή πώληση ακινήτου, εκχώρηση ή εκποίηση περιουσιακών στοιχείων από ειδικώς ανεγνωρισμένα φιλανθρωπικά σωματεία, που η λειτουργία τους εκτείνεται σε περισσότερους του ενός νομού της ίδιας ή διαφορετικών περιφερειών της χώρας έχει μεταβιβασθεί στις Περιφέρειες ή αν εξακολουθεί να ασκείται από τον Υπουργό Υγείας & Πρόνοιας.

 

Επί του ως άνω ερωτήματος το Β' τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ως εξής:

 

Α. Νομικό πλαίσιο

 

i) Στα άρθρα 1 παράγραφος 1, 2, 7 παράγραφος 1 και 21 παράγραφος 1 του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 1111/1972 (ΦΕΚ 23/Α/1972) Περί φιλανθρωπικών Σωματείων ορίζονται τα εξής:

 

{Άρθρο 1 παράγραφος 1: Φιλανθρωπικά Σωματεία είναι τα έχοντα σκοπόν την παροχή υλικής και ηθικής προστασίας ή αρωγής, εις άτομα ή ομάδες ατόμων ευρισκόμενες μονίμως ή προσκαίρως εις κατάστασιν αποδεδειγμένης ανάγκης.

 

Άρθρο 2 παράγραφος 1. Τα Φιλανθρωπικά Σωματεία διακρίνονται εις ειδικώς ανεγνωρισμένα και μη ειδικώς ανεγνωρισμένα.

 

2. Επί των ειδικώς αναγνωρισμένων Σωματείων εφαρμόζονται, πλην των γενικών διατάξεων του παρόντος και οι τοιαύτες των άρθρων 18 έως και 27 του παρόντος.

 

Άρθρο 7 παράγραφος 1. Ανωτέρα εποπτική αρχή επί των φιλανθρωπικών Σωματείων είναι ο Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών...

 

Άρθρο 21 παράγραφος 1. Δια πάσαν παρ' ειδικώς αναγνωρισμένου Φιλανθρωπικού Σωματείου εκτέλεσιν έργων, αγορά ή πώληση ακινήτου, εκχώρηση ή εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, απαιτείται έγκρισις του Υφυπουργού Περιφερειακού Διοικητού προκειμένου περί Φιλανθρωπικών Σωματείων ων η λειτουργία εκτείνεται σε περισσότερους του ενός Νομού, άλλως του Νομάρχου της έδρας του Σωματείου ...}

 

ii) Στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 1 του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 241/1973 (ΦΕΚ 324/Α/1973) Περί καταργήσεως των Περιφερειακών Διοικήσεων και ρυθμίσεως των εξ αυτής προκυπτόντων ζητημάτων ορίζονται τα εξής:

 

{Άρθρο 1 παράγραφος 1. Από της ενάρξεως ισχύος του παρόντος καταργούνται οι Περιφερειακοί Διοικήσεις και οι θέσεις των Υφυπουργών Περιφερειακών Διοικητών των σε αυτών Γενικών Γραμματέων, ως και του προσωπικού των γραφείων αυτών.

 

παράγραφος 2. Οι πάσης φύσεως αρμοδιότητες των Υφυπουργών-Περιφερειακών Διοικητών μεταφέρονται αυτοδικαίως εις τα οικεία κεντρικά και περιφερειακά όργανα των καθ' έκαστον Υπουργείων και ασκούνται εφ' εξής υπ' αυτών συμφώνως προς τις διατάξεις τις ισχύουσας κατά τον χρόνον μεταβιβάσεώς των εις τους Υφυπουργούς-Περιφερειακούς Διοικητές, οι δε αρμοδιότητες του Υπουργού Βορείου Ελλάδος ασκούνται υπό των κατά περίπτωσιν αρμοδίων καθ' ύλην Υπουργών.}

 

iii) Εξάλλου στο άρθρο 101 του Συντάγματος ορίζονται τα εξής:

 

{1. Η διοίκηση του Κράτους οργανώνεται σύμφωνα με το αποκεντρωτικό σύστημα.

 

2. Η διοικητική διαίρεση της Χώρας διαμορφώνεται με βάση τις γεωοικονομικές, κοινωνικές και συγκοινωνιακές συνθήκες.

 

3. Τα περιφερειακά όργανα του Κράτους έχουν γενική αποφασιστική αρμοδιότητα για τις υποθέσεις της περιφέρειάς τους. Τα κεντρικά όργανα του Κράτους, εκτός από ειδικές αρμοδιότητες, έχουν τη γενική κατεύθυνση, το συντονισμό και τον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των περιφερειακών οργάνων, όπως νόμος ορίζει.}

 

iv) Περαιτέρω στην παράγραφο 1 του άρθρου 1 του νόμου 2503/1997 (ΦΕΚ 107/Α/1997) Διοίκηση, οργάνωση, στελέχωση της Περιφέρειας, ρύθμιση θεμάτων για την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις ορίζονται τα εξής:

 

{Σε καθεμιά από τις Περιφέρειες στις οποίες διαιρείται η χώρα κατά τις διατάξεις του άρθρου 61 του νόμου [Ν] 1622/1966 (ΦΕΚ 92/Α/1966) και των κατ' εκτέλεσιν αυτού εκδιδομένων προεδρικών διαταγμάτων που καθορίζουν τη χωρική έκταση, την έδρα και τον τίτλο των Περιφερειών, συνιστάται, ως ενιαία αποκεντρωμένη μονάδα διοίκησης του κράτους, η Περιφέρεια, που οργανώνεται, διοικείται και στελεχώνεται κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου...

 

Η κάθε Περιφέρεια, ως ενιαία αποκεντρωμένη μονάδα διοίκησης, έχει τις αρμοδιότητες που ασκούν οι υπηρεσίες της στη συνολική χωρική έκτασή της, συμπεριλαμβανομένων και των υπηρεσιών της Περιφέρειας στο νομό ή νομαρχία, καθώς και τις αρμοδιότητες που ανήκουν στο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας ...

 

Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας είναι εκπρόσωπος της Κυβέρνησης και υπεύθυνος νια την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής για τα θέματα που αφορούν την Περιφέρεια.

 

Ο Γενικός Γραμματέας προΐσταται όλων των υπηρεσιών της Περιφέρειας. Κατευθύνει, συντονίζει, εποπτεύει και ελέγχει τη δράση των υπηρεσιών και των υπαλλήλων της Περιφέρειας ...

 

Στο Γενικό Γραμματέα ανήκουν αποκλειστικά οι αρμοδιότητες που έχουν ανατεθεί ή μεταβιβασθεί στις Περιφέρειες, καθώς και κάθε άλλη αρμοδιότητα που του παρέχει ο νόμος ή ανατίθεται σ' αυτόν βάσει νόμου...}

 

v) Τέλος στο άρθρο 1 του νόμου 2647/1998 (ΦΕΚ 237/Α/1998) Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες και την Αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις ορίζονται τα εξής:

 

{Άρθρο 1: Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες

 

1. Οι ακόλουθες αρμοδιότητες, που ασκούνται από Υπουργούς μεταβιβάζονται στις Περιφέρειες: Α        , Β...., Γ...., Δ...., Ε...., ΣΤ....,

 

Ζ. Αρμοδιότητες του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας: 1)..., 2)..., 3)..., 4)..., 5)..., 6) ..., 7)...., 8)...., 9) Η έγκριση για εκτέλεση έργων, αγορά ή πώληση ακινήτου, εκχώρηση ή εκποίηση περιουσιακών στοιχείων από ειδικώς αναγνωρισμένα σωματεία, που η λειτουργία τους εκτείνεται σε περισσότερους του ενός νομούς της Περιφέρειας (άρθρο 21 παράγραφος 1 του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 1111/1972 (ΦΕΚ 23/Α/1972)).

 

Β. Ερμηνεία των διατάξεων - Συμπεράσματα

 

Από τις ως άνω διατάξεις προκύπτουν τα εξής:

 

Τα ειδικώς ανεγνωρισμένα Φιλανθρωπικά Σωματεία, τα οποία διέπονται τόσο από τις γενικές διατάξεις του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 1111/1972 (άρθρα 1 έως και 17), όσο και από αυτές των άρθρων 18 έως και 27 αυτού, εποπτεύονται, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 7 του ως άνω νομοθετικού διατάγματος, καταρχήν από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας (πρώην Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών).

 

Για την εκτέλεση έργων, αγορά ή πώληση ακινήτου, εκχώρηση ή εκποίηση περιουσιακών στοιχείων από ειδικώς ανεγνωρισμένα σωματεία απαιτείται ειδική έγκριση, η οποία, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 21 του ίδιου νομοθετικού διατάγματος χορηγείτο από το Νομάρχη της έδρας του σωματείου, εφόσον δε επρόκειτο περί φιλανθρωπικών σωματείων, των οποίων η λειτουργία εκτεινόταν σε περισσότερους του ενός νομούς από τον Υφυπουργό Περιφερειακού Διοικητή.

 

Από της ενάρξεως της ισχύος του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 241/1973 (13-12-1973), με το άρθρο 1 του οποίου καταργήθηκαν οι Περιφερειακές Διοικήσεις, καθώς και οι θέσεις των Υφυπουργών Περιφερειακών Διοικητών και μεταφέρθηκαν αυτοδικαίως όλες οι αρμοδιότητές τους στα οικεία κεντρικά και περιφερειακά όργανα καθενός Υπουργείου, η ως άνω αρμοδιότητα για τα φιλανθρωπικά σωματεία, η λειτουργία των οποίων εκτείνεται σε περισσότερους του ενός νομού, μεταφέρθηκε στα όργανα του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, στο οποίο ανήκει η εποπτεία των Φιλανθρωπικών Σωματείων, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 1111/1972.

 

Με τον νόμο 2503/1997 αναδιοργανώθηκε πλήρως, σύμφωνα και με το άρθρο 101 του Συντάγματος, το σύστημα της διοικητικής αποκέντρωσης του Κράτους, σε καθεμία δε από τις Περιφέρειες, στις οποίες διαιρέθηκε η χώρα, κατά τις διατάξεις του άρθρου 61 του νόμου [Ν] 1622/1986 (ΦΕΚ 92/Α/1986) και του προεδρικού διατάγματος 51/1987 (ΦΕΚ 26/Α/1987) (περιφέρεια με εδαφική έννοια), συστήθηκε, ως ενιαία αποκεντρωμένη μονάδα διοίκησης του κράτους, η Περιφέρεια.

 

Όπως προκύπτει εξάλλου τόσο από την ίδια την έννοια των περιφερειακών οργάνων του κράτους, τα οποία έχουν αναγκαίως όχι μόνον καθ' ύλην, αλλά και κατά τόπον αρμοδιότητα, όσο και από τις διατάξεις των άρθρων 101 του Συντάγματος και 1 του νόμου 2503/1997, οι αρμοδιότητες, που έχουν ανατεθεί ή μεταβιβασθεί στις υπηρεσίες της Περιφέρειας, όπως είναι και αυτές των κεντρικών υπηρεσιών, που τους μεταβιβάσθηκαν με το άρθρο 1 του ν. 2647/1998, ασκούνται μόνον στη συνολική χωρική τους έκταση (Ε. Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Έκδοση 1999, παράγραφοι 239, 301, 302, 305, 308).

 

Από όλα τα παραπάνω και ιδίως ενόψει όσων αναφέρθηκαν σχετικά με την κατά τόπον αρμοδιότητα της Περιφέρειας προκύπτει ότι, η αληθής έννοια της διατάξεως του άρθρου 1 περίπτωση Ζ' αριθμός 9 του νόμου 2647/1998 είναι ότι στις Περιφέρειες μεταφέρθηκε η αρμοδιότητα της ειδικής έγκρισης για την εκτέλεση έργων, αγορά ή πώληση ακινήτου, εκχώρηση ή εκποίηση περιουσιακών στοιχείων από ειδικώς ανεγνωρισμένα σωματεία φιλανθρωπικού σκοπού, που η λειτουργία τους εκτείνεται σε περισσότερους του ενός νομούς της ίδιας Περιφέρειας.

 

Επομένως στις περιπτώσεις των ειδικώς αναγνωρισμένων φιλανθρωπικών σωματείων, που η λειτουργία τους εκτείνεται σε περισσότερους του ενός νομούς περισσοτέρων της μίας Περιφερειών της χώρας (όπως είναι τα Παιδικά χωριά SOS, η λειτουργία των οποίων εκτείνεται στη Βάρη Αττικής και στο Παλαιό Φάληρο, που ανήκουν στην Περιφέρεια Αττικής και στην περιοχή Πλαγιαρίου του Δήμου Μίκρας Θεσσαλονίκης, που ανήκει στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και η Ελληνική Εταιρία Προστασίας και Αποκαταστάσεως Αναπήρων παίδων ΕΑΕΠΑΠ, η λειτουργία της οποίας εκτείνεται στους νομούς Θεσσαλονίκης, Χανίων, Ιωαννίνων, Μαγνησίας και Αιτωλοακαρνανίας, που ανήκουν στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Κρήτης, Ηπείρου, Θεσσαλίας και Δυτικής Ελλάδας αντίστοιχα) η αρμοδιότητα της ειδικής έγκρισης για την εκτέλεση έργων, αγορά ή πώληση ακινήτων κ.λ.π. εξακολουθεί να ανήκει στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας.

 

Θεωρήθηκε

 

Αθήνα 01-11-2001