ΝΣΚ 615/1985

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 615/1985 (24-07-1985)

Επί του ερωτήματος με αριθμό πρωτοκόλλου οίκοθεν 982/1985 σχετικά με την προσκύρωση εδαφικής λωρίδας σε συνιδιόκτητο οικόπεδο και την υπέρβαση από συνιδιοκτήτη του συντελεστού δομήσεως που δικαιούται κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας του, γνωρίζουμε τα εξής:

Ι. Στο άρθρο 52 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος περί σχεδίων πόλεων κ.λ.π. ορίζεται ότι κάθε οικοδομή και η εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δομήσεως ή κατασκευής υπόκεινται στον έλεγχο του Κράτους και ότι για την ανέγερση επισκευή ή κατεδάφιση οποιασδήποτε οικοδομής ως και την εκτέλεση κάθε εργασίας δομήσεως και γενικά οποιασδήποτε κατασκευής απαιτείται προηγούμενη έγγραφη άδεια της αρμόδιας υπηρεσίας. Το δε άρθρο 53 παράγραφος 4 του ίδιου νομοθετικού διατάγματος ορίζει ότι για την χορήγηση της άδειας αυτής δύναται η Υπηρεσία να ζητεί οσάκις το κρίνει αναγκαίο να προσκομισθούν οι τίτλοι ιδιοκτησίας του οικοπέδου στο οποίο πρόκειται να εκτελεσθούν οι οικοδομικές εργασίες ως και κάθε έγγραφο με το οποίο διευκρινίζονται τα όρια και γενικά η κατάσταση αυτού.

Απ' το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει ότι εφόσον ανακύπτουν αμφισβητήσεις αμφιβολίες ως προς την κυριότητα ή τα όρια του ακινήτου για το οποίο χορηγείται η οικοδομική άδεια ή γενικά ως προς την ύπαρξη εμπραγμάτων δικαιωμάτων που ασκούν επιρροή στη δόμηση του οικοπέδου η αρμόδια πολεοδομική αρχή, προκειμένου να χορηγήσει την άδεια οφείλει να προβεί σε παρεμπίπτουσα έρευνα και κρίση ως προς το κρίσιμο ζήτημα, βάσει των τιθεμένων υπόψη της από τους ενδιαφερομένους στοιχείων, ενώ η οριστική επίλυση του ζητήματος ανήκει στα πολιτικά δικαστήρια (ΣτΕ 3327/1983, 2816/1984). Έχει γίνει δε δεκτό ότι η μεταγενέστερη από τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας αμφισβήτηση της κυριότητας του οικοπέδου, δεν υποχρεώνει την πολεοδομική αρχή σε παρεμπίπτουσα έρευνα του ζητήματος αυτού (ΣτΕ 3463/1984).

Εξάλλου το οικόπεδο που ανήκει εξ αδιαιρέτου σε δύο ή περισσότερους συνιδιοκτήτες λαμβάνεται ενιαία υπόψη από απόψεως εφαρμογής πολεοδομικών διατάξεων. Τυχόν δε υπάρχουσες ιδιαίτερες μεταξύ των συνιδιοκτητών συμφωνίες που αφορούν τη χρήση του οικοπέδου τους και την κατανομή μεταξύ τους των πολεοδομικών βαρών και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι σε περίπτωση αμφισβήτησής τους ερευνώνται από την πολεοδομική υπηρεσία παρεμπιπτόντως κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας οπωσδήποτε όμως δεν δύναται και στην περίπτωση ακόμη που παραβιασθούν, να επηρεάσουν την εφαρμογή των πολεοδομικών κανόνων, αλλά θα προκύψουν ενδεχομένως αξιώσεις που εμπίπτουν στην σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου (ΣτΕ 146/1979).

ΙΙ. Στην προκειμένη περίπτωση όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλλου με το 1667/1963 συμβόλαιο ο Παναγιώτης Νικολέτας έλαβε προίκα από τον πατέρα της συζύγου του ένα ακίνητο που ευρίσκεται στο Περιστέρι (στην συμβολή των οδών Μάχης Κρήτης 11 και Βέργας). Το ακίνητο αυτό το απέκτησε ο πατέρας της από τη Ζωή Στασινοπούλου η οποία το είχε εξ αδιαιρέτου κατά ποσοστό 50% με την αδελφή της Δήμητρα Καράμπελα και είχαν συστήσει με την 1573/1982 πράξη Συμβολαιογράφου Αθηνών Ανδρέα Μαουδάκη οριζόντιο ιδιοκτησία.

Το 1971 έγινε απαλλοτρίωση για ρυμοτομία και με την 344/1971 πράξη προσκυρώσεως του Πολεοδομικού Γραφείου Αθηνών προσκυρώθηκε στο παραπάνω ακίνητο που αναφερόταν μόνο το όνομα της Δήμητρας Καράμπελα εδαφική λωρίδα 20,50 m2. Στη συνέχεια η Δήμητρα Καράμπελα με το 147/1976 συμβόλαιο του Συμβολαιογράφου Γεωργίου Φωτοπούλου αγόρασε την λωρίδα αυτή για λογαριασμό της. Ο Παναγιώτης Νικολέτας ήγειρε αγωγή και ζητούσε ν' αναγνωρισθεί η κυριότητα του 50% της προσκυρωθείσης λωρίδας. Επί της αγωγής αυτής εκδόθηκε τελεσίδικη απόφαση που του απέρριψε την αγωγή. Ο Παναγιώτης Νικολέτας μετά από το ανωτέρω ισχυρίζεται ότι η Δήμητρα Καράμπελα εμφάνισε ολόκληρο το οικόπεδο μαζί με την προσκυρωθείσα εδαφική λωρίδα στην πολεοδομία Αιγάλεω και επέτυχε έτσι την έκδοση οικοδομικής αδείας που της επιτρέπει την ανέγερση οικοδομής η οποία μειώνει όμως τον συντελεστή δόμησης που αυτός δικαιούται στο τμήμα το δικό του. Με βάση το ιστορικό της υποθέσεως αυτής ο ενδιαφερόμενος ζητάει να μην επιτραπεί η συνέχιση των οικοδομικών εργασιών, γιατί η άδεια που εκδόθηκε θίγει το εξ αδιαιρέτου τμήμα του οικοπέδου του και είναι παράνομη.

ΙΙΙ. Κατ' αρχήν βέβαια η προσκυρωθείσα εδαφική λωρίδα των 20,50 αφορά όλο το ακίνητο και θα έπρεπε ίσως μετά την προσκύρωσή της να γίνει νέα σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας σύμφωνα με το ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου των συνιδιοκτητών. Στην συγκεκριμένη όμως περίπτωση και εν όψει του ότι η Δήμητρα Καράμπελα όχι μόνο αγόρασε για λογαριασμό της την λωρίδα αυτή αλλά και με δικαστική απόφαση τελεσίδικη πέτυχε να αναγνωρισθεί η κυριότητά της έχουμε τη γνώμη ότι δεν δύναται να γίνει νέα σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας για να περιλάβει και την εδαφική αυτή λωρίδα.

Περαιτέρω δε και σύμφωνα με τα όσα ανωτέρω αναπτύχθηκαν θα μπορούσε η αρμόδια Πολεοδομία κατά την έκδοση της οικοδομικής αδείας να ερευνήσει κατά τον παρεμπίπτοντα έλεγχο σε περίπτωση που θα ανέκυπταν αμφισβητήσεις ως προς την κυριότητα κ.λ.π. του ακινήτου και τις υπάρχουσες αυτές ιδιωτικές συμφωνίες κατανομής των πολεοδομικών βαρών και ανάλογα έχει την δυνατότητα κατά νόμο να αρνηθεί την χορήγησή της. Μεταγενέστερα δε από τη χορήγηση της οικοδομικής αδείας αμφισβήτηση από τον ενδιαφερόμενο της κυριότητας του οικοπέδου και κατά συνέπειαν τυχόν παραβίαση των συμφωνιών αυτών δεν υποχρεώνει την πολεοδομική αρχή σε παρεμπίπτοντα έλεγχο και κατά συνέπειαν σε ανάκληση της οικοδομικής αδείας. Άλλωστε ανάκληση της οικοδομικής αδείας κατ' αρχήν είναι επιβεβλημένη σε περίπτωση παραβιάσεως κυρίως των πολεοδομικών διατάξεων. Όπως δε παραπάνω έχει εκτεθεί η παραβίαση των ιδιωτικών συμφωνιών κατανομής πολεοδομικών βαρών οπωσδήποτε δεν επηρεάζει την εφαρμογή των πολεοδομικών διατάξεων οι δε αξιώσεις που τυχόν δημιουργούνται από τις παραβιάσεις αυτές εμπίπτουν στην σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Συνεπώς και με την προϋπόθεση ότι κατά την έκδοση της παραπάνω οικοδομικής αδείας δεν είχε ανακύψει αμφισβήτηση ως προς την κυριότητα κ.λ.π. του ακινήτου και κατά συνέπειαν υποχρέωση της Διοικήσεως για παρεμπίπτοντα έλεγχο, δεν δύναται μεταγενέστερα να ανακληθεί η άδεια αυτή.

Αναμφίβολα δε και σύμφωνα με τις πιο πάνω σκέψεις αν κατά τους ισχυρισμούς του Παναγιώτη Νικολέτου η συνιδιοκτήτρια παραβίασε τις μεταξύ τους ιδιωτικές συμφωνίες κατανομής των πολεοδομικών βαρών, το γεγονός αυτό δεν επηρεάζει την εφαρμογή των πολεοδομικών διατάξεων ενιαία στο ακίνητο αυτό.

Ο Πάρεδρος Διοικήσεως