Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο | | | Νέοι χρήστες | Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. | Δημιουργία νέου λογαριασμού | | |
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 572/1998 (30-09-1998)
Αριθμός Ερωτήματος: 1943/15-07-1998 έγγραφο του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη ερωτήματος: Καθορισμός ως Ζώνης Αστικού Αναδασμού (ΖΑΑ) της Πολεοδομικής ενότητας 13 του Δήμου Γλυφάδας του Νομού Αττικής (για τμήμα της έκτασης του Οικοδομικού Συνεταιρισμού Καφεπωλών και παρεμβαλλόμενες ιδιοκτησίες τρίτων). - Ασυμφωνία των τελικών πράξεων παραχώρησης (454 και 455/1995) προς τα τεχνικά στοιχεία εφαρμογής (συντεταγμένες) των υπ' αριθμών 10 και 11 οικοπέδων του οικοδομικού τετραγώνου 614. Συγκεκριμένα, ενώ η τελική πράξη παραχώρησης του υπ' αριθμόν 11 οικοπέδου ορίζει ότι στην ιδιοκτησία αυτή υπάρχει κτίσμα αξίας 875.000, με την εφαρμογή των συντεταγμένων στο έδαφος το κτίσμα μετατοπίζεται στο όμορο υπ' αριθμόν 10 οικόπεδο Ερωτάται: Εάν είναι δυνατή η διόρθωση των σφαλμάτων, ενόψει του γεγονότος ότι έχει περατώσει το έργο της η συσταθείσα Επιτροπή για την εκτίμηση των εισφερομένων στον αναδασμό ακινήτων και για την έκδοση των πράξεων παραχώρησης και ότι έχει παραληφθεί και μεταγραφεί το παραχωρητήριο που αφορά το υπ' αριθμόν 10 οικόπεδο.
Επί του ερωτήματος αυτού το Γ' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε, ομόφωνα, ως ακολούθως:
Α. Στο άρθρο 35 του νόμου 947/1979 (ΦΕΚ 169/Α/1979) ορίζεται ότι:
{1 Αστικός αναδασμός εντός οικιστικής περιοχής είναι το σύνολον των διαδικασιών οι οποίες αποσκοπούν εις την πολεοδομική ενεργοποίηση αυτής δια της υπό πάντων των ιδιοκτητών συνεισφοράς των ιδιοκτησιών των προς δημιουργίαν ή διαμόρφωση και εκ νέου παραχώρηση εις απτούς οικοδομήσιμων εν γένει χώρων εξυπηρετούντων τις δια την οικεία ζώνη προβλεπόμενες χρήσεις γης.
2. Τα δια του αναδασμού δημιουργούμενα και παραχωρούμενα εις τους ιδιοκτήτες των συνεισφερόμενων ακινήτων οικόπεδα μετά των τυχόν επ' αυτών κτισμάτων ή άλλων εγκαταστάσεων δέον να είναι ίσης τουλάχιστον αξίας προς την αξίαν του συνόλου των υφ' εκάστου συνεισφερόμενων ακινήτων μετά την αφαίρεση της κατά το άρθρο 17 εισφοράς.}
Β. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 44 του αυτού νόμου ορίζεται ότι:
{Εν η περιπτώσει επί των παλαιών ιδιοκτησιών υφίστανται κτίσματα ή άλλες εγκαταστάσεις, η διατήρησις και η χρήσις αυτών καθορίζεται υπό της πολεοδομικής μελέτης, άλλως, εφ' όσον χαρακτηρίζονται ως κατεδαφιστέες, ο ιδιοκτήτης αποζημιώνεται δια την αξίαν τούτων. Εις περίπτωσιν διατηρήσεώς των, η μετά τον αναδασμό προκύπτουσα ιδιοκτησία περιέρχεται κατά προτίμηση εις τον αρχικό ιδιοκτήτη.}
Γ. Στο άρθρο 45 του ιδίου νόμου ορίζονται τα εξής:
{1. Η εκτίμησις της αξίας των συνεισφερόμενων εις τον αστικό αναδασμό ιδιοκτησιών ενεργείται επί τη βάσει των στοιχείων της κτηματογράφησης εν όψει και των συνθηκών της αγοράς γης εις την περιοχήν, υπό επιτροπής αποτελούμενης εξ' ενός προέδρου διοικητικού πρωτοδικείου ή του νομίμου αναπληρωτού του, ενός ανωτέρου υπαλλήλου της πολεοδομικής υπηρεσίας και ενός οικονομικού εφόρου...
2. Ο τρόπος συγκροτήσεως της επιτροπής, τα του διορισμού αναπληρωματικών μελών, τα της ενώπιον αυτής διαδικασίας, τα ειδικότερα στοιχεία και κριτήρια εκτιμήσεως και πάσα άλλη αναγκαία λεπτομέρεια δια την άσκηση αρμοδιοτήτων της, καθορίζονται δια προεδρικού διατάγματος ...
3. Τυχόν αμφισβητήσεις του ύψους της κατά την παράγραφο 1 καθοριζομένης αξίας, επιλύονται δικαστικώς μετά την εκτέλεσιν του αναδασμού και την παραχώρηση του νέου ακινήτου εις τον ενιστάμενο ιδιοκτήτη και μόνον δια την τυχόν διαφορά αξίας του αρχικού ακινήτου έναντι του παραχωρουμένου.}
Με βάση την πιο πάνω εξουσιοδότηση εκδόθηκε το προεδρικό διάταγμα [ΠΔ] 422/1984 (ΦΕΚ 240/Α/1984), ορίζοντας ότι η επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του οικείου Νομάρχη (άρθρο 1), ότι η προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου της επιτροπής είναι 6 μήνες από την ημερομηνία της πρώτης συνεδρίασης αυτής, η οποία προθεσμία μπορεί να παραταθεί με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (άρθρο 2), ότι η επιτροπή μετά την ολοκλήρωση του έργου της προβαίνει στην έκδοση της τελικής πράξης παραχώρησης, που κυρώνεται με απόφαση του Νομάρχη και ακολούθως, τα πρακτικά, τα βιβλία και το αρχείο της επιτροπής παραδίδονται στον προϊστάμενο της οικείας Διεύθυνσης Πολεοδομίας ή τμήματος Πολεοδομίας, με ειδικό πρωτόκολλο παράδοσης και παραλαβής (άρθρο 4).
Δ. Στο άρθρο 48 του αυτού νόμου ορίζεται ότι:
{1. Η παραχώρηση των νέων ακινήτων εις τους αναγνωριζόμενους ως κυρίους των υπαχθεισών εις τον αναδασμό ιδιοκτησιών γίνεται εν όψει και της πολεοδομικής μελέτης: α) Κατά πρώτον και εφ' όσον τούτο είναι τεχνικώς δυνατόν δια συσχετισμού των παλαιών και νέων ιδιοκτησιών, β) Δια συσχετισμού της αξίας εκάστου ακινήτου, ως αυτή διαμορφώνεται κατά τον χρόνον της παραχωρήσεως μετά την εκτέλεσιν των έργων της πολεοδομικής μελέτης ... γ) Δια κληρώσεως.
2. ...
3. Εις έκαστον ιδιοκτήτη παραχωρείται ακίνητο του οποίου η αξία δέον να είναι ίση προς την αξίαν της συνεισφερόμενης ιδιοκτησίας του εφόσον εις τους προς διανομή χώρους περιλαμβάνονται οικόπεδα εφ' ων κείνται οικοδομές, ταύτα παραχωρούνται μετά των οικοδομών κατά προτίμηση εις τους αρχικούς ιδιοκτήτες και μέχρι καλύψεως της αξίας των συνεισφερόμενων ακινήτων ...}
Ε. Στο άρθρο 49 του αυτού νόμου ορίζεται ότι:
{1. Η παραχώρησις των νέων ακινήτων, ως ταύτα διαμορφώνονται δια του υπό του άρθρου 44 παράγραφος 3 προβλεπομένου πολεοδομικού σχεδίου, προς τους κατά τις διατάξεις του προηγουμένου άρθρου καθοριζόμενους δικαιούχους, ενεργείται δια πράξεως της επιτροπής του άρθρου 45 κυρούμενης δι' αποφάσεως του οικείου νομάρχου. Επί τη βάσει της κυρωθείσης ταύτης πράξεως, ο νομάρχης εκδίδει δι' εκάστην ιδιοκτησία ν παραχωρητήριον. Το παραχωρητήριον παραδίδεται εις τον σε αυτό αναγραφόμενο δικαιούχο, συντασσόμενης επ' αυτού σχετικής πράξεως, επί τη προσκομίσει υπό του δικαιούχου πιστοποιητικού μη εκποιήσεως, μη διεκδικήσεως και βαρών, εκδοθέντος την αυτήν ή την αμέσως προηγουμένη της παραδόσεως ημέραν και αναφερομένου εις το ή εις τα ακίνητα δια των οποίων ο προς ον η παραχώρησις μετέχει εις τον αναδασμό, Τυχόν διεκδικήσεις ή βάρη σημειώνονται εις ιδιαιτέρα θέσιν στο παραχωρητήριο μετά μνείας των σχετικών στοιχείων. Το ούτως εκδοθέν και παραδοθέν παραχωρητήριον αποτελεί τίτλο ιδιοκτησίας επί του ή των ως άνω νέων ακινήτων, μεταγράφεται δε κατ' αίτηση παντός έχοντος έννομο συμφέρον ή και αυτεπαγγέλτως υπό της αρχής.
2. Από της μεταγραφής του παραχωρητηρίου, ο προς ον η παραχώρησις του νέου ακινήτου απόλλυσι παν δικαίωμα επί του ή των εισφερομένων εις τον αναδασμό ακινήτων του και αποκτά πρωτοτύπως κυριότητα επί του εις αυτόν παραχωρουμένου, δικαιούμενος να επιληφθεί της νομής του. Εάν το νέο ακίνητο κατέχεται υπό τρίτου ...
3. ...
8. Δια προεδρικού διατάγματος εκδιδομένου μετά πρόταση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Δημοσίων Έργων καθορίζεται ο τύπος και το ειδικότερο περιεχόμενον των παραχωρητηρίων, η διαδικασία εκδόσεως, παραδόσεως και μεταγραφής τούτων, τα της σημειώσεως των υφισταμένων υποθηκών, προσημειώσεων, κατασχέσεων και διεκδικήσεων, ως και πάσα ετέρα αναγκαία λεπτομέρεια δια την εφαρμογήν των διατάξεων του παρόντος άρθρου.}
Με βάση την πιο πάνω εξουσιοδότηση εκδόθηκε το υπ' αριθμόν 66/1995 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 47/Α/1995) Τύπος και διαδικασία εκδόσεως παραχωρητηρίου ακινήτων κατά τη διενέργεια αστικού αναδασμού.
ΣΤ. Κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 42 του νόμου 1337/1983 (ΦΕΚ 33/Α/1983) εκδόθηκε το προεδρικό διάταγμα 93/1987 (ΦΕΚ 52/Α/1987) Αναμόρφωση και ενοποίηση της νομοθεσίας για τους Οικοδομικούς Συνεταιρισμούς, τρόπος οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας αυτών και πολεοδόμηση εκτάσεων Οικοδομικών Συνεταιρισμών. Στο άρθρο 20 του εν λόγω κανονιστικού νομοθετήματος ορίζονται τα εξής:
παράγραφος 1 {Είναι δυνατόν να επιβάλλεται αναγκαστική συνένωση οικοδομικών συνεταιρισμών ή αναγκαστική συμμετοχή ιδιοκτητών άλλων ιδιοκτησιών σε υφιστάμενους οικοδομικούς συνεταιρισμούς, εφόσον με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται σωστότερη πολεοδομική οργάνωση ή εφόσον κρίνεται αναγκαίο στα πλαίσια της γενικότερης στεγαστικής και οικιστικής πολιτικής}
παράγραφος 2 {Η αναγκαστική συμμετοχή ιδιοκτητών άλλων ιδιοκτησιών ή αναγκαστική συνένωση οικοδομικών συνεταιρισμών μπορεί να επιβάλλεται: α) ... β) ... γ) Όταν ιδιοκτησίες τρίτων παρεμβάλλονται στην έκταση οικοδομικού συνεταιρισμού ιδιοκτήτου γης και αντιπροσωπεύουν επιφάνεια το πολύ 35% της συνολικής επιφάνειας της προτεινόμενης για ανάπλαση περιοχής, δ) Σε περίπτωση οικιστικών προβλημάτων από κάποιο απρόβλεπτο γεγονός, όπως σεισμό, κατολίσθηση, πλημμύρα ...}
παράγραφος 3 (προστέθηκε με το άρθρο 1 του από 17-08-1988 προεδρικού διατάγματος). {Επίσης είναι δυνατόν να επιβάλλεται αναγκαστική συνένωση εκτάσεων οικοδομικών συνεταιρισμών με εκτάσεις οικοδομικών οργανισμών ή και με εκτάσεις τρίτων που γειτνιάζουν,τους αυτούς ως άνω λόγους. Στην περίπτωση αυτή οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί και οι οικοδομικοί οργανισμοί διατηρούν την αυτοτέλειά τους. Για την υλοποίηση της παραπάνω συνένωσης εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 10 του νόμου 1337/1983 για τον χαρακτηρισμό της έκτασης ως Ζώνης Αστικού Αναδασμού ...}
Ζ. Στην κρινόμενη περίπτωση από τα διαβιβασθέντα στοιχεία προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα εξής πραγματικά περιστατικά.
Με το από 16-08-1993 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 1063/Δ/1993), καθορίστηκε ως Ζώνη Αστικού Αναδασμού η πολεοδομική ενότητα 13 του Δήμου Γλυφάδας Αττικής, όπως φαίνεται και περικλείεται στα θεωρηθέντα 3 πρωτότυπα διαγράμματα σε κλίμακα 1:1.000 (αντίτυπα αυτών συνδημοσιεύθηκαν σε σμίκρυνση), που αφορά τμήμα της έκτασης του Οικοδομικού Συνεταιρισμού Καφεπωλών Άγιος Γεώργιος και παρεμβαλλόμενες ιδιοκτησίες τρίτων, αφετέρου δε εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη της πιο πάνω Ζώνη Αστικού Αναδασμού και η τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου.
Ακολούθως, με την υπ' αριθμόν 26.270/847/93/1994 απόφαση του Νομάρχη Πειραιά (ΦΕΚ 323/Δ/1994) κυρώθηκαν οι πινακίδες εφαρμογής, οι υψομετρικές μελέτες, καθώς και τα τρία τεύχη με: α) συντεταγμένες κορυφών, μήκη πλευρών, εμβαδόν οικοδομικών τετραγώνων, β) συντεταγμένες αξονοδιασταυρώσεων και γ) εξασφαλίσεις αξονοδιασταυρώσεων, που αφορούν την πιο πάνω Ζώνη Αστικού Αναδασμού Στον αστικό αναδασμό εισφέρθηκαν, μεταξύ των άλλων ακινήτων, το μεν το υπ' αριθμόν 3 αγροτεμάχιο του οικοδομικού τετραγώνου 34, ιδιοκτησίας Σπυρίδων Δημόπουλου, το δε το υπ' αριθμόν 4 γωνιακό αγροτεμάχιο του αυτού οικοδομικού τετραγώνου, ιδιοκτησίας Αρτέμιδος Τσαγκαράκη, στο οποίο υπήρχε και λυόμενο κτίσμα επιφανείας 35 m2.
Με την υπ' αριθμόν 61/1995 Νομαρχιακή απόφαση συνεστήθη η πιο πάνω τριμελής επιτροπή εκτίμησης, η οποία, με το Σ. 31/1995 (συνεδρία 5) πρακτικό της, προέβη στην εκτίμηση της αξίας των συνεισφερόμενων στον αστικό αναδασμό ιδιοκτησιών του πιο πάνω οικοδομικού τετραγώνου (8 ιδιοκτησίες), προσδιορίζοντας σε 12.000/m2 δραχμές την αξία του υπ' αριθμόν 3 αγροτεμαχίου και σε 12.500/m2 δραχμές την αξία του γωνιακού υπ' αριθμόν 4 αγροτεμαχίου, προσδιορίζοντας και σε 700.000 (35 m2 x 20.000 δραχμές) την αξία του λυομένου κτίσματος που βρίσκεται στην υπ' αριθμόν 4 ιδιοκτησία.
Μετά τη σύνταξη του Π28/1995 (συνεδρία 7) πρακτικού της αυτής επιτροπής, που αφορά την εκτίμηση της αξίας των ακινήτων που προέκυψαν από την εφαρμογή της Ζώνης Αστικού Αναδασμού (οικοδομικό τετράγωνο 614, με 24 ιδιοκτησίες), προσδιορίστηκε η αξία των υπ' αριθμών 10 και 11 ιδιοκτησιών (μη γωνιακών) σε 52.000/m2 δραχμές και ανακαθορίστηκε σε 875.000 δραχμές (35 m2 x 25.000 δραχμές) η αξία του κτίσματος που βρίσκεται στην συνεισφερθείσα υπ' αριθμόν 4 ιδιοκτησία του πρώην οικοδομικού τετραγώνου 34.
Ακολούθως, η πιο πάνω αρμόδια τριμελής επιτροπή, κατά τη συνεδρίαση 12/1995, εξέδωσε τις υπ' αριθμούς 454 και 455 τελικές πράξεις παραχώρησης, που αφορούν, αντιστοίχως, τα προκύψαντα από τον αναδασμό όμορα υπ' αριθμούς 10 και 11 ακίνητα του οικοδομικού τετραγώνου 614. Ειδικότερα, η μεν υπ' αριθμόν 454 πράξη αφορά την παραχώρηση, στον Δημήτρη Δημόπουλο (ιδιοκτήτη του πρώην 34/3 ακινήτου, εμβαδού 427,63 m2 και εκτιμηθείσας αξίας 12.000/m2 δραχμές), του υπ' αριθμόν 10 οικοπέδου, εμβαδού 403,5 m2 και αξίας 52.000/m2 δραχμές, η δε υπ' αριθμόν 455 πράξη αφορά την παραχώρηση, στην Αρτέμιδα Τσαγκαράκη (ιδιοκτήτρια του πρώην 34/4 ακινήτου, εμβαδού 426,01 m2 και αξίας 12.500/m2 δραχμές), του υπ' αριθμόν 11 οικοπέδου, εμβαδού 404 m2 και αξίας 52.000/m2 δραχμές, οριζομένου ότι Στην ιδιοκτησία υπάρχει κτίσμα αξίας, σύμφωνα με πρακτικό της παραγράφου 5, 875.000 δραχμές.
Ακολούθως, ως προς το υπ' αριθμόν 10 οικόπεδο του οικοδομικού τετραγώνου 614, εκδόθηκε το υπ' αριθμόν 235/1995 παραχωρητήριο επ' ονόματι Σπυρίδωνος Δημήτριου Δημόπουλου, το οποίο παρέλαβε ο ενδιαφερόμενος και η Διεύθυνση Πολεοδομίας Αργυρούπολης, με το υπ' αριθμόν 20.139/1650/95/1995 έγγραφο, διαβίβασε αντίγραφο αυτού στον Υποθηκοφύλακα Παλαιού Φαλήρου, προκειμένου να μεταγραφεί. Όμως, όπως αναφέρεται στο υπ' αριθμόν 12.077/17.669/1996 έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Αργυρούπολης, κατά την εφαρμογή, στο έδαφος, των συντεταγμένων των υπ' αριθμών 10 και 11 οικοπέδων διαπιστώθηκε ασυμφωνία των εν λόγω τεχνικών στοιχείων προς τα λοιπά στοιχεία των παραχωρητηρίων.
Συγκεκριμένα, ενώ η πράξη παραχώρησης του υπ' αριθμόν 10 οικοπέδου δεν αναφέρει κτίσμα, κατά την εφαρμογή των συντεταγμένων το οικόπεδο αυτό περιλαμβάνει και το υπάρχον κτίσμα, το οποίο αναφέρεται στην τελική πράξη παραχώρησης του υπ' αριθμόν 11 οικοπέδου. Εξ' αυτού του λόγου, ο Αθανάσιος Δημήτριος Κονταξής, φερόμενος ως εκ διαθήκης κληρονόμος της Αρτέμιδος Τσαγκαράκη, δεν παρέλαβε το παραχωρητήριο που αφορά το υπ' αριθμόν 11 οικόπεδο, αλλά με τις από 25-11-1996, 07-07-1997 και 06-07-1998 αιτήσεις του ζήτησε την αποκατάσταση της νομιμότητας, είτε με τη διόρθωση των τεχνικών στοιχείων στις πράξεις παραχώρησης των υπ' αριθμών 10 και 11 οικοπέδων, ώστε το υπάρχον κτίσμα της δικαιοπαρόχου του να περιέλθει στο υπ' αριθμόν 11 οικόπεδο, είτε με την ανάκληση των πιο πάνω παραχωρητηρίων και την παραχώρηση σ' αυτόν του υπ' αριθμόν 10 οικοπέδου και στο Σπύρο Δημόπουλο του υπ' αριθμόν 11 οικοπέδου. Η πιο πάνω αρμόδια Υπηρεσία, με το διευκρινιστικό υπ' αριθμόν 10.890/1998 έγγραφο της, αναφέρει συμπληρωματικά, ότι:
{στο παραχωρητήριο της ιδιοκτησίας Δημόπουλου (οικόπεδο 10 του οικοδομικού τετραγώνου 614) υπάρχει τεχνικό σφάλμα μόνο ως προς τη θέση της ιδιοκτησίας. Συγκεκριμένα, βάσει των συντεταγμένων η ιδιοκτησία αυτή μετατοπίζεται στο έδαφος (εν τοις πράγμασι) περίπου κατά 3 m, με αποτέλεσμα το υπάρχον κτίσμα ιδιοκτησίας Κονταξή (Τσαγκαράκη), σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην πράξη παραχώρησης, πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στο οικόπεδο Κονταξή και όχι στο οικόπεδο Δημόπουλου. Με την έννοια αυτή θα πρέπει να διορθωθούν οι πράξεις παραχώρησης ως προς τις συντεταγμένες των δύο οικοπέδων ή ως προς τον αριθμό του παραχωρουμένου οικοπέδου, δηλαδή να δοθεί στον κ. Κονταξή το οικόπεδο 10, εμβαδού 403,5 m2 που περιλαμβάνει το κτίσμα και στον κ. Δημόπουλο το οικόπεδο 11, εμβαδού 404,0 m2, χωρίς κτίσμα. Η τελευταία αυτή περίπτωση είναι εφικτή, λόγω του ότι δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά στο εμβαδόν των δύο οικοπέδων (403,5 m2 το ένα, 404 m2 το άλλο) και δεν θα επηρεάσει τις λοιπές ιδιοκτησίες, για τις οποίες δεν υφίσταται πρόβλημα.}
Η. Από τα αναφερθέντα προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα εξής. Ο αστικός αναδασμός αποτελεί έννομη σχέση δημοσίου δικαίου και, ειδικότερα, σύνθετη διοικητική ενέργεια, το τελευταίο στάδιο της οποίας είναι η έκδοση του παραχωρητηρίου Από της μεταγραφής του τίτλου αυτού, εκείνος προς τον οποίο γίνεται η παραχώρηση χάνει την κυριότητα και κάθε άλλο δικαίωμα επί του ή επί των εισφερθέντων στον αστικό αναδασμό ακινήτων και αποκτά πρωτοτύπως την κυριότητα του παραχωρουμένου ακινήτου. Σε διαφοροποίηση προς τις διατάξεις του νόμου [Ν] 674/1977 περί αγροτικού αναδασμού, οι οποίες, εκτός από τις διαφορετικές σχετικές ρυθμίσεις επί των επί μέρους θεμάτων (λ.χ. η απόσβεση των δικαιωμάτων εισφερθέντων στον αναδασμό ακινήτων και η απόκτηση της κυριότητας επί των νέων ακινήτων επέρχεται, αυτοδικαίως, από τη δημοσίευση της κυρωτικής του αναδασμού Νομαρχιακής απόφασης, κατ' άρθρο 21 αυτού), ρυθμίζουν ειδικώς τη δυνατότητα διόρθωσης των κτηματολογικών στοιχείων μετά την κύρωση του αναδασμού και μετά τη μεταγραφή των παραχωρητηρίων, καθώς και της ανάκλησης των παραχωρητηρίων (άρθρο 22), οι αναφερθείσες διατάξεις περί αστικού αναδασμού δεν παρέχουν σχετική ειδική ρύθμιση ως προς τη μερική (διόρθωση) ή ολική ανάκληση, για εμφιλοχωρήσασα παρανομία, των διοικητικών πράξεων που εκδίδονται κατά τη σύνθετη διοικητική ενεργεία του αστικού αναδασμού.
Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι, σε περίπτωση που έχει εμφιλοχωρήσει παρανομία κατά τη σύνθετη διοικητική ενέργεια του αστικού αναδασμού, δεν τυγχάνουν αναλογικής εφαρμογής οι αντίστοιχες διατάξεις περί αγροτικού αναδασμού (μη ύπαρξη γνησίου νομοθετικού κενού), αλλά έχουν εφαρμογή οι γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου ως προς την ανάκληση των διοικητικών πράξεων. Συγκεκριμένα, από τις εν λόγω γενικές αρχές προκύπτουν τα εξής:
Κατ' αρχήν η διοίκηση δεν υποχρεούται (ΣτΕ 5352/1987), αλλά ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια αυτής να ανακαλέσει για νόμιμο λόγο μία διοικητική πράξη (λ.χ. για παράβαση νόμου ή πλάνη περί τα πράγματα). Υποχρέωση για την ανάκληση των παρανόμων πράξεων συντρέχει μόνον αν αυτή επιβάλλεται από ειδική διάταξη νόμου ή σε συμμόρφωση προς ακυρωτική απόφαση (ΣτΕ 94/1985).
• | Οι παράνομες διοικητικές πράξεις μπορούν να ανακληθούν εντός ευλόγου χρόνου, αν έχουν δημιουργήσει υπέρ διοικουμένου πραγματική κατάσταση, της οποίας η ανατροπή θα προσέκρουε στις αρχές της εύρυθμης και χρηστής διοίκησης, εκτός αν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος (ΣτΕ 2429/1992, 2341/1987, 1987/1983) ή αν την παρανομία της πράξης προκάλεσε δόλια ενέργεια του διοικουμένου. Όπως δε ορίζεται στο άρθρο μόνο του αναγκαστικού νόμου [Ν] 61/1968, ως εύλογος χρόνος για την ανάκληση δεν μπορεί να θεωρηθεί χρονικό διάστημα μικρότερο της πενταετίας. |
• | Η ανάκληση των παρανόμων διοικητικών πράξεων αφορά την αποκατάσταση της νομιμότητας και εξομοιώνεται από άποψη συνεπειών με τη δικαστική ακύρωση των πράξεων αυτών, έχουσα ως εκ τούτου αναδρομική ισχύ (Γνωμοδότηση ΝΣΚ 317/1993, 276/1991 - Μ. Στασινόπουλου Δ. Διοικητικού Πρωτοδικείου παράγραφος 47 ΙΓ σελίδα 371 και επόμενα). Δηλαδή, η ανάκληση παράνομης διοικητικής πράξης επαναφέρει την υπόθεση στο χρόνο έκδοσης της πράξης που ανακλήθηκε και η διοίκηση προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες (έκδοση νέων πράξεων κ.λ.π.) για να αποκαταστήσει τη νομιμότητα (Γνωμοδότηση ΝΣΚ. 317/1993, 276/1991), |
Θ. Συνεπώς, στην κρινόμενη περίπτωση δύναται η διοίκηση να αποκαταστήσει τη νομιμότητα, ούτως ώστε να εξαλειφθεί η πιο πάνω ασυμφωνία μεταξύ των τεχνικών στοιχείων των υπ' αριθμούς 454/1995 και 455/1995 τελικών πράξεων παραχώρησης και των λοιπών στοιχείων αυτών και να παραχωρηθεί στον Αθανάσιο Κονταξή το οικόπεδο που περιέχει, πράγματι, το υπάρχον κτίσμα της δικαιοπαρόχου του. Η αποκατάσταση της νομιμότητας συνεπάγεται την, εντός ευλόγου χρόνου (πενταετία), ανάκληση της πράξης στην οποία εμφιλοχώρησε η συγκεκριμένη παρανομία και των επομένων αυτής πράξεων κατά τη σύνθετη διοικητική ενέργεια, καθώς και την έκδοση, με αναδρομική ισχύ, των αντιστοίχων διοικητικών πράξεων απαλλαγμένων του σχετικού ελαττώματος. Η πιο πάνω αποκαταστατική ενέργεια της Υπηρεσίας, εξομοιούμενη από άποψη συνεπειών με τη δικαστική ακύρωση των προς ανάκληση πράξεων, έχει αναδρομική ισχύ και, ως εκ τούτου, δεν εμποδίζεται από το γεγονός ότι είχε περατώνει το έργο της η συσταθείσα αρμόδια τριμελής επιτροπή και ότι έχει μεταγραφεί παραχωρητήριο που πάσχει από ελάττωμα. Σημειώνεται, τέλος, ότι η Υπηρεσία, πριν να προβεί στην πιο πάνω αποκαταστατική της νομιμότητας ενέργεια, πρέπει να ενημερώσει, εγγράφως,τον ιδιοκτήτη Σπυρίδωνα Δημήτριο Δημόπουλο για τη διαπίστωση του συγκεκριμένου εμφιλοχωρήσαντος ελαττώματος, καλώντας αυτόν να εκφέρει τις απόψεις του, κατ' εφαρμογή του άρθρου 20 παράγραφος 2 του Συντάγματος.
Θεωρήθηκε
Αθήνα, 07-10-1998
Ο Πρόεδρος του Τμήματος