Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 570/1988 (25-07-1988)

 

Σχετικά με το υπ' αριθμόν 3462/5886/1988 ερώτημά σας, που αφορά την δυνατότητα αποπεράτωσης αυθαιρέτων ακινήτων του Δημοσίου, εξαιρεθέντων από την κατεδάφιση, κατά παράγραφο 10 του άρθρου 9 του νόμου 1512/1985, ως και την ανάγκη να υποβληθεί αίτηση του αρμόδιου φορέα, προκειμένου να ασκηθεί η κατά την παραπάνω παράγραφο αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

 

Ι. Το άρθρο 16 του νόμου 1337/1983 ρυθμίζει τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία εξαίρεσης από την κατεδάφιση των αυθαιρέτων κτισμάτων, που έχουν δηλωθεί κατά το άρθρο 15 του ίδιου νόμου. Ειδικότερα η παράγραφος 3 του άρθρου 16 όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 8 παράγραφος 8 του νόμου 1512/1985 ορίζει:

 

{Η απόφαση για την εξαίρεση ή όχι από την κατεδάφιση εκδίδεται από το νομάρχη και με σύμφωνη γνώμη επιτροπής που αποτελείται από έναν υπάλληλο της αρμόδια από τη θέση του αυθαιρέτου πολεοδομικής νομαρχιακής υπηρεσίας, από έναν εκπρόσωπο του δήμου ή της κοινότητας του αυθαιρέτου, που ορίζεται από το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο και έναν εκπρόσωπο του τοπικού ή περιφερειακού τμήματος του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας. Η επιτροπή συγκροτείται, συγκαλείται και λειτουργεί κατά τα λοιπά κατά τα οριζόμενα με τα προεδρικά διατάγματα της παραγράφου 8 του άρθρου 18. Με την παραπάνω απόφαση και με σύμφωνη γνώμη της επιτροπής και μόνο για τα κτίρια που εξαιρούνται από την κατεδάφιση μπορεί να επιτρέπεται η αποπεράτωση του κτίσματος του οποίου έχει περατωθεί ο φέρων οργανισμός, αν συντρέχουν κοινωνικοί λόγοι και να επιβάλλονται στους ιδιοκτήτες πρόσθετοι όροι που να αποβλέπουν στην προστασία του περιβάλλοντος, τη στατική επάρκεια του κτίσματος ή και την αποφυγή αρχιτεκτονικής δυσαρμονίας αυτού. Με απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος εξειδικεύονται οι κοινωνικοί λόγοι (στεγαστικές ανάγκες, οικονομική κατάσταση, αριθμός μελών οικογένειας κ.λ.π.) και ρυθμίζονται ο τρόπος, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία τα δικαιολογητικά και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του προηγουμένου εδαφίου.}

 

Περαιτέρω κατά την παράγραφο 10 του άρθρου 9 του νόμου 1512/1985:

 

{Με απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος μπορεί να εξαιρούνται από την κατεδάφιση αυθαίρετα κτίσματα που ανήκουν στο Δημόσιο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, τα οποία έχουν ανεγερθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. Η απόφαση του Υπουργού εκδίδεται με σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, το οποίο λαμβάνει υπόψη του τις περιπτώσεις α, β και γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του νόμου 1337/1983...}

 

ΙΙ. Η παράγραφος 10 του άρθρου 9 του νόμου 1512/1985, που αναφέρεται στην εξαίρεση από την κατεδάφιση με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, αυθαίρετων κτισμάτων, που ανήκουν στο Δημόσιο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, παραπέμπει για εφαρμογή στην περίπτωση αυτή στην παράγραφο 1 του άρθρου 16 του νόμου 1337/1983 και ειδικότερα στις ουσιαστικές προϋποθέσεις, σύμφωνα με τις οποίες εξαιρούνται κατά το άρθρο, αυτό τα αυθαίρετα κτίσματα από την κατεδάφιση και όχι στην παράγραφο 3 η οποία, όπως κατά τα εκτεθέντα αντικαταστάθηκε, προβλέπει για την αποπεράτωση αυθαιρέτων κτισμάτων που εξαιρέθηκαν από την κατεδάφιση και ορίζει ότι η αποπεράτωση αποφασίζεται κατά την ειδική διαδικασία της παραγράφου αυτής ήτοι με απόφαση του Νομάρχη, που εκδίδεται μετά σύμφωνη γνώμη της επιτροπής του άρθρου αυτού.

 

Εξάλλου οι διατάξεις των άρθρων 15 και 16 του νόμου 1337/1983 εισάγουν εξαίρεση από την αρχή της κατεδάφισης των αυθαιρέτων κτισμάτων, η οποία εξαίρεση πρέπει να αιτιολογείται ειδικά κάθε φορά (ΣτΕ 2725/1987 κ.α.) και συνεπώς οι ρυθμίσεις που προβλέπονται υπέρ του κυρίου του αυθαιρέτου δεν μπορούν κατά την άποψη μας, να τύχουν ανάλογης εφαρμογής και σε άλλες περιπτώσεις, που δεν παραπέμπουν τις ρυθμίσεις αυτές.

 

Ενόψει των ανωτέρω και του ότι η παράγραφος 10 του άρθρου 9 του νόμου 1512/1985 περιέχει όλως ειδική (συνοπτική ) ρύθμιση, που διαφέρει ως προς τις ουσιαστικές προϋποθέσεις, και τη διαδικασία από τις διατάξεις των άρθρων 15 και 16 του νόμου 1337/1983, έχουμε τη γνώμη ότι στο ερώτημα σας αν θα μπορούσε να επιτραπεί με απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, που εκδίδεται μετά σύμφωνη γνώμη του ΣΧΟΠ, η αποπεράτωση των αυθαιρέτων που εξαιρούνται από την κατεδάφιση κατά την παράγραφο 10 του άρθρου 9 του νόμου 1512/1985, όταν βεβαίως η αποπεράτωση αυτή δεν είναι δυνατή κατά τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις, προσήκει αρνητική απάντηση.

 

Αντίθετα, οπωσδήποτε ασθενέστερη γνώμη θα μπορούσε να επικαλεσθεί υπέρ της ανάλογης εφαρμογής της διάταξης αυτής της παραγράφου 3 του άρθρου 16 του νόμου 1337/1983 στην προκείμενη περίπτωση την ταυτότητα του νομικού λόγου,ενόψει μάλιστα του ότι η παραπομπή στην παράγραφο 1 του άρθρου 16 του νόμου 1337/1983 γίνεται ως προς τις προϋποθέσεις της εξαίρεσης από την κατεδάφιση και δεν αποκλείει την ανάλογη εφαρμογή του παραπεμπόμενου άρθρου ως προς τις περαιτέρω συνέπειες της εξαίρεσης από την κατεδάφιση.

 

ΙΙΙ. Η ως άνω παράγραφος 10 του άρθρου 9 του νόμου 1512/1985 που παρέχει στον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων την διακριτική ευχέρεια για την εξαίρεση από την κατεδάφιση αυθαιρέτων κτισμάτων του Δημοσίου κ.λ.π. δεν απαιτείται ρητά αίτηση ή συναίνεση προς τούτο το αρμόδιο φορέα, ήτοι της αρμόδιας υπηρεσίας του Δημοσίου ή του οικείου νομικού προσώπου, στο οποίο ανήκει το κτίσμα.

 

Ωστόσο φρονούμε ότι ενόψει του ότι οι διατάξεις του νόμου 1337/1983 (άρθρο 15 παράγραφος 4) αλλά και άλλων νομοθετημάτων περί εξαιρέσεως από την κατεδάφιση αυθαιρέτων κτισμάτων προβλέπουν καταρχήν αίτηση ή δήλωση του κυρίου του κτίσματος, πρέπει να γίνει δεκτό κατά την ερμηνεία της επίμαχης παραγράφου ότι τυπική προϋπόθεση για την άσκηση της αρμοδιότητας αυτής του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, είναι η αίτηση (σε κάθε περίπτωση) η έγγραφη συναίνεσης του αρμοδίου φορέα, ο οποίος θα σταθμίσει την ανάγκη ή σκοπιμότητα της εξαίρεσης από την κατεδάφιση του αυθαιρέτου κτίσματος. Με αντίθετη εκδοχή θα οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσαν να εξαιρεθούν από την κατεδάφιση κτίσματα με αίτηση κατόχων τους, έστω και αυθαιρέτων, και παρά την αντίθετη βούληση του αρμόδιου φορέα, πράγμα που φρονούμε ότι δεν είναι σύμφωνο με τις προθέσεις του νομοθέτη.

 

Ο Νομικός Σύμβουλος Διοίκησης