ΝΣΚ 511/1992
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 511/1992 (02-07-1992)
Αριθμός ερωτήματος: Υπ' αριθμόν 32040/1992 έγγραφο της Διεύθυνσης Οικοδομικών και Κτιριοδομικών Κανονισμών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται: Αν ο κύριος συμπληρωματικού οικοπέδου κατά τις διατάξεις της νομοθεσίας περί αποκαταστάσεως αστών προσφύγων, παραχωρηθέντος σε αυτόν πέραν του ισογείου διαμερίσματος, μπορεί να ανεγείρει κτίσμα επί του ως άνω οικοπέδου, σύμφωνα με τις διατάξεις του εκάστοτε ισχύοντος Οικοδομικού και Κτιριοδομικού Κανονισμού ή πρέπει να συμμορφωθεί προς τον Οικοδομικό Κανονισμό της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων που επιτρέπει την κάλυψη μέχρι 50% της αυλής των προσφυγικών πολυκατοικιών και μόνο στο ισόγειο.
Για το παραπάνω ερώτημα το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:
I. Η Επιτροπή αποκαταστάσεως Προσφύγων ιδρυθείσα σύμφωνα με το άρθρο 1 του από [Ν] 13-10-1923 νομοθετικού διατάγματος Περί κυρώσεως του εν Γενεύη υπογραφέντος πρωτοκόλλου περί αποκαταστάσεως των εν Ελλάδι προσφύγων και ιδρύσεως Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων κ.λ.π. κατά τη συνεδρία 234/1926 αυτής εξέδωσε κείμενο, τιτλοφορούμενο Οικοδομικός Κανονισμός των υπαγομένων στην Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων αστικών συγκοινωνιών. Το κείμενο αυτό αποτελούμενο από 9 άρθρα, δεν περιέχει συστηματική κατάταξη των πολεοδομικών κανονιστικών ρυθμίσεων, αλλά αναφέρεται σε συγκεκριμένα ζητήματα που αφορούν την αποκατάσταση των αστών προσφύγων και ειδικότερα τις σχέσεις των προσφύγων αυτών μεταξύ τους και προς την Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (περίφραξη οικοπέδων, επισκευές κτιρίων, μεταρρυθμίσεις και προσθήκες σε υπάρχουσες οικοδομές, αποχετεύσεις, κοινά πλυντήρια κ.λ.π.) και έχει κατά κύριο λόγο συμβατικό χαρακτήρα. Ειδικότερα στο άρθρο 6 παράγραφος γ του κανονισμού αυτού ορίζεται ότι:
{εις το εσωτερικό των αυλών επιτρέπεται η ανέγερση μονώροφων οικημάτων, καλυπτομένου κατ' ανώτατον όρον του ημίσεος του εμβαδού της αυλής. Πάντως, οι τοιαύτες κατασκευές δεν επιτρέπεται να παραβλάπτουν, καθ' οιονδήποτε τρόπον, τον φωτισμό ή αερισμό των διαμερισμάτων των υπαρχουσών οικοδομών.}
Ο κανονισμός αυτός δεν προβλέπεται από το ως άνω από [Ν] 13-10-1923 νομοθετικό διάταγμα ούτε από το υπογραφέν στη Γενεύη κατά την 29-09-1923 καταστατικό της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων και εξ όσων προκύπτουν από το φάκελλο, δεν έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
ΙΙ. Εξάλλου με το άρθρο 1 του νομοθετικού διατάγματος 2386/1953 εντάχθηκαν στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων, ενοποιηθείσες, οι τεχνικές υπηρεσίες διαφόρων Υπουργείων, ενώ με το άρθρο 1 του μεταγενεστέρου νόμου [Ν] 3880/1958 ορίσθηκε ότι:
{1. Από της ισχύος του παρόντος, διαφυλασσόμενης πλήρως και της εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 1 του νομοθετικού διατάγματος 2386/1953 εις το Υπουργείον Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων περιέρχονται όλες ανεξαιρέτως οι αρμοδιότητες οι συνισταμένες εις την εφαρμογήν της περί σχεδίων πόλεων και κωμών νομοθεσίας, τόσον οι κανονιστικές οι αναφερόμενες στην έγκριση των ρυμοτομικών σχεδίων και την θέσπιση των εν γένει όρων και περιορισμών δομήσεως, όσον και οι αναφερόμενες εις την εφαρμογήν των ρυμοτομικών σχεδίων, εις την τακτοποίηση των οικοπέδων και εις τον έλεγχο εν γένει επί των εργασιών δομήσεως. Πάσα αντίθετος διάταξις, έστω και αν αναφέρεται εις ειδικότερες περιπτώσεις στεγάσεως αστέγων αστών, αγροτών, προσφύγων, δικαιούχων λαϊκής ή εργατικής κατοικίας κ.λ.π. καταργείται.
2. Η διαδικασία εγκρίσεως των πολεοδομικών εν γένει σχεδίων και αγροτικών και προσφυγικών οικισμών καθορισθήσεται δια βασιλικού διατάγματος εκδιδομένου με πρόταση του Υπουργού Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων.
3. Διοικητικές πράξεις εκδιδόμενες κατά παράβασιν των διατάξεων της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου είναι αυτοδικαίως άκυροι.}
ΙΙΙ. Εν όψει των ανωτέρω μετά το άρθρο 1 του νόμου [Ν] 3880/1958, με το οποίο κατά τα εκτεθέντα μεταβιβάστηκαν στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων (ήδη Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων) όλες οι αρμοδιότητες που αναφέρονται στην εφαρμογή της περί σχεδίων πόλεων και κωμών νομοθεσίας, στη θέσπιση όρων και περιορισμών δομήσεως και στον έλεγχο εν γένει των εργασιών δομήσεως και ορίστηκε περαιτέρω ότι καταργείται κάθε αντίθετη διάταξη περί στεγάσεως αστέγων προσφύγων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι ο ως άνω κανονισμός της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων και ειδικότερα η επίμαχη διάταξη του άρθρου 6 αυτού, συνδεόμενος στενά με την εν γένει δραστηριότητα της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων και του διαδόχου αυτής Ελληνικού Δημοσίου (Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας), δεν επικρατεί αντιθέτων τυχόν διατάξεων της πολεοδομικής νομοθεσίας.
Διότι εφόσον με το ως άνω άρθρο 1 του νόμου [Ν] 3880/1958 μεταβιβάζεται στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων η αρμοδιότητα μεταξύ άλλων να θεσπίζει όρους και περιορισμούς δομήσεως και ως προς τις προσφυγικές πολυκατοικίες, εν όψει των εκάστοτε υφισταμένων πολεοδομικών και χωροταξικών συνθηκών και των συνεχώς μεταβαλλομένων πολεοδομικών αντιλήψεων και τάσεων, ή ατύπως ως άνω γενομένη προ του Νόμου αυτού ρύθμιση, που δικαιολογείται από την πιεστική τότε ανάγκη στεγάσεως μεγάλου αριθμού αστέγων προσφύγων, δεν επικρατεί των πολεοδομικών ρυθμίσεων που προβλέπονται από τις διατάξεις της πολεοδομικής εν γένει νομοθεσίας. Ο κανονισμός άλλωστε αυτός ως εκ του χρόνου της θέσπισης του, έχει υπόψη ανοικοδόμηση σε περιοχές αραιής δόμησης με χαμηλά κτίρια και δεν μπορεί κατά τη βούληση του νομοθέτη να ρυθμίζει τη λειτουργία και εξέλιξη των συγχρόνων οικοδομικών συγκροτημάτων, στα οποία εντάσσονται οι προσφυγικές κατοικίες. Άλλως πρέπει να γίνει δεκτό ότι ο εν λόγω Κανονισμός ως προς τις πολεοδομικές διατάξεις του, καταργήθηκε από τις αντίθετες διατάξεις των επακολουθησάντων μετά το νόμο [Ν] 3880/1958 Γενικών Οικοδομικών Κανονισμών και δη του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973 (νομοθετικό διάταγμα 8/1973) και τον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (νόμος 1577/1985) και των θεσπισθεισών κατά τόπους κανονιστικών πολεοδομικών ρυθμίσεων. Χαρακτηριστικό εν προκειμένω τυγχάνει το γεγονός ότι με την αντίθετη εκδοχή, μετά τον νόμο [Ν] 3880/1958, για την επισκευή,μεταρρύθμιση των εν λόγω κτισμάτων ή τη δόμηση νέων οικοδομών αρμόδια είναι η πολεοδομική υπηρεσία, η οποία θα εκδίδει την οικεία άδεια κατά την αδέσμευτη από τους ισχύοντες κανονιστικούς όρους τεχνική κρίση της, ως κατά τον ως άνω Κανονισμό της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων έκρινε η τεχνική υπηρεσία αυτής, πράγμα το οποίο δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ανταποκρίνεται στη βούληση του νομοθέτη που αποβλέπει στην ενότητα και την ορθότητα των διδόμενων πολεοδομικών λύσεων.
IV. Κατ' ακολουθία, σύμφωνα με τη γνώμη της Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, πρέπει να γίνει δεκτό εν σχέσει προς το τιθέμενο ερώτημα ότι ο κύριος του ισογείου διαμερίσματος και του συνεχόμενου ακαλύπτου χώρου προσφυγικής τετρακατοικίας, είτε αυτός αποτελεί αυλή είτε συμπληρωματικό οικόπεδο, που παραχωρήθηκε σε αυτόν αυτοτελώς ως τμήμα του ακαλύπτου χώρου, δικαιούται να δομήσει τον ακάλυπτο χώρο σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες εν γένει πολεοδομικές διατάξεις και δεν δεσμεύεται από την ως άνω παράγραφο γ του άρθρου 6 του Οικοδομικού Κανονισμού της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων.
Θεωρήθηκε
Αθήνα 14-07-1992
Ο Πρόεδρος
Ο Νομικός Σύμβουλος