ΝΣΚ 398/2001
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 398/2001 (06-06-2001)
Αριθμός ερωτήματος: 5644/2096/01/27-02-2001 Γενική Διεύθυνση Πολεοδομίας - Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη ερωτήματος: Α) Αν η Διοίκηση δύναται να εγκρίνει την συνέχιση γενικά της χρήσης Ταβέρνα (ΒΑΚΧΟΣ) που λειτουργεί στην Πλάκα (Αθήνα) πριν την 01-01-1967, με τελευταία άδεια λειτουργίας το έτος 1990, ενιαία μεν, αλλά σε διαφορετικές γειτονικές ιδιοκτησίες με διασκορπισμένες τις λειτουργίες της, στον σημερινό πλέον χώρο, ο οποίος, μετά την αποχώρηση της επιχείρησης από μη διατηρητέο ακίνητο, όπου λειτουργούσαν WC και κουζίνα, αποτελείται από δύο διατηρητέα κτίρια και την μεταγενέστερη προσθήκη (αίθουσας) έτους 1994.
Β) Αν είναι δυνατό το διατηρητέο κτίριο να χρησιμοποιηθεί, σύμφωνα με τις λειτουργικές ανάγκες του καταστήματος, για βοηθητικές και κύριες χρήσεις και ουσιαστικά να επιτραπεί η μετεγκατάσταση κουζίνας και WC σ' αυτό (διατηρητέο).
Σχετικά με το παραπάνω ερώτημα, το Α' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομοφώνως ως ακολούθως.
Α. Από τον φάκελο του υποβληθέντος ερωτήματος προκύπτει ότι στην περιοχή της Πλάκας και συγκεκριμένα στο Ο.Τ. 77 της ζώνης Β2, βρίσκεται η ταβέρνα ΒΑΚΧΟΣ, η οποία, σύμφωνα με την από 11-10-1990 άδεια, λειτουργούσε στον ίδιο χώρο πριν την 01-01-1967, οπότε συνεχίζει να λειτουργεί νόμιμα σήμερα κατά παρέκκλιση, στον ίδιο προκαθοριζόμενο από την τελευταία εκδοθείσα άδεια λειτουργίας χώρο, δεδομένου ότι στην συγκεκριμένη θέση δεν επιτρέπονται πλέον οι χρήσεις εστιατόρια και ταβέρνες.
Η ως άνω ταβέρνα λειτουργούσε ενιαία μεν, αλλά σε διαφορετικές γειτονικές ιδιοκτησίες με διασκορπισμένες τις λειτουργίες της (κύριες και βοηθητικές) στα ακίνητα επί των οδών: α) Θρασύλλου 10 (μη διατηρητέο) β) Θρασύλλου 12 και Βάκχου 13 (διατηρητέο), γ) Βάκχου 11 (οικόπεδο ιδιοκτησίας του Υπουργείου Πολιτισμού) και δ) Βάκχου 9 (διατηρητέο). Επί των τεσσάρων ως άνω ομόρων ακινήτων είχε κατασκευαστεί μεταλλική στέγη, που συνένωνε ως περίκλειστο χώρο όλους τους ακάλυπτους χώρους τους (ακινήτων), οι οποίοι τοιουτοτρόπως είχαν μετατραπεί σε ενιαία ισόγεια αίθουσα. Από τις σχετικές φωτογραφίες προκύπτει ότι η μεταλλική στέγη υπήρχε πριν την 08-11-1976, οπότε και κάηκε ολοσχερώς το κατάστημα. Ο ακάλυπτος χώρος των ομόρων ακινήτων ήταν στεγασμένος μέχρι το έτος 1990 και περιελάμβανε (ως στεγασμένο χώρο) και την προσθήκη κατ' επέκταση ισογείου του έτους 1994. Πρόσφατα η ως άνω επιχείρηση αποχώρησε από το ακίνητο επί της οδού Θρασύλλου 10 (μη διατηρητέο), όπου λειτουργούσαν τα WC και η κουζίνα. Ο ενδιαφερόμενος επιχειρηματίας, με αίτηση του, ζήτησε την συνηγορία του Γραφείου Ιστορικού Κέντρου Αθήνας - Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, για την μετεγκατάσταση της νόησης κουζίνας και WC στο διατηρητέο κτίριο επί της οδού Βάκχου 9, το οποίο, στην άδεια λειτουργίας του έτους 1990 φαίνεται να περιέχει τις χρήσεις αποθηκών, γραφείων και αποδυτηρίων.
Επίσης μετά από αίτηση του επιχειρηματία, εκδόθηκε από το αρμόδιο Πολεοδομικό Γραφείο του Δήμου Αθηναίων, n υπ' αριθμόν 24/1994 άδεια προσθήκης ισογείου χώρου, κατ' επέκταση του διατηρητέου ακινήτου, που βρίσκεται στην οδό Θρασύλλου 12, ο οποίος (χώρος) τοποθετήθηκε σε τμήμα του υπαίθριου χώρου (αυλής), μετά την κατεδάφιση της μεταλλικής στέγης, όπως αυτός προσδιορίζεται στην τελευταία άδεια λειτουργίας του.
Β. Οι ειδικές χρήσεις γης στην περιοχή της Πλάκας του ρυμοτομικού σχεδίου Αθηνών καθορίζονται με το από 05-10-1993 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 1329/Δ/1993) κύριος στόχος του οποίου είναι η αποτελεσματική προστασία του πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού περιβάλλοντος της Πλάκας, μοναδικού παραδείγματος συνύπαρξης όλων των φάσεων της ιστορικής εξέλιξης της Αθήνας, που έπρεπε με κάθε τρόπο να διασωθεί και να αναδειχθεί (βλέπε σχετική εισήγηση - αιτιολογική έκθεση).
Στην συγκεκριμένη περίπτωση σχετικές είναι οι διατάξεις:
α) Άρθρου 7 παράγραφος 1 σύμφωνα με το οποίο:
{ειδικότερα για την περιοχή Πλάκας, που ορίζεται στο άρθρο 1 του παρόντος, καθορίζονται ζώνες ειδικών χρήσεων γης Α2, Β2, Β1, Α1, που φαίνονται στο διάγραμμα (άρθρο 1) όπως παρακάτω ... Ζώνη Β2. Γενική κατοικία. Κτίρια εκπαίδευσης - Θρησκευτικοί χώροι - Χώροι συνάθροισης του κοινού,}
β) Άρθρου 8 παράγραφος 4)γ κατά το οποίο:
{Οι χρήσεις εστιατόρια, ταβέρνες που έχουν αρχίσει να λειτουργούν πριν τις 01-01-1967 μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν στον καθοριζόμενο από την τελευταία εκδοθείσα άδεια λειτουργίας χώρο. πέρα των χρήσεων που καθορίζει το άρθρο 7 για τον συγκεκριμένο χώρο.
Επιβάλλεται η χρήση κατοικίας σε διατηρητέα κτίρια, ανεξαρτήτως ορόφου, που είχαν κατασκευαστεί για την χρήση αυτή.}
Επίσης η παράγραφος 8 του ιδίου άρθρου κατά την οποία επιβάλλεται η χρήση κατοικίας σε διατηρητέα κτίρια, ανεξαρτήτως ορόφου, που είχαν κατασκευαστεί για την χρήση αυτή.
Γ. Σχετικά με το α' σκέλος του ερωτήματος, αν δηλαδή η Διοίκηση δύναται να εγκρίνει την συνέχιση γενικά της χρήσης Ταβέρνα που λειτουργεί στην Πλάκα (Αθήνα) πριν την 01-01-1967, ενιαία μεν, αλλά σε διαφορετικές γειτονικές ιδιοκτησίες με διασκορπισμένες τις λειτουργίες της, στον σημερινό πλέον χώρο, ο οποίος σύμφωνα και με την τελευταία εκδοθείσα άδεια λειτουργίας, έτους 1990, μετά την αποχώρηση της επιχείρησης από μη διατηρητέο ακίνητο, όπου λειτουργούσαν WC και κουζίνα, αποτελείται από δύο διατηρητέα κτίρια και την μεταγενέστερη προσθήκη (αίθουσας) έτους 1994, το Α' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομόφωνα ως εξής:
α) Η διάταξη του άρθρου 8 παράγραφος 5 εδάφιο γ' επιτρέπει την χρήση Ταβέρνας στον χώρο της Πλάκας, σε όσες εξ' αυτών (ταβερνών) Λειτουργούν πριν την 01-01-1967 και μόνο στον καθοριζόμενο από την τελευταία εκδοθείσα άδεια λειτουργίας χώρο. Η διάταξη αυτή περιεχόταν αυτούσια και στο προϊσχύσαν από 02-09-1986 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 875/Δ/1986) (άρθρο 8 παράγραφος Α εδάφιο γ') και έχει ως σκοπό την διατήρηση των παλιών παραδοσιακών ταβερνών, όπως προϋπήρξαν στην περιοχή της Πλάκας και αποτελούσαν χαρακτηριστικά στοιχεία της φυσιογνωμίας της. Κατ' ορθή ερμηνεία της ως άνω διάταξης θα πρέπει να θεωρηθεί ότι στον ως άνω χώρο της τελευταίας εκδοθείσας άδειας λειτουργίας περιλαμβάνεται και ο εναπομείνας στη συνέχεια μικρότερος - όπως στην προκειμένη περίπτωση μετά την αποχώρηση της επιχείρησης από το μη διατηρητέο - δεδομένου ότι από την μείωση του χώρου δεν προκύπτει ότι πλήττεται η κανονιστικά θεσπισθείσα προστασία της περιοχής και ότι θίγονται τα υπόλοιπα διατηρητέα, εφόσον δεν επέρχεται κάποια δυσμενής μεταβολή του καθεστώτος προστασίας τους.
β) Όσον αφορά την νομιμότητα της μεταγενέστερης προσθήκης κατ' επέκταση ισογείου χώρου έτους 1994, στο διατηρητέο επί της οδού Θρασύλλου 12, που έγινε μετά την έκδοση της με αριθμό 24/1994 άδειας της Πολεοδομίας του Δήμου Αθήνας, έγιναν δεκτά τα εξής:
Εφόσον από τον σχετικό φάκελλο του ερωτήματος και ειδικότερα:
i) από την από 15-09-1993 τεχνική έκθεση του αρχιτέκτονα Ευστράτιου Γαρεφαλάκη, η οποία σύμφωνα με την επ' αυτής επισημειωματική πράξη, ελέγχθηκε από τον Δήμο Αθηναίων - Διεύθυνση Σχεδίου Πόλεως και Πολεοδομίας
ii) από το σχέδιο κάτοψης ισογείου, που ομοίως ελέγχθηκε από την Πολεοδομία και
iii) από το με υπ' αριθμόν 1560/ΦΕΠΑΕ/93/02-02-1994 έγγραφο Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού, στο οποίο αναφέρεται ότι εγκρίθηκε η ως άνω μελέτη από την δευτεροβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου,
η πολεοδομία εξέδωσε την σχετική άδεια γνωρίζοντας ότι στο διατηρητέο κτίριο λειτουργούσε ταβέρνα, αυτονόητο είναι ότι η άδεια δόθηκε για την ίδια νομίμως λειτουργούσα χρήση ταβέρνας - αν και δεν αναφέρεται κάτι σχετικό σ' αυτή. Η ως άνω άδεια οικοδομής παρήγαγε όλες τις έννομες συνέπειες για τον δικαιούχο και είναι δε νόμιμη ως μηδέποτε ανακληθείσα και συνεπώς νομίμως λειτουργεί η ταβέρνα στην μεταγενέστερη προσθήκη αίθουσας έτους 1994.
Περαιτέρω από το πνεύμα του ως άνω προεδρικού διατάγματος προκύπτει ότι οι παραδοσιακές ταβέρνες της Πλάκας θεωρούνται πολιτιστικό στοιχείο της περιοχής, το οποίο ήθελε να διατηρήσει ο νομοθέτης συνεπώς κάθε τι που ανάγεται στην λειτουργικότητά τους (όπως η άδεια προσθήκης) είναι νόμιμο. Άλλωστε ο χώρος αυτός ήταν στεγασμένος κατά το παρελθόν και λειτουργούσε Ταβέρνα, έστω και αν στην άδεια του 1990 δεν περιλαμβανόταν, αφού με άδεια της Πολεοδομικής Υπηρεσίας είχε ήδη κατεδαφισθεί.
Δ. Σχετικά με το β' σκέλος του ερωτήματος, δηλαδή αν είναι δυνατό το διατηρητέο κτίριο να χρησιμοποιηθεί, σύμφωνα με τις λειτουργικές ανάγκες του καταστήματος, για βοηθητικές και κύριες χρήσεις και ουσιαστικά να επιτραπεί η μετεγκατάσταση κουζίνας και WC σ' αυτό (διατηρητέο), μετά την αποχώρηση της επιχείρησης από το ακίνητο επί της οδού Θρασύλλου 10, όπου λειτουργούσαν τα WC και η κουζίνα, το Α' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομόφωνα ότι εφόσον περισσότερα όμορα διατηρητέα κτίρια λειτουργούσαν πριν την 01-01-1967 ως ταβέρνα (ενιαία), η αλλαγή των επιμέρους χρήσεων αυτών από κύριο χώρο σε κουζίνα ή WC ή αντίστροφα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι απαγορεύεται, διότι όλα τα κτίρια της ενιαίας επιχείρησης είχαν γενικά χρήση ταβέρνα, οι δε ειδικότερες διακρίσεις των χώρων (αποδυτήρια, κουζίνα, αίθουσα κ.λ.π.) εξυπηρετεί ανάγκες έκδοσης της άδειας υγειονομικού ενδιαφέροντος και πάντως, δεν επηρεάζει - κατ αρχήν - την προστασία (αρχιτεκτονικά) των διατηρητέων.
Πέραν των ανωτέρω, ενόψει της ρητής διάταξης του προεδρικού διατάγματος για την νομιμότητα της χρήσης Ταβέρνες που έχουν αρχίσει να λειτουργούν πριν την 01-01-1967, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί εν προκειμένω εφαρμοστέα η διάταξη άρθρου 8 παράγραφος 8 του ως άνω προεδρικού διατάγματος, σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται η χρήση κατοικίας σε διατηρητέα κτίρια, ανεξαρτήτως ορόφου, που είχαν κατασκευαστεί για την χρήση αυτή.
Ενόψει των προεκτεθέντων στο ερώτημα προσήκει η ανωτέρω διδόμενη αναλυτική απάντηση.
Θεωρήθηκε
Αθήνα, 29-06-2001