Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο | | | Νέοι χρήστες | Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. | Δημιουργία νέου λογαριασμού | | |
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 377/2010
Αριθμός ερωτήματος: Το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου 36926/30-08-2010 έγγραφο της Διεύθυνσης Οικοδομικών και Κτιριοδομικών Κανονισμών - Τμήμα Γ' του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
Περίληψη ερωτήματος: Αν η έκθεση δύο ιδιωτών πολιτικών μηχανικών της παραγράφου 5 του άρθρου 426 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας πρέπει να υποβάλλεται μετά την απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, που προσβάλλεται με έφεση ενώπιον του Υπουργού ή μπορεί να προϋπάρχει αυτής.
Επί του παραπάνω ερωτήματος το Δ' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε, κατά πλειοψηφία, ως εξής:
I. Στο Κεφάλαιο Γ' του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του από 14-07-1999 προεδρικού διατάγματος Κώδικας Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΦΕΚ 580/Α/1999) και στο άρθρο 425 με τίτλο Διαδικασία διαπίστωσης και άρσης επικινδυνότητας παράγραφος 1 εδάφιο πρώτο αυτού, ορίζεται ότι:
{η αρμόδια για τον έλεγχο του κινδύνου πολεοδομική υπηρεσία, ύστερα από καταγγελία η αίτηση ή ειδοποίηση της αστυνομίας ή και αυτεπάγγελτα, προβαίνει σε αυτοψία για την εξακρίβωση του κινδύνου και συντάσσει σχετική έκθεση (πρωτόκολλο).}
Περαιτέρω, στο άρθρο 426 του παραπάνω προεδρικού διατάγματος ορίζονται τα ακόλουθα:
{1. Αντίγραφο της έκθεσης του προηγουμένου άρθρου κοινοποιείται από την πολεοδομική υπηρεσία στον ιδιοκτήτη και τους τυχόν ένοικους ... Οι ενδιαφερόμενοι δικαιούνται να υποβάλουν ενστάσεις κατά της έκθεσης της πολεοδομικής υπηρεσίας εντός ορισμένης ανατρεπτικής προθεσμίας ...
2. Όταν υποβληθούν ενστάσεις κανονικά, σύμφωνα με τα παραπάνω, στην πολεοδομική υπηρεσία που έχει συντάξει την έκθεση, αυτή επιμελείται για την αναθεώρησή της. Η αναθεώρηση της αρχικής έκθεσης πρέπει να ενεργείται πάντα από ανώτερο τεχνικό υπάλληλο της πολεοδομικής υπηρεσίας, διπλωματούχο πολιτικό μηχανικό .... Αν ο μηχανικός που ενεργεί την αναθεώρηση καταλήξει στη σύνταξη έκθεσης με συμπεράσματα που διαφέρουν από αυτά της αρχικής, τότε και οι δύο εκθέσεις τίθενται υπόψη του προϊσταμένου της πολεοδομικής υπηρεσίας της νομαρχίας, ο οποίος προβαίνει ο ίδιος στην αναθεώρηση. Επίσης ενεργείται πάντοτε η αναθεώρηση όταν πρόκειται για ενστάσεις που αναφέρονται σε κίνδυνο ασφάλειας από στατική και δομική άποψη στις περιπτώσεις α) κατασκευής μονολιθικών από σκυροκονίαμα ή από οπλισμένο σκυροκονίαμα ή από σίδηρο, β) σοβαρών θεμελιώσεων και υποθεμελιώσεων, γ) της παραγράφου 3 του άρθρου 423 και δ) μεσότοιχων και στην περίπτωση ανεπάρκειας, των σχετιζομένων ζητημάτων ασφαλείας κατά την κατεδάφιση και ανοικοδόμησή τους.
3. Η αναθεωρητική έκθεση συντάσσεται και κοινοποιείται με τον ίδιο τρόπο όπως και η αρχική. Κατ' αυτής επιτρέπονται ενστάσεις μόνον εφόσον πρόκειται για τις αναφερόμενες στην προηγούμενη παράγραφο τέσσερις περιπτώσεις ...
4. Ο οικείος Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας δικαιούται και Αυτεπάγγελτα να ελέγχει τις πράξεις των τεχνικών υπηρεσιών της Περιφέρειάς του που αφορούν την αναγνώριση επικίνδυνων οικοδομών και να προβαίνει στην αναθεώρηση των σχετικών εκθέσεων, αποφασίζοντας τελικά.
5. Στις τέσσερις περιπτώσεις ασφαλείας από στατική και δομική άποψη που μνημονεύονται στην παραπάνω παράγραφο 2 οι ενδιαφερόμενοι δικαιούνται να εφεσιβάλουν την απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, του οποίου την επέμβαση μπορεί να ζητήσει και ο τελευταίος, αν το κρίνει αναγκαίο, αν η απόφασή του αντιτίθεται σε έκθεση δύο ιδιωτών πολιτικών μηχανικών, διπλωματούχων ανώτατων αναγνωρισμένων τεχνικών σχολών, η οποία συντάσσεται με φροντίδα των ενδιαφερομένων. Το Υπουργείο αποφασίζει, αφού εξετάσει την υπόθεση με επιτροπή και δοκιμές ή κατά οποιοδήποτε άλλο κατάλληλο τρόπο νομίσει.}
II. Επί του ερωτήματος διατυπώθηκαν δύο απόψεις: Κατά την πλειοψηφία, που απαρτίστηκε από τον Πρόεδρο του Τμήματος και τους νομικούς συμβούλους Ανδρέα Φυτράκη, Ιωάννη Τρίαντο, Στέφανο Δέτση και Γεώργιο Ανδρέου (ψήφοι πέντε) η απάντηση έχει ως εξής: Η έφεση ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, η οποία ασκείται στις οριζόμενες στην παράγραφο 5 του άρθρου 426 περιπτώσεις, πρέπει να συνοδεύεται από δύο εκθέσεις ιδιωτών πολιτικών μηχανικών, που συντάσσονται με φροντίδα του ενδιαφερομένου, διαφορετικά η έφεση απορρίπτεται ως απαράδεκτη (ΣτΕ 3870/2008, Γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους 219/1994).
Προϋπόθεση, επομένως, του παραδεκτού της εφέσεως είναι η ύπαρξη δύο εκθέσεων ιδιωτών πολιτικών μηχανικών (ή μιας εκθέσεως υπογεγραμμένης από δύο μηχανικούς), αντιθέτου περιεχομένου προς την προσβαλλόμενη απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, ανεξαρτήτως του πότε συντάχθηκαν αυτές, ήτοι, εάν είναι προγενέστερες της προσβαλλόμενης αποφάσεως ή μεταγενέστερες αυτής.
Και τούτο διότι ο νόμος, εν προκειμένω, δεν διακρίνει σε προγενέστερες ή μεταγενέστερες εκθέσεις, τη μόνη δε προϋπόθεση που θέτει είναι οι εκθέσεις αυτές να έχουν αντίθετο περιεχόμενο από την απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, κατά της οποίας ο ενδιαφερόμενος ασκεί την έφεση.
Επομένως, του νόμου μη διακρίνοντος, οι επίμαχες εκθέσεις μπορεί να είναι προγενέστερες ή μεταγενέστερες, αδιακρίτως, ικανοποιείται δε η απαίτηση του νόμου με την ύπαρξη και μόνο τεχνικής εκθέσεως, η οποία μπορεί να έχει συνταχθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας είτε κατά την έναρξή της, ήτοι στο στάδιο της υποβολής ενστάσεως κατά της εκθέσεως της πολεοδομικής υπηρεσίας, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 426, είτε, μεταγενέστερα, εξ αφορμής ασκήσεως της εφέσεως της παραγράφου 5 του παραπάνω άρθρου. Το κρίσιμο είναι να υπάρχει η έκθεση αυτή στον φάκελο της υποθέσεως που άγεται προς τελική, κατ' έφεση, κρίση, ώστε κατά την επανεξέταση της υποθέσεως να ληφθεί υπόψη και να αξιολογηθεί αναλόγως μαζί με τα υπόλοιπα στοιχεία του φακέλου, η μη λήψη δε υπόψη από την αρμόδια υπηρεσία της εκθέσεως που υπάρχει στον φάκελο, θα στοιχειοθετούσε λόγο εφέσεως κατά την παράγραφο 5 του παραπάνω άρθρου. Οίκοθεν νοείται ότι ο ενδιαφερόμενος που δεν την είχε προσκομίσει κατά το προηγούμενα στάδια της διαδικασίας, μπορεί να την προσκόμισε μεταγενεστέρως, ήτοι, μετά την έκδοση της αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας που προσβάλλει με έφεση.
Βεβαίως, το εάν προγενέστερη της προσβαλλόμενης αποφάσεως έκθεση είναι επίκαιρη ή όχι, αν αποτυπώνει, δηλαδή, την κατάσταση του ακινήτου όπως πράγματι έχει, θα εξεταστεί και αξιολογηθεί αρμοδίως από τον Υπουργό, ενώπιον του οποίου θα οδηγηθεί η υπόθεση κατ' έφεση.
Σύμφωνα, επομένως, με την πλειοψηφήσασα άποψη, η έκθεση των δύο ιδιωτών πολιτικών μηχανικών που απαιτεί ο νόμος μπορεί να προϋπάρχει της αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, που προσβάλλεται με έφεση.
Μειοψήφησε η Νομική Σύμβουλος Αφροδίτη Κουτούκη, που εξέφρασε την εξής άποψη:
Από τις προαναφερθείσες διατάξεις και ειδικότερα, από τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 426, προκύπτει, ότι η έφεση ενώπιον του Υπουργοί Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, η οποία ασκείται στις οριζόμενες στην παράγραφο 2 του προαναφερόμενοι άρθρου περιπτώσεις, πρέπει να συνοδεύεται από έκθεση δύο ιδιωτών πολιτικών μηχανικών, συντασσόμενη με φροντίδα του ενδιαφερομένου διαφορετικά απορρίπτεται ως απαράδεκτη. (ΣτΕ 3780/2008, Γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους 219/1994). Η υποχρέωση αυτή δικαιολογείται, διότι έτσι, αφενός μεν εφιστάται η προσοχή του ενδιαφερομένου περί της σοβαρότητος της ενεργείας του και παραλλήλως λειτουργεί ανασχετικά στην επιπόλαιη και παρελκυστική άσκηση εφέσεως, αφετέρου, παρέχεται τεχνική υποστήριξη και τεκμηρίωση της εφέσεως, έτσι ώστε οι λόγοι και η βασιμότητά της να ενισχύονται, αλλά και η υπόθεση να εκτίθεται στον Υπουργό ώριμη, με πλήρεις εκατέρωθεν απόψεις, (όπως παραπάνω Γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους).
Για να αποτελέσει, επομένως, η άσκηση της εφέσεως μια σοβαρή κι όχι επιπόλαιη ενέργεια, θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να επιδιώξει έκθεση δύο ιδιωτών πολιτικών μηχανικών, τέτοια, ώστε να αντικρούει τις τεχνικές κρίσεις της προσβαλλόμενης αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας και να προσφέρει την αναγκαία τεχνική υποστήριξη των λόγων της εφέσεώς του. Για να συμβεί, όμως αυτό, η έκθεση πρέπει να είναι μεταγενέστερη της προσβαλλόμενης αποφάσεως, δεν αρκεί δε η ύπαρξη τέτοιας εκθέσεως που έχει συνταχθεί σε χρόνο προγενέστερο της εκδόσεως της προσβαλλόμενης ακόμη κι αν κατά το περιεχόμενο της αντιτίθεται προς την απόφαση του Γενικού Γραμματέα. Και τούτο, διότι, προϋπόθεση του παραδεκτού της εφέσεως της παραγράφου 5 του άρθρου 426 δεν είναι η αντίθεση της προσβαλλόμενης αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα με προϋπάρχουσα έκθεση δυο ιδιωτών πολιτικών μηχανικών, αλλά η σύνταξη εκθέσεως που αντικρούει την απόφαση του Γενικού Γραμματέα και συνυποβάλλεται με την έφεση.
Εξ άλλου, είναι λογικό να δεχθούμε ότι ο νομοθέτης θέλει πρόσφατη έκθεση, μεταγενέστερη της αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα, ακριβώς για να απεικονίζεται η κατάσταση όπως πραγματικά έχει κατά το χρόνο ασκήσεως της εφέσεως, διότι κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ μιας εκθέσεως ιδιωτών πολιτικών μηχανικών που συντάχθηκε σε ανύποπτο χρόνο και της ασκήσεως της εφέσεως, είναι πολύ πιθανό να μεσολαβήσουν και άλλες διαταραχές του ακινήτου ή να γίνουν επισκευές του, έτσι ώστε κατά το χρόνο συζητήσεως της εφέσεως ενώπιον του Υπουργού να μην παρουσιάζεται η πραγματική του κατάσταση και εικόνα.
III. Κατόπιν των ανωτέρω, η κατά πλειοψηφία απάντηση επί του τεθέντος ερωτήματος είναι ότι η έκθεση των δύο ιδιωτών πολιτικών Μηχανικών που απαιτεί ο νόμος μπορεί να προϋπάρχει της αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, που προσβάλλεται με έφεση.
Η Εισηγήτρια