Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο | | | Νέοι χρήστες | Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. | Δημιουργία νέου λογαριασμού | | |
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 273/1992 (30-03-1992)
Αριθμός ερωτήματος: 63/1992 Σώματος Επιθεωρητών Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται α) αν είναι νόμιμη η υποβολή προσφοράς σε διαγωνισμό δημοσίου έργου από Κοινοπραξία, στο κοινοπρακτικό συστάσεως της οποίας ορίζεται ότι συστήθηκε για την εκτέλεση δημόσιων έργων (γενικώς) και όχι για την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου και β) αν είναι νόμιμη η προσφορά κοινοπραξίας που συστήθηκε κατά τα άνω, που υποβάλλεται από ένα των κοινοπρακτούντων μελών, το οποίο με την συμβολαιογραφική δήλωση συστάσεως της κοινοπραξίας ορίσθηκε κοινός εκπρόσωπος αυτής για την επίδοση των προσφορών στους διαγωνισμούς.
Επί των ερωτημάτων αυτών το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε ως κατωτέρω:
Στην παράγραφο 1 του άρθρου 15 του νόμου 1418/1984 ορίζεται ότι:
{την κατασκευή των δημόσιων έργων επιτρέπεται να αναλαμβάνουν ημεδαπές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων και στην αντίστοιχη με το έργο κατηγορία και τάξη εγγραφής. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να είναι ατομικές ή εταιρείες οποιασδήποτε μορφής ή συνεταιρισμοί, όπως ειδικότερα ορίζεται στην παράγραφο 8 του άρθρου 16 του παρόντος.}
Περαιτέρω στην παράγραφο 5 του άρθρου 16 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι η κατάταξη στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων των εργοληπτικών επιχειρήσεων γίνεται σε μια ή περισσότερες από τις κατηγορίες των έργων οδοποιίας, οικοδομικών, υδραυλικών, λιμενικών και ηλεκτρομηχανολογικών... Με απόφαση του Υπουργού Δημοσίων Έργων καθορίζεται το ανώτατο όριο προϋπολογισμού των εργολαβιών τις οποίες μπορεί να αναλάβει η επιχείρηση που ανήκει σε κάθε τάξη, με δυνατότητα διαχωρισμού κατά κατηγορίες, τα ειδικά όρια για τις κοινοπραξίες και οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή αυτών των ειδικών ορίων, τα θέματα που συνδέονται με την υποχρεωτική από κοινοπραξίες ανάληψη έργων προϋπολογισμού μεγαλύτερου από το όριο της ανώτατης τάξης...}
Εξάλλου στο άρθρο 2 του προεδρικού διατάγματος 609/1985 που εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση του νόμου 1418/1984 ορίζεται στην μεν παράγραφο 3 ότι:
{Αν το έργο περιλαμβάνει εργασίες διαφόρων κατηγοριών, που καμιάς το ποσοστό δεν ξεπερνά το όριο της προηγουμένης παραγράφου (σημείωση: το 90% των εργασιών του όλου έργου) στις δημοπρασίες καλούνται επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες για όλες τις κατηγορίες του έργου ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων που να καλύπτουν τις καλούμενες κατηγορίες}
στη δε παράγραφο 7 ότι:
{Κοινοπραξίες επιχειρήσεων της ίδιας κατηγορίας γίνονται δεκτές στους διαγωνισμούς αν δεν το αποκλείει η διακήρυξη...}
Τέλος στην παράγραφο 3 του άρθρου 17 του προεδρικού διατάγματος 609/1985, που καθορίζει τον τρόπο κατάθεσης των προσφορών στην επιτροπή του διαγωνισμού ορίζεται ότι:
{Σε περίπτωση κοινοπραξίας την προσφορά καταθέτουν είτε όλοι οι κοινοπρακτούντες, ο καθένας νόμιμα εκπροσωπούμενος ή αντιπροσωπευόμενος όπως παραπάνω, ή κοινός εκπρόσωπος διορισμένος με συμβολαιογραφικό έγγραφο.}
Από τις διατάξεις που παρατέθηκαν, αλλά και άλλες για τις οποίες δεν έγινε ειδική αναφορά στο παρόν (όπως π.χ. το άρθρο 35 του προεδρικού διατάγματος 609/1985 που αναφέρεται στις υποχρεώσεις των μελών κοινοπραξίας που αναλαμβάνει την κατασκευή δημοσίου έργου, την υπ' αριθμόν ΕΔ2Α/01/ΦΝ294/1985 απόφαση του Υπουργείου Δημοσίων Έργων που εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 16 του νόμου 1418/1984 κ.λ.π. στην παράγραφο 3 της οποίας ορίζεται η αναβάθμιση των ορίων των προϋπολογισμών δημοσίων έργων στην περίπτωση που τα έργα αναλαμβάνονται από κοινοπραξίες κ.λ.π.), συνάγεται ότι την κατασκευή των δημοσίων έργων αναλαμβάνουν ημεδαπές ελληνικές επιχειρήσεις που είναι γραμμένες στα Μητρώα Εργοληπτικών Επιχειρήσεων στην αντίστοιχη με το έργο κατηγορία και τάξη (και ήδη μετά την Κοινοτική Οδηγία 1989/440 εάν ο προϋπολογισμός του έργου υπερβαίνει τα 5.000.000 ΕΝΜ και επιχειρήσεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας), ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων που να καλύπτουν τις καλούμενες κατηγορίες του έργου, οι οποίες καταθέτουν την προσφορά τους στην επιτροπή του διαγωνισμού, όπως ορίζεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 17 του προεδρικού διατάγματος 609/1985.
Ειδικότερα στην περίπτωση των κοινοπραξιών την προσφορά καταθέτουν είτε όλοι οι κοινοπρακτούντες ο καθένας νόμιμα εκπροσωπούμενος ή αντιπροσωπευόμενοι όπως ανωτέρω, (εδάφιο α, παράγραφος 3, άρθρο 17), ή κοινός εκπρόσωπος διορισμένος με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Από τις αυτές ως άνω διατάξεις δεν τίθενται περιορισμοί για την σύσταση των κοινοπραξιών, ούτε ορίζεται ότι για την νόμιμη σύσταση κοινοπραξίας είναι απαραίτητο να κατονομάζονται στο κοινοπρακτικό ρητά τα έργα για τα οποία συνιστάται. Και ναι μεν η κοινοπραξία μεταξύ εργολάβων δεν είναι ένα μόνιμο σχήμα με αυτοτελή νομική προσωπικότητα που να δεσμεύει γενικά τα μέλη της. Νομίμως όμως συνιστάται κοινοπραξία με σκοπό την εκτέλεση έργων του Δημοσίου και γενικά έργων που εκτελούνται με βάση τις διατάξεις του νόμου 1418/1984, τα οποία συγκεκριμενοποιούνται κάθε φορά με την επίδοση της προσφοράς στην επιτροπή του διαγωνισμού, όπως ορίζεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 17 του προεδρικού διατάγματος 609/1985.
Στην προκειμένη περίπτωση από τα διαλαμβανόμενα στο παραπάνω υπ' αριθμόν 13-03-1994 έγγραφο της υπηρεσίας που ερωτά και τα λοιπά στοιχεία του φακέλλου προκύπτουν τα ακόλουθα.
Σε δημοπρασία που έγινε στην Λαμία την 02-01-1992 για την ανάδειξη αναδόχου κατασκευής του έργου Αρδευτικό έργο Μεξιατών - Κομποτάδων νομού Φθιώτιδας - Ηλεκτρομηχανολογικό Τμήμα, συμμετείχε σ' αυτή και η κοινοπραξία με την επωνυμία Πέζαρης Δημήτριος - Λίβας Πέτρος, η οποία κατέθεσε την υπ' αριθμόν 25298/12-12-1991 δήλωση συστάσεως Κοινοπραξίας, συμμετοχής σε διαγωνισμούς για την ανάληψη της εκτελέσεως δημοσίων έργων και ορισμού κοινού εκπροσώπου, που συντάχθηκε από τον Συμβολαιογράφο Αθηνών Βασίλη Χρόνη. Η κοινοπραξία αποκλείσθηκε του διαγωνισμού, διότι όπως αναφέρεται στο από 02-01-1992 πρακτικό της Επιτροπής του διαγωνισμού, η κοινοπραξία δεν συστήθηκε ειδικά για την ανάληψη του συγκεκριμένου έργου αλλά για την εκτέλεση γενικώς δημοσίων έργων, η δε εξουσιοδότηση προς το ένα των μελών δεν ανέφερε ειδικά το συγκεκριμένο έργο, αλλά εξουσιοδοτούσε ένα των μελών, ως κοινό εκπρόσωπο, να επιδώσει προσφορά σε διαγωνισμούς έργων:
{... του Δημοσίου, Νομικών Προσώπων Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου, κατά τις διατάξεις του νόμου 1418/1984, σε συνδυασμό με την παράγραφο 3 του άρθρου 17 του υπ' αριθμόν προεδρικού διατάγματος 609/1985 ...}
Σχετική ένσταση της Κοινοπραξίας απορρίφθηκε με την υπ' αριθμόν 228/1992 απόφαση του Νομάρχη Φθιώτιδας με την αυτή ως άνω αιτιολογία, ότι δηλαδή:
{... η υπ' αριθμόν 25298/1991 δήλωση συστάσεως κοινοπραξίας συμμετοχής σε διαγωνισμό και ορισμού κοινού εκπροσώπου είναι γενική και αόριστη και δεν αναφέρει το δημοπρατούμενο έργο, όπως προβλέπεται από την σχετική νομοθεσία.}
Την ίδια άποψη υποστήριξε και το Δικαστικό Γραφείο Λαμίας με το υπ' αριθμόν 76/1992 έγγραφό του, προς τον Νομάρχη Φθιώτιδας, ότι δηλαδή δεν ήταν νόμιμη η συμμετοχή της κοινοπραξίας Πέζαρης Δημήτριος - Λίβας Πέτρος ούτε η επίδοση από αυτή της προσφοράς στον υπόψη διαγωνισμό, διότι η υπ' αριθμόν 25298/1991 δήλωση συστάσεως κοινοπραξίας και ο δι' αυτής ορισμός κοινού εκπροσώπου είναι γενικός χωρίς να μνημονεύεται ρητά το συγκεκριμένο έργο κ.λ.π.
Ενόψει όμως των όσων εκτέθηκαν παραπάνω, ότι δηλαδή η σύσταση της κοινοπραξίας δεν είναι απαραίτητο να συνδέεται με την ανάληψη της εκτέλεσης συγκεκριμένου έργου ή έργων κ.λ.π., το Τμήμα γνωμοδοτεί ομόφωνα α) ότι είναι νόμιμη η υποβολή προσφοράς σε διαγωνισμό δημοσίου έργου από κοινοπραξία η οποία συστήθηκε για την εκτέλεση γενικώς δημοσίων έργων και όχι για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου ή έργων και β) νομίμως υποβάλλεται προσφορά κοινοπραξίας που συστήθηκε κατά τα άνω, από ένα των μελών αυτής, το οποίο με τη συμβολαιογραφική δήλωση συστάσεως της κοινοπραξίας ορίσθηκε κοινός εκπρόσωπος αυτής για την επίδοση των προσφορών στους διαγωνισμούς.
Θεωρήθηκε
Αθήνα 30-04-1992
Ο Αντιπρόεδρος