Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 253/1982 (07-05-1982)

 

Αριθμός ερωτήματος: Το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου οίκοθεν 790/673/1982 του Υπουργείου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (Γενική Διεύθυνση Οικισμού, Διεύθυνση Γ1).

 

Περίληψη Ερωτήματος: Εάν, κατά την μεταφορά συντελεστού δομήσεως, κατ' εφαρμογήν των διατάξεων των παραγράφων 1 και 7 του άρθρου 2 του νόμου 880/1979, είναι δυνατή η δόμησις των μεταφερομένων επί του ωφελουμένου ακινήτου επιφανειών, καθ' υπέρβαση του επιτρεπομένου υπό των κοινών πολεοδομικών διατάξεων, δια το ακίνητο τούτο, ποσοστού καλύψεως, ύψους και αριθμού ορόφων ή αμφοτέρων.

 

Απάντηση Ερωτήματος: Επί του πρόσθεν ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:

 

I. Εν τη παράγραφο 1 του άρθρου 2 του νόμου 880/1979 περί καθορισμού ανωτάτου ορίου συντελεστού δομήσεως, εισαγωγής του θεσμού μεταφοράς συντελεστού δομήσεως κ.λ.π., ορίζεται ότι, δια προεδρικών διαταγμάτων εκδιδομένων δι' εκάστη συγκεκριμένη περίπτωση κτιρίων, χαρακτηρισθέντων ως διατηρητέων, κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 6 του άρθρου 79 του νομοθετικού διατάγματος 8/1973, ως αυτή τροποποιήθηκε υπό της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του νόμου [Ν] 620/1977 ή βάσει ετέρων διατάξεων και ένεκα τούτου μη εξαντλούντων τον εις τα οικόπεδά των συντελεστή δομήσεως οικοπέδου, επιτρέπεται όπως εγκρίνεται μεταφορά του υπολειπομένου συντελεστού τούτου ή μέρους αυτού εις ετέρα θέσιν του αυτού ακινήτου ή εις έτερον ακίνητο πόλεως ή οικισμού ή εκτός σχεδίου πόλεως. Ομοίως, στην παράγραφο 7 του αυτού ως άνω άρθρου 2 ορίζεται ότι, οι διατάξεις του άρθρου τούτου εφαρμόζονται αναλόγως και επί περιπτώσεων ουχί διατηρητέων κτιρίων, αλλά ετέρων ακινήτων άνευ κτισμάτων ή με περιορισμένα ή προς κατεδάφιση κτίσματα, ευρισκόμενα εις πολεοδομικά ενδιαφέροντα σημεία των πόλεων ή οικισμών, ως και δια το ρυμοτομούμενο τμήμα ακινήτου, δια το οποίον τμήμα δεν τυγχάνει κατά τις κείμενες διατάξεις, υπόχρεος προς καταβολή της αποζημιώσεως αυτός ούτος ο κύριος του ακινήτου.

 

II. Προς υλοποίηση των ως άνω διατάξεων, δι' ων ειρήσθω, εισάγεται το πρώτον εν Ελλάδα ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστού δομήσεως, υφίσταται στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του ιδίου ως άνω νόμου εξουσιοδοτική διάταξις διαλαμβάνουσα ότι, δια προεδρικού διατάγματος, εφάπαξ εκδιδομένου, με πρόταση του Υπουργού Δημοσίων Έργων, ρυθμίζονται τα του τρόπου μετασχηματισμού του μεταφερομένου από του βαρυνομένου ακινήτου συντελεστού δομήσεως εις πρόσθετο εμβαδόν δομήσιμων επί του ωφελουμένου ακινήτου επιφανειών, και ότι, δια τον μετασχηματισμό τούτον λαμβάνονται υπόψη το εμβαδόν του βαρυνομένου ακινήτου, οι σχέσεις αξίας γης ανά μονάδα επιφανείας βαρυνομένου και ωφελουμένου ακινήτου και οι αντίστοιχοι κατά τις κείμενες διατάξεις ισχύοντες δια τα ακίνητα ταύτα συντελεστές δομήσεως. Εις εκτέλεσιν της ως είρηται διατάξεως, εξεδόθη το προεδρικό διάταγμα 470/1979 (κριθέν νόμιμο δια του υπ' αριθμόν 487/1979 Πρακτικού επεξεργασίας του Συμβουλίου της Επικρατείας), όπερ δια των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 1 αυτού, προβλέπει, επί τη βάσει των σε αυτές μαθηματικών τύπων, την ανεύρεση των μεταφερομένων, εκ του βαρυνομένου ακινήτου, δομήσιμων επιφανειών προς το ωφελούμενο τοιούτον. Εν συνεχεία, το αυτό προεδρικό διάταγμα εις την παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου 1, διαλαμβάνει ότι,

 

{η κατά τις προηγούμενες παραγράφους προκύπτουσα επιφάνεια ΕΩ και ΕΩ', δομείται εις ετέρα θέσιν του αυτού ακινήτου ή έτερον ακίνητο (ωφελούμενο ακίνητο) καθ' υπέρβαση του επιτρεπομένου ποσοστού καλύψεως του οικοπέδου ή καθ' υπέρβαση του επιτρεπομένου ύψους και του αριθμού των ορόφων ή και δια συνδυασμού αμφοτέρων, κατά τα ειδικότερα καθοριζόμενα δια του εγκρίνοντος την συγκεκριμένη μεταφορά συντελεστού Διατάγματος...}

 

Εν όψει των διαλαμβανομένων εν τη τελευταία ταύτη παραγράφω, δημιουργήθησαν αμφιβολίες εις την Υπηρεσία δια την θεσπιζόμενη, δι' αυτής ρύθμιση, δεδομένου ότι τοιαύτη παρέκκλισις εκ των ισχυόντων λοιπών όρων δομήσεως (κάλυψις οικοπέδου, ύψος κτιρίου) πλην του συντελεστού δομήσεως, δεν φαίνεται ευθέως να προκύπτει εκ του προρρηθέντος νομοθετήματος, ουδέ η ρηθείσα εξουσιοδοτική διάταξις φαίνεται να παρέχει ευχέρεια προς τούτο, δι' ο και το πρόσθεν ερώτημα.

 

ΙΙΙ. Κατά την γνώμη που επικράτησε στην Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, σχηματισθείσα εκ του Προεδρεύοντος Νομικού Συμβούλου Κ. Ανδρουτσόπουλου και των Ν. Συμβούλων Β. Κωτσαρίδη, Γ. Σγουρίτσα, Ε. Σαρακηνού, Π. Γιαννακούρου, Ν. Τριανταφύλλου, Λ. Παπίδα, Μ. Βεκρή, Δ. Διαμαντοπούλου προς ους συνετάγησαν και οι παριστάμενοι, μετά γνώμης και άνευ ψήφου, Πάρεδροι Θ. Αμπλιανίτης και Ε. Βολάνης, εκ του συνόλου των προπαρατεθεισών διατάξεων του ως άνω Νομοθετήματος και ιδία της τοιαύτης της παραγράφου 1 του άρθρου 2 αυτού, εις ην διαλαμβάνεται ότι επιτρέπεται η μεταφορά του υπολειπομένου συντελεστού δομήσεως, ή μέρους αυτού εις ετέρα θέσιν του ιδίου ακινήτου ή εις έτερον ακίνητο πόλεως ή οικισμού ή ακόμη και εις εκτός σχεδίου πόλεως κείμενον ακίνητο εμμέσως πλην σαφώς συνάγεται ότι αυτός ούτος ο νόμος 880/1979, επιτρέπει την δόμηση των μεταφερομένων επιφανειών κατ' απόκλιση των ισχυόντων δια το ωφελούμενο ακίνητο ετέρων περιορισμών δομήσεως ως προς την καλυπτόμενη επιφάνεια του οικοπέδου, το ύψος ή τον αριθμόν των ορόφων τούτου. Η άποψις αυτή ενισχύεται και εκ των διαλαμβανομένων εν τη εισηγητική εκθέσει καθ' ην η μεταφορά συντελεστού δομήσεως, ενέχει την μορφήν παροχής ανταλλάγματος δια την δέσμευση του βαρυνομένου ακινήτου και τοποθετείται επί ωφελουμένου ακινήτου εις άλλα σημεία των πόλεων, όπου είναι ανεκτή έστω και η υπέρ τον κανόνα δόμησή των.

 

Συνεπώς τούτοις, διαλαμβάνουσας της ως είρηται εξουσιοδοτικής διατάξεως, ότι δια προεδρικού διατάγματος ρυθμίζονται τα του τρόπου μετασχηματισμού του μεταφερομένου συντελεστού δομήσεως, εις πρόσθετο εμβαδόν δομήσιμων, επί του ωφελουμένου ακινήτου, επιφανειών, παρέχει εξουσιοδότηση ίνα ρυθμισθούν και τα πλαίσια της τοιαύτης υπέρ τον κανόνα δομήσεως του ακινήτου τούτου, επιτρεπομένης, ως προλέχθηκε υπό αυτού τούτου του νόμου 880/1979, όπερ και εγένετο δια του εκδοθέντος προεδρικού διατάγματος 470/1979. Η τελική, βεβαίως, εκτίμησις, εάν θα επιτραπεί ή όχι, και εις ποίον μέτρον, η μεταφορά συντελεστού δομήσεως, επαφίεται εις την επί τη βάσει πολεοδομικών κριτηρίων διαμορφούμενη κρίσιν της Διοικήσεως, ήτις είναι και αρμοδία δια την έκδοση του οικείου προεδρικού διατάγματος.

 

Ειρήσθω δ' ότι, τυχόν αντίθετος άποψις ευρίσκεται και εκτός του πνεύματος του ως άνω Νομοθετήματος, διότι άνευ παρεκκλίσεως από τους λοιπούς όρους δομήσεως (ποσοστόν καλύψεως, ύψος) δυσχερέστατα θα αδυνατούσε να βρεθεί ωφελούμενο ακίνητο, δυνάμενο να δεχθεί αξίας λόγου προσθέτους δομήσιμες επιφάνειες και ούτω θα καθίστατο, ουσιαστικώς, ανεκπλήρωτος ο σκοπός του Νομοθετήματος τούτου.

 

IV. Κατά την γνώμη όμως των Νομικών Συμβούλων Δ. Παπανικολάου, Α. Καμπίτση, Β. Ρεντζεπέρη, Α. Παπαντωνόπουλου, Στ. Αργυρόπουλου και Ε. Κορουγένη, οι διατάξεις του νόμου 880/1979 δεν διαλαμβάνουν, σαφώς, ότι επιτρέπεται απόκλισις εκ των ισχυόντων δια το ωφελούμενο ακίνητο ετέρων, πλην του συντελεστού δομήσεως, όρων, πράγμα όπερ εάν ήθελε ο Νομοθέτης έδει να το δηλώσει ρητώς, ως έπραξε δια τα χαρακτηριζόμενα ως διατηρητέα ακίνητα, δια παραπομπής εις την παράγραφο 6 του άρθρου 79 του νομοθετικού διατάγματος 8/1973, ουδέ η εξουσιοδοτική διάταξις της παραγράφου 2 του άρθρου 2, παρέχει την ευχέρεια, όπως το εκδοθησόμενον προεδρικό διάταγμα, περιέχει διατάξεις, περί της τοιαύτης αποκλίσεως και συνεπώς τούτοις το εκδοθέν προεδρικό διάταγμα 470/1979, κατά τα διαλαμβανόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 1 αυτού, τυγχάνει ανίσχυρο, ως εκτός εξουσιοδοτήσεως εκδοθέν, μεταφορά δε συντελεστού δομήσεως επί του ωφελουμένου ακινήτου, είναι δυνατή μόνον, εφ' όσον επιτρέπουν ταύτη οι δια το ακίνητο τούτο ισχύοντες περιορισμοί δομήσεως, ως προς την καλυπτόμενη επιφάνεια του οικοπέδου και το ύψος ή τον αριθμόν των ορόφων, με μοναδική εξαίρεση την ως είρηται περίπτωσιν των διατηρητέων κτιρίων και δη επί μεταφοράς συντελεστού δομήσεως μόνον επί του αυτού οικοπέδου, εις ο το διατηρητέο.

 

Κατά ταύτα, η Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, κατά την εκτεθείσα πλειοψηφία αυτής, έχει την γνώμη ότι επί του πρόσθεν ερωτήματος προσήκει καταφατική απάντησις.

 

Ο Εισηγητής