|
1. Επιτρέπεται να απαλλοτριωθούν αναγκαστικά, υπέρ των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, για λόγους δημόσιας ωφέλειας, αστικά ή αγροτικά ακίνητα ή να συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα σε αυτά:
α. Για τη διάνοιξη, διεύρυνση, διαμόρφωση και κατασκευή επαρχιακών οδών και συναφών τεχνικών έργων.
β. Για την εκτέλεση έργων γενικού ενδιαφέροντος και έργων για την ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, των δασών, της βιοτεχνίας, της βιομηχανίας, του τουρισμού.
γ. Για την κατασκευή κάθε νομαρχιακού κτιριακού έργου και κάθε άλλου έργου που ο σκοπός του βρίσκεται μέσα στις αρμοδιότητες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
δ. Για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
2. Αναγνωρίζεται δικαίωμα προτιμήσεως υπέρ νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων απέναντι σε άλλους δημόσιους φορείς, σε περίπτωση εξαγοράς επιχειρήσεων της περιφέρειάς τους ή αναγκαστικής συμμετοχής σε αυτές, σύμφωνο με τις διατάξεις του άρθρου 106 παράγραφος 3 έως 5 του Συντάγματος.
3. Η κήρυξη της απαλλοτρίωσης ακινήτου ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε αυτό, γίνεται με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του.
Η απόφαση αυτή πρέπει να περιέχει επί ποινή ακυρότητας σαφή προσδιορισμό του ακινήτου που απαλλοτριώνεται ή του εμπράγματου δικαιώματος που συνιστάται και της δημόσιας ωφέλειας, για την οποία γίνεται η απαλλοτρίωση ή η σύσταση δικαιώματος.
4. Για να εκδοθεί η απόφαση που κηρύσσει την απαλλοτρίωση ή συνιστά εμπράγματο δικαίωμα, απαιτούνται:
α. Κτηματολογικό διάγραμμα που απεικονίζει την απαλλοτριωτέα έκταση ή την έκταση που επιβαρύνεται με το εμπράγματο δικαίωμα, καθώς και τις επί μέρους ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε αυτήν.
β. Κτηματολογικός πίνακας στον οποίο εμφαίνονται οι εικαζόμενοι ιδιοκτήτες των ακινήτων, το εμβαδόν κάθε ακινήτου και τα κύρια προσδιοριστικά στοιχεία των κατασκευών που βρίσκονται σε αυτά και των λοιπών συστατικών του.
γ. Μελέτη ή προμελέτη ή προκαταρκτική μελέτη του έργου που τυχόν πρόκειται να εκτελεστεί.
δ. Απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του άρθρου 4 του νόμου 1650/1986, εφόσον το έργο για το οποίο θα κηρυχθεί η απαλλοτρίωση περιλαμβάνεται μεταξύ των αναφερομένων στην 69269/5387/1990 κοινή απόφαση (ΦΕΚ 678/Β/1990).
5. Ο νομέας ή κάτοχος του ακινήτου, του οποίου προετοιμάζεται η απαλλοτρίωση, υποχρεούται να επιτρέπει την εκτέλεση των προπαρασκευαστικών εργασιών για την καταμέτρηση και σύνταξη των πιο πάνω διαγραμμάτων και μελετών. Η εκτέλεση των εργασιών αυτών πρέπει να μην εμποδίζει τη χρήση και κάρπωση του ακινήτου.
Η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση υποχρεούται να αποκαταστήσει τις βλάβες ή φθορές που προκλήθηκαν από την εκτέλεση των παραπάνω προπαρασκευαστικών εργασιών.
6. Η απόφαση με την οποία κηρύσσεται η απαλλοτρίωση ή συνιστάται εμπράγματο δικαίωμα, κοινοποιείται στον καθ' ου η απαλλοτρίωση ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος, εφόσον είναι γνωστός, με όργανο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ή δημόσιο ή δημοτικό ή κοινοτικό όργανο, που συντάσσει αποδεικτικό κοινοποίησης. Αν είναι άγνωστος, η κοινοποίηση γίνεται κατά τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
7. Ο καθ' ου έχει δικαίωμα προσφυγής στην επιτροπή του άρθρου 18 για παράβαση νόμου μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης της προηγούμενης παραγράφου. Κατά της απορριπτικής απόφασης της επιτροπής ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει προσφυγή στον Υπουργό Εσωτερικών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του νόμου 3200/1955. Αν οι προθεσμίες για την άσκηση προσφυγών περάσουν χωρίς να ασκηθεί προσφυγή ή οι προσφυγές που ασκήθηκαν απορριφθούν, η απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου δημοσιεύεται με φροντίδα της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης μια φορά σε μια ημερήσια εφημερίδα του νομού. Αν στο νομό δεν εκδίδεται ημερήσιο εφημερίδα, η δημοσίευση γίνεται σε δύο εβδομαδιαίες ή δισεβδομαδιαίες. Με τη δημοσίευση της απόφασης του νομαρχιακού συμβουλίου ολοκληρώνεται η διαδικασία κήρυξης της απαλλοτρίωσης ή σύστασης εμπράγματου δικαιώματος, η δε πραγματοποίηση της απαλλοτριώσεως και της συστάσεως του εμπράγματου δικαιώματος ολοκληρώνεται με την καταβολή της πλήρους αποζημιώσεως στο δικαιούχο.
8. Οι διατάξεις που κάθε φορά ισχύουν για τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις του Δημοσίου, εκτός από την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του νομοθετικού διατάγματος 797/1971 (ΦΕΚ 1/Α/1971), εφαρμόζονται και στις απαλλοτριώσεις ή τις συστάσεις εμπράγματων δικαιωμάτων, υπέρ νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, εφόσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του παρόντος.
9. Οι κύριοι ή κάτοχοι ακινήτων κτημάτων υποχρεούνται να ανέχονται τη διενέργεια δοκιμαστικών γεωτρήσεων και εκσκαφών μέσα στα κτήματά τους από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, όταν προβλέπεται τούτο από τεχνική ή γεωλογική μελέτη ή έκθεση για την ανεύρεση υδάτων, την καλλιέργεια υφιστάμενων πηγών ή την τοποθέτηση σωλήνων ή αγωγών. Η μετατόπιση των σωλήνων ή αγωγών, που τοποθετούνται, γίνεται ύστερα από αίτηση του κυρίου ή του κατόχου του ακινήτου, με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, που εκδίδεται μέσα σε είκοσι (20) ημέρες.
Στην περίπτωση αυτή η σχετική δαπάνη επιβαρύνει τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση.
Αν προκληθεί ζημία από τις ενέργειες, αυτές, η οφειλόμενη αποζημίωση ορίζεται με πρωτόκολλο της τεχνικής υπηρεσίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί να ασκήσει στο μονομελές πρωτοδικείο της περιφέρειας του ακινήτου αίτηση για αύξηση του ποσού της οφειλόμενης αποζημιώσεως. Η αίτηση αυτή πρέπει να ασκηθεί μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία 15 ημερών, αφότου το πρωτόκολλο κοινοποιήθηκε στον ενδιαφερόμενο και εκδικάζεται με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.